Nga ủng hộ lệnh ngừng bắn

Tuyên bố sau cuộc hội đàm vào ngày 13-3 với người đồng cấp Belarus Alexander Lukashenko, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Moscow ủng hộ lệnh ngừng bắn và thừa nhận "ý tưởng này là đúng". Ông Putin cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải có thêm các cuộc thảo luận: "Tôi nghĩ chúng ta nên trao đổi với các đồng nghiệp và đối tác Mỹ, thậm chí có thể sắp xếp một cuộc gọi với Tổng thống Donald Trump". Nhà lãnh đạo nói: "Chúng tôi đồng ý với các đề xuất ngừng bắn. Nhưng lập trường của chúng tôi là lệnh ngừng bắn này phải dẫn đến hòa bình lâu dài và loại bỏ các nguyên nhân ban đầu của cuộc khủng hoảng này".

Bên cạnh đó, theo nhà lãnh đạo Nga, sự sẵn sàng của Ukraine trong việc chấm dứt các hành động thù địch, bề ngoài, có vẻ như là một quyết định đưa ra dưới áp lực của Mỹ, điều mà ông tin rằng Ukraine lẽ ra nên chủ động yêu cầu lệnh ngừng bắn này từ phía Mỹ, dựa trên tình hình đang diễn ra trên chiến trường và thực tế tại hiện trường. Nhà lãnh đạo Nga bổ sung rằng Moscow sẵn sàng đàm phán về các bước tiếp theo để chấm dứt xung đột ở Ukraine và đạt được các thỏa thuận chấp nhận được, dựa trên tình hình thực tế đang thay đổi nhanh chóng trên chiến trường, vốn đang nghiêng về phía Nga.

Tổng thống Putin bày tỏ lo ngại rằng Ukraine có thể lợi dụng lệnh ngừng bắn để củng cố quân sự và nhấn mạnh Nga muốn tiếp tục tiến công khi lực lượng của họ đang giành được lợi thế. Một vấn đề khác cũng được nhà lãnh đạo Nga nêu ra, đó là thách thức trong việc giám sát lệnh ngừng bắn. Ông Putin nói: "Ai sẽ xác định vị trí và bên nào đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng dọc theo tuyến giao tranh dài 2.000 km? Ai sẽ chịu trách nhiệm cho các vi phạm? Đây là những câu hỏi cần được cả hai bên xem xét kỹ lưỡng". Ông nói rằng việc thực thi lệnh ngừng bắn trên một chiến trường rộng lớn như vậy sẽ rất khó khăn, các hành vi vi phạm có thể dễ dàng bị tranh chấp, dẫn đến đổ lỗi giữa cả hai bên. Các hệ thống "kiểm soát và xác minh" để giám sát lệnh ngừng bắn hiện chưa có nhưng cần phải được thống nhất.

Ông Zelensky nói Nga đang cố tình trì hoãn

Theo AFP, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lên tiếng chỉ trích phản ứng mập mờ của Tổng thống Nga Putin đối với đề xuất ngừng bắn, gọi đây là những tuyên bố "rất mang tính thao túng". "Chúng ta đều đã nghe những lời rất dễ đoán, rất mang tính thao túng từ Nga khi đáp lại ý tưởng về lệnh ngừng bắn", ông Zelensky phát biểu trong bài diễn văn tối cùng ngày. Tổng thống Zelensky nói: "Washington đã kêu gọi Nga chấp nhận lệnh ngừng bắn vô điều kiện, nhưng ông Putin đã đưa ra một loạt trở ngại. Chúng tôi không đặt ra điều kiện nào gây phức tạp tình hình. Nga mới là bên làm điều đó. Như chúng tôi đã luôn khẳng định, bên duy nhất kéo dài thời gian và không có thiện chí xây dựng là Nga".

