(Cadn.com.vn) - Kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế lần thứ 46 (ICHO 46) năm 2014 sẽ diễn ra tại Việt Nam. Với chủ trương đổi mới, tách công tác quản lý nhà nước ra khỏi quản lý chuyên môn, tại ICHO 46, Bộ GD-ĐT không đứng ra làm đơn vị trực tiếp tổ chức mà giao cho Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chủ trì ICHO 46.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Nội, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trưởng Ban chuyên môn Đề thi ICHO 46 đã có cuộc trò chuyện với báo chí về việc chuẩn bị cho sự kiện giáo dục lớn nhất năm 2014 này.

Đoàn học sinh Việt Nam tham dự kỳ Olympic Hóa học quốc tế năm 2013 đạt 1 huy chương Vàng và 3 huy chương Bạc.

P.V: Thưa Giáo sư, nhân dịp đầu năm mới 2014, ông có chia sẻ gì về thông tin vui kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế lần thứ 46 sẽ được tổ chức tại Việt Nam gửi tới bạn đọc?

Phó Giáo sư Nguyễn Văn Nội: Kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế lần thứ 46 sẽ được tổ chức tại Hà Nội từ ngày 20 đến 29-7. Đây là sự kiện lớn với sự tham gia của 80 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới với sự có mặt của 300 học sinh, 300 giáo viên và quan sát viên. Có thể nói, sau kỳ thi Olympic Vật lý quốc tế tổ chức vào năm 2008 và Olympic Toán học quốc tế tổ chức vào năm 2009 thì đây là sự kiện thi Olympic Hóa học quốc tế quan trọng nhất được tổ chức tại Việt Nam.

P.V: Việc tổ chức cho sự kiện giáo dục mang tầm quốc tế không đơn giản, vậy hiện nay chúng ta đã chuẩn bị tới đâu?

Phó Giáo sư Nguyễn Văn Nội: Việc quốc tế tin cậy Việt Nam tổ chức một kỳ thi lớn nhất hàng năm cho thấy vị thế giáo dục của đất nước ta. Việc tổ chức một kỳ thi Olympic quốc tế với sự tham gia của rất đông quốc gia và vùng lãnh thổ là rất phức tạp. Tới nay, công tác chuẩn bị đã tương đối hoàn thành với sự hỗ trợ của Bộ GD-ĐT, các Bộ ngành có liên quan cũng như Đại học Quốc gia Hà Nội.

Trên thực tế, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên được giao trách nhiệm là đơn vị đứng ra tổ chức phối hợp với Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, với sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ GD-ĐT. Hiện nay, theo đánh giá của Ủy ban Olympic quốc tế thì các công việc chuẩn bị của Việt Nam đã diễn ra đúng tiến độ. Cuộc họp của Ủy ban Olympic Hóa học quốc tế vừa diễn ra tại Đại học Quốc gia Hà Nội từ ngày 8 đến 12-1.

Trong thời gian đó, các thành viên của ủy ban đã đi kiểm tra tất cả khâu tổ chức: từ chỗ ăn ở của quan sát viên, giáo viên, học sinh, nơi diễn ra thi lý thuyết, thực hành,... và đều hài lòng. Chủ tịch Ủy ban Olympic Hóa học quốc tế, GS Peter Wothers (Đại học Cambridge, Anh) tỏ ra hoàn toàn hài lòng với công tác chuẩn bị của kỳ thi cho tới thời điểm này.

P.V: Thưa Phó Giáo sư, có lẽ khó khăn nhất đối với kỳ thi Olympic quốc tế là công tác ra đề thi? Ông có thể nói rõ hơn yêu cầu việc ra đề thi của kỳ thi này? Liệu Trường Đại học Khoa học tự nhiên có đảm đương được hay phải nhờ sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế?

