(Cadn.com.vn) - Xây xong những ngôi nhà tránh lũ kiên cố, 49 hộ dân thuộc hai xã Hành Tín Đông và Hành Tín Tây, H. Nghĩa Hành, Quảng Ngãi chưa kịp vui mừng thì nỗi lo nợ nần đã ập đến. Nguyên nhân của tình trạng này là do sự sai sót của chính quyền địa phương trong quá trình thực hiện Quyết định 48/2014/QĐ-TTg về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lụt khu vực miền Trung.

Bà Nguyễn Thị Đào ở thôn Thiên Xuân, xã Hành Tín Đông là hộ neo đơn, bị bệnh nên chỉ dám nâng cấp ngôi nhà hiện có của mình lên với giá 50 triệu đồng. Nhà đã xong nhưng chờ mãi đến nay, gia đình bà vẫn chưa nhận được tiền hỗ trợ. Hiện bà Đào đứng ngồi không yên vì không biết xoay xở vào đâu để trả nợ tiền nhân công và vật liệu hơn 45 triệu đồng. Quan sát kỹ trong nhà, chúng tôi không nhìn thấy vật dụng gì giá trị ngoài căn nhà trần kiên cố có diện tích hơn 40m2 để tránh lũ. "Ngày được xã thông báo huyện đã phê duyệt danh sách xây dựng nhà tránh lũ, tôi mừng lắm. Lúc đó, trong người chỉ có 50.000 đồng, nhưng nhờ bà con, họ hàng giúp đỡ cho vay nên tôi đã nâng cấp ngôi nhà cho kiên cố. Nhà xây xong đến nay đã 8 tháng, các chủ nợ liên tục đòi tiền, nhưng chính quyền xã lại thông báo tôi không nằm trong diện được Nhà nước hỗ trợ. Giờ cứ nghĩ đến khoản nợ là tôi đau đầu rồi"- bà Đào buồn rầu chia sẻ.

Cũng như bà Đào, trong cơn lũ lịch sử năm 2014, gia đình anh Nguyễn Tấn ở thôn Tân Phú 2, xã Hành Tín Tây bị ngập sâu trong lũ. Nhà anh vốn đã nghèo, tài sản duy nhất là đàn lợn, gà cũng trôi theo cơn lũ lịch sử này. Vốn khó khăn nên gia đình anh Tấn không nghĩ đến chuyện xây lại nhà . Song giữa năm 2015, khi được tin gia đình nằm trong danh sách được duyệt hỗ trợ hơn 30 triệu đồng, anh đã cùng vợ vay mượn khắp nơi để nâng cấp ngôi nhà trần kiên cố để đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão. Tổng số tiền xây nhà của anh là 100 triệu đồng. Anh Tấn cho biết: "Niềm vui có nhà mới chưa được bao lâu, các chủ nợ đã đến đòi tiền lãi và gốc, trong khi cán bộ xã lại thông báo do sai sót nên tôi không nằm trong diện được hỗ trợ. Vợ chồng tôi chỉ đi làm thuê để có tiền trả lãi suất vay và lo cho con từng bữa cơm. Đối với tiền gốc, chúng tôi không biết đến khi nào mới trả được".

Nhiều gia đình đã xây xong nhà nhưng tiền hỗ trợ chờ mãi không có.

Thực hiện Đề án hỗ trợ xây nhà tránh bão, lũ của UBND tỉnh, năm 2015, UBND H. Nghĩa Hành đã quyết định cho 108 hộ dân hai xã Hành Tín Đông và Hành Tín Tây là xã nằm trong vùng rốn lũ được xây nhà tránh lũ. Theo đó, các hộ này sẽ được Nhà nước hỗ trợ 14 triệu đồng, ngân hàng chính sách xã hội cho vay 15 triệu đồng không tính lãi trong 5 năm đầu tiên và được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hỗ trợ thêm 3 triệu đồng từ quỹ người nghèo. Tuy nhiên, hiện huyện có 49 hộ đã xây nhà xong nhưng không nhận được tiền hỗ trợ là do cách làm theo kiểu "văn bản hướng dẫn một đường, chính quyền địa phương thực hiện một nẻo". Theo Quyết định 48 của Thủ tướng Chính phủ, để được hỗ trợ tiền làm nhà tránh lũ, các gia đình phải hội đủ 3 tiêu chí: Là hộ nghèo theo chuẩn nghèo quy định tại Quyết định số 09/2011/QĐ-TTg ngày 30-1-2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo áp dụng cho giai đoạn 2011 - 2015; chưa có nhà ở kiên cố có sàn sử dụng cao hơn mức ngập lụt từ 1,5 m trở lên tính từ nền nhà, hoặc có nhà ở kiên cố nhưng chưa có sàn sử dụng cao hơn mức ngập lụt từ 1,5 m trở lên tính từ nền nhà; hộ không thuộc đối tượng được hỗ trợ nhà ở theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg ngày 26-4-2013 của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở.

Tuy nhiên, khi triển khai, các xã Hành Tín Đông và Hành Tín Tây lại chỉ dựa vào một tiêu chí là có nhà ngập sâu trong lũ còn lại bỏ qua hai tiêu chí quan trọng kia. Ông Đào Thành Công, Chủ tịch UBND xã Hành Tín Đông cho biết: UBND xã nhận sai sót là không bám sát văn bản nên đã lên danh sách các hộ được hỗ trợ xây không đúng với Quyết định của Chính phủ. Nhưng các hộ này cũng đều thuộc diện hộ cận nghèo hoặc vừa thoát nghèo, có hộ là đồng bào dân tộc thiểu số, vì vậy UBND xã đã có văn bản trình lên cấp trên xem xét, đưa các hộ này vào Đề án được hỗ trợ. Bên cạnh đó, xã cũng đề nghị những gia đình khác tạo điều kiện cho các hộ này vay vốn sản xuất, kinh doanh để sớm có tiền trả nợ.

Ông Đàm Bàng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn H. Nghĩa Hành cho hay: UBND huyện giao Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lấy danh sách các hộ được hỗ trợ từ các xã. Khi xã trình danh sách lên, phòng không kiểm tra lại nên đã xảy ra sai sót; đến khi phát hiện ra thì nhiều hộ dân đã xây nhà. Do đó, ngày 4-4-2016, UBND H. Nghĩa Hành đã có văn bản trình UBND tỉnh Quảng Ngãi đề nghị tỉnh và các ngành chức năng quan tâm tạo điều kiện bổ sung các hộ vào Đề án được hỗ trợ xây nhà tránh bão, lũ.

Đ.H