Ông Zelensky cũng cho rằng ông Putin thực chất đang "chuẩn bị một lời từ chối" nhưng lại "sợ phải nói thẳng với Tổng thống Trump rằng Nga muốn tiếp tục cuộc chiến này". Ông cũng cho rằng ông Putin đang "đưa ra các điều kiện ngừng bắn theo cách khiến mọi thứ không thể thực hiện được hoặc kéo dài càng lâu càng tốt".

Theo tờ Politico ngày 13-3, Tổng thống Zelensky cho rằng Nga đang trì hoãn tiến trình đàm phán hòa bình và kêu gọi Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn để gây sức ép lên Moscow, đồng thời khẳng định Ukraine sẽ tiếp tục phối hợp với Mỹ, châu Âu và các đối tác quốc tế để thúc đẩy tiến trình hòa bình.

Dấu hiệu cho thấy đàm phán khó khăn

Trong khi đó, phát biểu với các phóng viên tại Nhà Trắng ngày 13-3, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhận định rằng tuyên bố của Tổng thống Putin về lệnh ngừng bắn là một tín hiệu tích cực nhưng vẫn cần được làm rõ hơn. Ông kêu gọi Nga cam kết thực hiện đề xuất này và cho biết cộng đồng quốc tế sẽ theo dõi sát diễn biến tiếp theo. "Ông Putin đã đưa ra tuyên bố rất hứa hẹn nhưng chưa cụ thể. Tôi rất muốn gặp để nói chuyện với ông ấy. Lệnh ngừng bắn cần phải nhanh chóng được hoàn thành", ông Trump chia sẻ. Ông Trump cho biết đặc phái viên của Mỹ là ông Steve Witkoff đang có mặt tại Nga để "thảo luận nghiêm túc" về việc chấm dứt chiến sự. "Các chi tiết của thỏa thuận ngừng bắn đã được thảo luận. Chúng ta hãy chờ xem liệu Nga có đồng ý hay không. Nếu không, đó sẽ là khoảnh khắc đáng thất vọng đối với thế giới. Hy vọng họ sẽ làm điều đúng đắn", Tổng thống Trump chia sẻ thêm.

"Các bình luận của nhà lãnh đạo Nga báo hiệu rằng sẽ có những cuộc đàm phán khó khăn sắp tới mà có thể làm tiêu tan hy vọng của Tổng thống Donald Trump về một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng", báo Washington Post bình luận.

Nhà phân tích chính trị người Nga Tatiana Stanovaya tại Trung tâm Carnegie về Nga và Á - Âu nhận định việc ông Putin từ chối lệnh ngừng bắn vô điều kiện là "một lập trường khó chịu có nguy cơ khiến ông Trump tức giận và cản trở những triển vọng đầy hứa hẹn trong việc bình thường hóa quan hệ song phương". Bà chỉ ra các điều kiện của ông Putin về lệnh ngừng bắn - bao gồm yêu cầu Mỹ ngừng cung cấp vũ khí và Kiev không được sử dụng lệnh ngừng bắn để tăng cường phòng thủ, tái vũ trang hoặc huy động quân đội - đều nhằm mục đích đảm bảo Ukraine đầu hàng.

Ông Yuri Ushakov - trợ lý tổng thống Nga - cũng đã nói: "Đề xuất ngừng bắn tạm thời ở Ukraine không khác gì một khoảng thời gian tạm hoãn cho quân đội Ukraine. Nga tìm kiếm một giải pháp hòa bình dài hạn, trong đó đáp ứng các lợi ích và quan ngại của Moscow". Ông Putin đã nhiều lần phản đối lời kêu gọi ngừng bắn ngắn hạn. Hồi tháng 1, tại cuộc họp của Hội đồng An ninh Nga, ông nói rằng mục tiêu không phải là "một lệnh ngừng bắn ngắn hạn, không phải là một dạng tạm hoãn để tái tập hợp lực lượng và tái vũ trang với mục đích tiếp tục cuộc xung đột sau đó, mà là hòa bình lâu dài".

AN BÌNH