Hai người mẹ trong phim "Đường về".

Với cách kể chuyện tự nhiên, lời thoại gần gũi nhưng đắt giá từng câu, phim tài liệu VTV đặc biệt mang tên "Đường về" của đạo diễn Tạ Quỳnh Tư phát sóng ngày 24-7-2019 trên kênh VTV1 Đài Truyền hình Việt Nam, nhân kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ. Năm 2002, sau nhiều năm tìm kiếm, mẹ Lưu Thị Hinh ở Ninh Bình tìm được hài cốt của người con trai liệt sĩ Đinh Duy Tuân tại An Giang. Vì nhiều lý do, gia đình để phần mộ anh lại An Giang và lập bàn thờ, thờ tự từ xa. Năm 2018, đến thắp hương tại mộ, gia đình nhà mẹ Hinh mới biết hài cốt đã không còn ở đó 8 năm nay, do gia đình mẹ Hà Thị Xuân cùng quê Ninh Bình chuyển về xây cất tại nghĩa trang dòng họ địa phương. Phần hài cốt trong mộ thực sự là ai? Là liệt sĩ Đinh Duy Tuân, con mẹ Hinh hay liệt sĩ Bùi Thanh Tuân, con trai mẹ Xuân? Làm thế nào để giải quyết tình huống này? Hai bà mẹ 83 tuổi đã phải đứng trước quyết định đau xót: khai quật mộ để xét nghiệm ADN. Thế nhưng điều xót xa nhất không nằm ở đó... Lựa chọn đề tài tìm mộ liệt sĩ, tuy nhiên, không đi theo hướng khai thác những vấn đề cũ, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư quyết định chọn một hướng đi riêng, kể về câu chuyện nhầm lẫn khá hy hữu của hai bà mẹ liệt sĩ có con cùng tên, cùng quê quán, nhập ngũ cùng năm, hy sinh cùng năm chỉ khác nhau họ và tên đệm. Theo đuổi hơn một năm trời với đề tài, vượt qua rất nhiều khó khăn và nghi ngại của gia đình nhân vật chính, đạo diễn Quỳnh Tư và ê kíp đã ghi lại được những thước phim sống động mô tả chân thực diễn biến tâm lý của gia đình hai bên, đặc biệt là hai bà mẹ trong quá trình tìm lại con. 50 phút phim với nhiều cung bậc cảm xúc để rồi kết lại là những khoảnh khắc lặng đi khi nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống. Bộ phim góp phần thức tỉnh và lay động những phần sâu kín trong mỗi con người, đặt ra những câu hỏi không dễ trả lời...

P.V