Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, tôi may mắn 8 lần được gặp Bác Hồ kính yêu", đó là tâm sự của nữ biệt động "thép" Trần Thị Kim Cúc.

Bà Trần Thị Kim Cúc kể chuyện truyền thống với quân nhân Cục Chính trị.

Sinh năm 1936 tại vùng quê nghèo xã Hòa Phong (H. Hòa Vang, TP Đà Nẵng), bà Cúc làm giao liên cho Huyện ủy Hòa Vang từ năm 14 tuổi. Năm 1961, bà được tổ chức phân công làm Đội trưởng Đội công tác đặc biệt để thăm dò tình hình địch, đưa thông tin liên lạc cho cách mạng. 4 năm sau, bà vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Dũng cảm, mưu trí, gan dạ, bà Cúc tham gia nhiều trận đánh "Tìm Mỹ mà diệt" làm nức lòng đồng bào và chiến sĩ. Nhiều lần bị địch bắt, tra tấn cực kỳ tàn độc nhưng bà vẫn kiên cường giữ vững khí tiết của người Cộng sản. Ra tù, được tổ chức bí mật đưa ra Bắc chữa bệnh. Bà Cúc bồi hồi nhớ lại: "Một buổi chiều giữa năm 1966, tôi và chị Mười quê Mỹ Tho, Tiền Giang nằm điều trị chung một phòng ở Bệnh viện Việt- Xô, được thông báo sắp có người trong Phủ Chủ tịch đến thăm. Tối đó, một chiếc ô-tô con đỗ trước hiên khoa A1. Một ông già dáng dong dỏng, râu tóc bạc, nét mặt đôn hậu, mặc bộ bà ba màu nâu sẫm, chân đi dép cao su nhanh nhẹn tiến về phía buồng bệnh. Tôi hồi hộp nói với chị Mười: "Đúng là Bác Hồ rồi, chị ơi!". Chúng tôi định chạy ra, thấy thế Bác liền vẫy tay, bảo: "Hai cháu đừng chạy, ngã đấy!" rồi đưa tay đỡ chúng tôi. Tôi ôm lấy Bác mà nước mắt cứ trào ra. Ước mơ cháy bỏng ấp ủ bấy lâu, bây giờ đã thành hiện thực! Chú Trịnh Kim Ảnh- Giám đốc Bệnh viện thưa với Bác: "Cô Cúc có 2 vết thương rất nặng, vết thương ở đầu do bọn địch đóng đinh to vào gây chấn thương não, để lại di chứng động kinh kéo dài; vết thương thứ 2 ở vùng kín vẫn ra máu do mảnh vụn đèn neon địch tra tấn ta gắp ra chưa hết". Nghe vậy, mắt Bác ngấn lệ, hỏi: "Đau thế, đêm cháu ngủ có được không? Cháu ăn có biết ngon miệng không?". Tôi liền thưa: "Dạ thưa Bác con ăn và ngủ cũng được ít ít". Bác đưa tay vẫy anh Bình- Chủ nhiệm khoa A1 lại gần, căn dặn: "Chú phải theo dõi cả việc ăn uống của các cháu, nhắc nhà bếp thường xuyên đổi món và chế biến thức ăn cho hợp khẩu vị. Ở miền trong thường thích món cá nấu chua lắm!".

Hai nữ bệnh nhân còn nhiều lần được đón vào Phủ Chủ tịch cùng ăn cơm với Bác và chú Tô (tức Thủ tướng Phạm Văn Đồng). Thấy bệnh không thuyên giảm, Bác quyết định đưa sang Trung Quốc chữa trị. Sau gần 2 năm, trở về Hà Nội, Trần Thị Kim Cúc được Bác cho xe đón vào Phủ Chủ tịch. Đó là buổi chiều 30 Tết Mậu Thân 1968, tiết trời se lạnh, Bác bảo đồng chí Vũ Kỳ đưa ra một cái khăn và chiếc mũ ấm cho cháu Cúc mang vào kẻo lạnh (chiếc khăn này hiện được trưng bày tại Bảo tàng Hồ Chí Minh- Chi nhánh Quân khu 5). Nghe Cúc trình bày nguyện vọng muốn được trở về miền Nam đánh giặc, mắt rưng rưng, Bác bảo hãy cố gắng giữ gìn sức khỏe, người còn yếu thế chưa về được đâu.

Sau đó, Trần Thị Kim Cúc học văn hóa tại Trường phổ thông Lao động Trung ương. Đầu năm 1969, bà được Đài Tiếng nói Việt Nam nêu gương về thành tích học tập. Nhận được tin ấy, Bác bảo đồng chí Vũ Kỳ đến trường đón. Tình cảm của Bác vẫn nồng ấm, nhưng cử chỉ và giọng nói đã yếu đi nhiều. Người ân cần bảo: "Bác rất vui nhưng Bác không khuyên vì cháu lo học sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe". Rồi Bác dặn chú Tô một lời dặn vô cùng đặc biệt, như lời dành cho những người thân thương nhất trong gia đình: "Sau này, tôi có mệnh hệ gì, không chăm lo được cho cháu Trần Thị Kim Cúc và cháu Trần Thị Lý (Anh hùng LLVTND, quê Quảng Nam) thì nhờ chú thay tôi chăm lo cho hai cháu". Đó là lần cuối cùng Trần Thị Kim Cúc được gặp Bác. Ngày 2/9 năm ấy, Bác đã đi xa mãi mãi.

Sau này, bà Cúc thi đỗ vào Khoa Hóa Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, học đến năm thứ tư thì vết thương tái phát, đôi mắt không nhìn được, phải sang chữa trị tại Cộng hòa Dân chủ Đức, mãi đến sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng mới trở về quê hương. Hiện nay, bà đang sinh sống tại Đà Nẵng. Các con của bà đều đã phương trưởng, trong đó 2 người con trai đang công tác trong LLVT Quân khu (Trung tá Huỳnh Thanh Hà Nam, Trợ lý Ban Chính trị Cục Chính trị và Đại úy Huỳnh Trần Thanh Hải, Trợ lý Tổ chức Bộ CHQS Đà Nẵng). Bà bảo: "Tôi thường kể cho các con nghe kỷ niệm về những lần được gặp Bác Hồ. Đó chính là hành trang để các cháu trọn đời vững bước đi theo con đường mà Bác Hồ đã lựa chọn".

ĐỖ THỊ NGỌC DIỆP