Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã nói với các nghị sĩ rằng, bước đầu tiên trong tuần này là bỏ phiếu về một nghị quyết, trong đó kêu gọi Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và nội các phế truất Tổng thống Donald Trump trước khi tiến hành luận tội.

Cảnh sát San Diego đụng độ với những người biểu tình hôm 9-1 ở San Diego.   Ảnh: AP

Đảng Dân chủ ra “tối hậu thư”

Tối 10-1, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã ra tối hậu thư cho Phó Tổng thống Mike Pence về việc kích hoạt Tu chính án thứ 25 nhằm bãi miễn Tổng thống Trump trong những ngày tới trước khi đảng Dân chủ sẽ làm việc trong tuần này để luận tội Tổng thống lần thứ 2 - một động thái chưa từng có tiền lệ.

Trong một lá thư gửi các thành viên của mình, bà Pelosi đã khẳng định rằng nếu ông Pence từ chối hành động, đảng Dân chủ sẽ ngay lập tức bãi miễn Tổng thống Trump vì có liên quan đến cuộc bạo động ở Tòa nhà Quốc hội ngày 6-1 khiến ít nhất 5 người thiệt mạng, trong đó có 1 sĩ quan cảnh sát. Cho tới nay, ông Pence không có dấu hiệu gì sẽ sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu của đảng Dân chủ, do đó, việc tiến hành một cuộc bỏ phiếu luận tội Tổng thống Trump gần như chắc chắn sẽ diễn ra trong tuần này.

Những nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm gây sức ép để Tổng thống Trump từ chức hoặc bãi miễn ông diễn ra giữa bối cảnh nhiệm kỳ của ông Trump chỉ còn khoảng 10 ngày nữa sẽ kết thúc. Tuy nhiên, bà Pelosi và các lãnh đạo hàng đầu đảng Dân chủ không quan tâm đến thời hạn này, đồng thời cho rằng ông Trump đã xúi giục nổi loạn và là mối đe dọa với người dân Mỹ. Một cuộc bỏ phiếu nhằm luận tội Tổng thống Trump có thể diễn ra sớm nhất là giữa tuần này. “Để bảo vệ Hiến pháp và nền Dân chủ của chúng ta, chúng tôi sẽ hành động khẩn cấp bởi Tổng thống là mối đe dọa với cả hai điều trên”, bà Pelosi nhận định trong một bức thư gửi đảng Dân chủ tối 10-1. Hạ viện sẽ cố gắng thông qua các biện pháp ngày 11-1 nhằm đề nghị Phó Tổng thống Pence kích hoạt Tu chính án thứ 25 mà qua đó, ông Pence và nội các có thể tuyên bố Tổng thống Trump “không thể thực hiện các nhiệm vụ của mình và sau đó Phó Tổng thống có thể ngay lập tức nắm quyền với vai trò là quyền tổng thống”. Nếu đảng Cộng hòa phản đối - một khả năng gần như chắc chắn xảy ra, đảng Dân chủ sẽ thông qua quyết định này qua một cuộc bỏ phiếu ngày 12-1 (giờ Mỹ). “Chúng tôi đang đề nghị Phó Tổng thống Pence sẽ phản hồi trong 24 giờ tới. Tuần tới, chúng tôi sẽ đưa dự luật luận tội ra trước Quốc hội”, bà Pelosi viết trong bức thư trên.

Đến tối 10-1, có 210 thành viên Hạ viện đã đồng ý biện pháp luận tội, tức gần đạt được đa số tại Hạ viện. Như vậy, đây sẽ là lần thứ hai Tổng thống Trump phải đối mặt với quá trình điều tra luận tội trong nhiệm kỳ 4 năm của mình.

Đảng Cộng hòa kêu gọi ông Trump từ chức

Cùng ngày, hai Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa đã kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump nên từ chức, trong khi một Thượng nghị sĩ khác cảnh báo Tổng thống nên “rất cẩn thận” trong những ngày còn lại của ông tại Nhà Trắng do lo ngại Hạ viện sẽ tiến hành luận tội ông sau cuộc bạo động diễn ra tại Đồi Capitol. Thượng nghị sĩ Cộng hòa, đại diện cho bang Pennsylvania, Pat Toomey cùng Thượng nghị sĩ Cộng hòa, đại diện cho bang Alaska, Lisa Murkowski đã kêu gọi ông Trump rời Nhà Trắng càng sớm càng tốt và cho rằng đó là cách tốt nhất ở phía trước.

Tuy nhiên, Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện, Hạ nghị sĩ hàng đầu của đảng Cộng hòa Kevin McCarthy đã phản đối những nỗ lực nhằm luận tội ông Trump do cuộc bạo động tại Đồi Capitol, đồng thời nhấn mạnh rằng động thái này sẽ chỉ khiến nước Mỹ “chia rẽ sâu sắc hơn”. Trong khi đó, Giám đốc Điều hành An toàn Công cộng và An ninh Quốc gia Mỹ, ông Derek Maltz khẳng định không có lý do gì để Tổng thống Trump bị luận tội. Theo ông Maltz, bởi đây không phải là lần đầu tiên đảng Dân chủ tìm cách luận tội ông Trump. Dù thừa nhận những gì diễn ra tại Đồi Capitol đã “đi quá xa”, ông Maltz cũng cho rằng đảng Dân chủ và giới truyền thông đã không công bằng khi nhằm mọi chỉ trích vào Tổng thống Trump. Chuyên gia Maltz kêu gọi trong giai đoạn hiện nay và sau những gì đã diễn ra trong 4 năm qua, tốt nhất là nên cố gắng đoàn kết đất nước thay vì đưa ra những nỗ lực trên. Ông cũng ca ngợi những gì mà Tổng thống Trump đã làm được trong thời gian vừa qua khi luôn đặt nước Mỹ lên trước tiên. 

AN BÌNH