Phát triển bền vững nghề dệt Zèng A Lưới gắn với thu hút khách du lịch
Cục Sở hữu trí tuệ - Bộ KH&CN vừa cấp Giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể Zèng A Lưới cho Hội Liên hiệp Phụ nữ H. A Lưới (Thừa Thiên - Huế); màu sắc được chứng nhận là đen, trắng, đỏ, xanh lá cây. Danh mục sản phẩm, dịch vụ nhãn hiệu nghề dệt Zèng A Lưới gồm các sản phẩm Zèng (túi xách, cặp xách, va li, túi du lịch, ví...), vải Zèng (khăn trải bàn, khăn trải giường, khăn phủ gối, rèm, áo chăn, áo gối, áo nệm), các sản phẩm của Zèng (quần áo, cà vạt, khố, thắt lưng, khăn)...
Nghề dệt Zèng A Lưới. |
Dệt Zèng là nghề truyền thống có từ lâu đời của người dân tộc Tà Ôi, huyện miền núi A Lưới. Những sản phẩm từ tấm Zèng là lễ vật hoặc trang phục không thể thiếu trong sinh hoạt cộng đồng, các lễ hội quan trọng của đồng bào vùng cao A Lưới. Mỗi sản phẩm dệt Zèng có giá trị về nhiều mặt, vừa là vật dụng, bảo đảm nhu cầu sinh hoạt vừa là tác phẩm nghệ thuật, thể hiện nét đặc trưng độc đáo trong kho tàng văn hóa tộc người Tà Ôi. Trải qua hàng trăm năm, nghề dệt Zèng được người dân địa phương gìn giữ và lưu truyền. Để tạo nên một tấm Zèng đẹp, ngoài sự chuẩn bị nguyên liệu, bao gồm sợi vải, hạt cườm và lục lạc, từ những bàn tay khéo léo của người phụ nữ Tà Ôi, sự nhẹ nhàng uyển chuyển trên khung dệt và sự khéo léo, tỉ mỉ trong việc đính cườm đã tạo nên những hệ hoa văn độc đáo. Sản phẩm vải Zèng chủ yếu phục vụ nhu cầu sinh hoạt, sản xuất và văn hóa của đồng bào các dân tộc. Ngày nay, dệt Zèng phát triển hơn, có tính thẩm mỹ cao nên được đồng bào yêu thích.
Trong khuôn khổ Dự án du lịch tiểu vùng sông Mê Kông triển khai tại A Lưới, việc hình thành một số mô hình du lịch cộng đồng, kết hợp giới thiệu các sản phẩm truyền thống với tour, tuyến du lịch đã góp phần phát triển bền vững nghề dệt Zèng. Đến nay, dự án đã hình thành một số mô hình du lịch tại các thôn A Ka và A Chi, xã A Roàng và thôn A Hưa, xã Nhâm ở H. A Lưới với các dịch vụ văn nghệ, nấu ăn, hướng dẫn, lưu trú; phát hành ấn phẩm quảng bá tiềm năng du lịch A Lưới, tập huấn kỹ năng du lịch cộng đồng cho người dân, xây dựng nhà nghỉ cộng đồng... thu hút trên 1.600 lượt người tham gia. Khách du lịch đến đây sẽ được tham quan làng, bản, di tích lịch sử, làng nghề dệt Zèng, đan lát; thưởng thức đặc sản ẩm thực, du ngoạn hồ nước nóng, lễ hội, âm nhạc... Đây chính là cách tiếp cận nhanh nhất để giới thiệu và bán các sản phẩm du lịch đặc trưng từ nghề Zèng.
Nghề dệt Zèng ở A Lưới đã trở thành Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 4036/QĐ-BVHTTDL của Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL.
T.D