Phó Giáo sư Nguyễn Văn Nội: Vấn đề ra đề thi với bất kỳ một kỳ thi Olympic nào cũng là công việc quan trọng nhất. Sự thành bại của kỳ thi là đề thi. Riêng kỳ thi Olympic Hóa học có sự khác biệt với các môn khác là nước đăng cai cần chuẩn bị bộ đề thi từ 25-30 bài thi lý thuyết và 5-8 bài thi thực hành.

Các bài thi đó cần đưa lên website chính thức của nước đăng cai vào cuối tháng 1-2014. Công việc đó đòi hỏi rất nhiều thời gian và đề thi đòi hỏi đạt chuẩn trình độ quốc tế. Tiếp theo đó cần tổ chức bộ đề thi chính thức gồm 8 bài thi lý thuyết và 3 bài thực hành.

Những bài thi này một mặt đáp ứng tiêu chuẩn Ủy ban Olympic Hóa học quốc tế đặt ra, bên cạnh đó nó cần mang nét đặc trưng của nước đăng cai. Có nghĩa là các bài thi lý thuyết cũng như thực hành phải có nét đặc trưng của các nhà hóa học Việt Nam. Vấn đề này cho đến thời điểm hiện nay do ban chuyên môn của kỳ thi đảm nhiệm. Tôi với tư cách trưởng ban chuyên môn đã xúc tiến công việc này và tới thời điểm này tương đối hoàn thiện.

Ngày 28-1-2014, tất cả các bộ đề thi được đưa lên trang chủ chính thức của kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế lần thứ 46 tại Việt Nam. Phần đề thi chính thức đang được hoàn thiện. Để kỳ thi diễn ra đạt chuẩn, nước chủ nhà cũng cần chuẩn bị các bộ thực hành hiện đại và hoàn toàn đồng nhất giữa tất cả các thí sinh thuộc các quốc gia khác nhau, sử dụng các ngôn ngữ khác nhau. Công việc này cần thời gian chuẩn bị rất nhiều và trong tháng 2 đến 3-2014 chúng ta sẽ hoàn thiện mua sắm các trang thiết bị thực hành để phục vụ 300 thí sinh quốc tế vào tháng 7 tới.

P.V:  Lâu nay giáo dục Việt Nam được coi là có thế mạnh về lý thuyết nhưng điều kiện cũng như khả năng thực hành còn hạn chế. Bộ môn hóa học lại yêu cầu thực hành rất cao. Với kỳ thi Olympic Hóa học lần này chúng ta phải làm gì để vượt qua điểm chưa mạnh này, thưa Phó Giáo sư ?

Phó Giáo sư Nguyễn Văn Nội: Đúng vậy, trong thời gian khá dài học sinh chúng ta học lý thuyết tách khá xa với thi thực hành. Việc này khá rõ trong thời gian dài đối với việc đào tạo bậc THPT. Trong những năm gần đây Bộ GD-ĐT đã hết sức chú ý khắc phục đến vấn đề này.

Một bước tiến lớn là 2 năm gần đây kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia các môn thực nghiệm như Vật lý, Hóa học, Sinh học bên cạnh việc phải trải qua thi lý thuyết các thí sinh đều phải làm các bài thi thực hành. Việc này giúp chọn lựa được những thí sinh không chỉ nắm vững lý thuyết mà còn có kỹ năng tốt trong thực hành.

Những em đạt thành tích cao rất xứng đáng bồi dưỡng để tham gia các đội tuyển Olympic quốc tế. Với tư cách là hiệu trưởng một trường đại học đứng đầu trong lĩnh vực khoa học cơ bản, tôi đánh giá cao những cố gắng, những cải cách của Bộ GD-ĐT trong vấn đề này. Tức là bên cạnh vẫn giữ vững thế mạnh trong thi lý thuyết của học sinh, chúng ta đã chú ý nâng cao kỹ năng thực hành.

P.V: Xin cảm ơn Phó Giáo sư và xin chúc cho kỳ thi Olympic Hóa học 2014 tại Việt Nam thành công tốt đẹp.

Hoàng Ngọc

 (thực hiện)