(Cadn.com.vn) - Hiện nay là thời điểm nông dân Quảng Nam đang chuẩn bị xuống giống vụ Đông Xuân. Đồng hành với việc vào vụ mùa mới là nỗi lo sâu bọ, chuột sẽ phá hoại, nắng hạn chực chờ bởi liên tục 2 năm nay không có cơn lũ nào trên địa bàn miền Trung.

Trên cánh đồng P.Điện Nam Bắc (TX Điện Bàn, Quảng Nam), ông Trần Sơn (khối phố Phong Hồ, Điện Nam Bắc) đang tất tả trộn thuốc diệt chuột vào lúa giống chuẩn bị đem gieo. “Không làm như thế này thì sạ lúa hôm trước, hôm sau chuột ăn hết chẳng còn hạt giống. Chuột chạy như vịt trên đồng”, ông Sơn miêu tả. Để ngăn “ông tý” phá hoại mùa màng, ông Sơn phải bỏ hơn 200 nghìn tiền lúa, còn thuốc diệt chuột do địa phương cấp. Ông than thở: “Việc diệt chuột khiến chi phí sản xuất nhiều phát sinh, trong khi thu nhập từ mấy sào ruộng này chẳng đáng bao nhiêu. Nếu có lũ thì không phải vất vả diệt chuột như thế này, nhưng đã hai năm cánh đồng chẳng có giọt  nước lũ nào”. Nhiều hộ dân ở khối phố Phong Hồ tận dụng đất làm rau muống cũng bị chuột phá hết.

Trong những đợt ra quân diệt chuột, TX Điện Bàn thống kê đã diệt được hơn 200.000 con… Cặm cụi dọn cỏ bờ, bà Trần Thị Điệp (P. Điện Nam Bắc) cho biết vì tiếc đất nên cố làm 2 sào ruộng nhưng lại sợ chẳng thu được bao nhiêu. Mùa trước mỗi sào ruộng chỉ thu được 3 bao lúa, chẳng đủ tiền trả phân bón, lúa giống, công chăm sóc. “Tôi già rồi chẳng biết làm nghề chi khác nên mới bám vào mấy sào ruộng, chứ ở đây nhiều người bỏ không làm nữa. 23-10 âm lịch vừa rồi, trông cho có cơn lụt mà chẳng thấy. Năm ni thiệt lạ, mùa mưa mà trời nắng chang chang”, bà Điệp nói. Anh Huỳnh Bá Thành, nông dân làng rau Bàu Tròn nổi tiếng ở xã Đại An (H. Đại Lộc) nói: “Đây là năm thứ 2 nước lụt chẳng về nên đất đai bạc màu hết, mà có bón phân bao nhiêu cũng chẳng bằng phù sa. Rau mà thiếu phù sa thì không phát triển tốt được”.

Ông Trần Sơn đang trộn thuốc diệt chuột với lúa để ngăn nạn chuột phá hoại mùa màng.

Ngoài những nỗi lo về đất bạc màu, chuột và côn trùng gây hại, nông nghiệp Quảng Nam còn đang đối mặt với nguy cơ nắng hạn trong mùa vụ Đông Xuân sắp đến. Hiện nay, xâm nhập mặn đã bắt đầu xuất hiện ở trạm bơm Tứ Câu (P. Điện Ngọc, TX Điện Bàn), sớm hơn rất nhiều so với mọi năm. Ông Nguyễn Đức Chơi–Trưởng phòng Kinh tế TX Điện Bàn cho biết, nồng độ mặn đo được tại trạm bơm Tứ Câu ở mức từ 3 đến 4 phần nghìn. “Thời điểm này mà mặn đã xuất hiện thì sớm hơn so với mọi năm, chúng tôi lo đến mùa nắng sẽ thiếu nước tưới. Chúng tôi đang chờ chủ trương của tỉnh để đắp đập ngăn mặn ở sông Tứ Câu, nếu không làm sớm thì xâm nhập mặn càng diễn ra nghiêm trọng”, ông Chơi nói.

Khi con đập này được thực hiện, trạm bơm Tứ Câu sẽ kịp phục vụ nước tưới cho các phường Điện Ngọc, Điện Nam và Điện Dương và hỗ trợ cho các địa phương như  Duy Xuyên, Hội An có nước sản xuất và sinh hoạt trong mùa khô hạn. Dù vậy, ông Chơi vẫn lo lắng: “Với biện pháp này chúng tôi hy vọng sẽ đủ nước tưới cho vụ Đông Xuân nhưng nắng hạn kéo dài thì rất khó khăn cho nông nghiệp”. Cũng giống như TX Điện Bàn, nhiều địa phương khác cũng lo lắng việc nước tưới cho mùa vụ sắp đến, khi lượng mưa năm nay ít, các thủy điện và hồ chứa cũng thiếu nước trầm trọng. Trước tình trạng này, nhiều địa phương đã lên kế hoạch chuyển đổi cây trồng ở những cánh đồng thiếu nước, điều mà trước đây chỉ thực hiện khi vào vụ hè thu. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, năm 2016 hiện tượng El Nino sẽ kéo dài, hạn hán tiếp tục diễn ra trong thời gian tới. Do thiếu hụt dòng chảy nên các dòng sông sẽ khô hạn, thiếu nước xảy ra sớm hơn.

Hoàng Anh