Không chỉ liên tiếp tại các cuộc tiếp xúc cử tri gần đây mà trước đó, rất nhiều lần người dân tại hai KDC này kiến nghị lên các cấp chính quyền, ngành chức năng địa phương nhờ can thiệp. Thế nhưng, câu trả lời mà người dân nhận được chỉ là những thông báo "chung chung" kiểu như đã gửi kiến nghị đến cơ quan có thẩm quyền hoặc đang chờ chỉ đạo của cấp trên... Đến khi làm việc với cơ quan quản lý chuyên ngành là Sở Y tế thành phố, chúng tôi mới hiểu vì sao đến nay vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng!

Công văn của UBND Q. Thanh Khê gửi Sở Y tế đề nghị vào cuộc kiểm tra, khảo sát để tìm nguyên nhân gây ung thư tại hai KDC Trung Bình A và Trung Bình B.

Chủ tịch UBND P. Thạc Gián Nguyễn Hữu Kim Sơn cho biết, ông rất chia sẻ với sự lo lắng, băn khoăn của người dân. Khi xuống cơ sở tiếp xúc trực tiếp với nhân dân, lãnh đạo địa phương cũng nhiều lần nhận được phản ánh của người dân. Qua kiểm tra, xác minh thông tin, địa phương cũng nhận thấy sự lo lắng của người dân là có cơ sở. Tuy nhiên, cách duy nhất là địa phương tiếp nhận phản ánh và gửi kiến nghị lên cấp trên. Còn trả lời như thế nào, bao giờ trả lời thì địa phương cũng phải chờ! Trao đổi với chúng tôi, bà Hoàng Thị Kim Loan, Chánh Văn phòng UBND Q. Thanh Khê cho biết, sau khi tiếp nhận kiến nghị của người dân và cử tri P. Thạc Gián, trước kỳ họp lần thứ 5, HĐND Q. Thanh Khê khóa X, nhiệm kỳ 2016-2021, năm 2016, UBND quận đã khảo sát nắm tình hình tại hai khu vực này, sau đó có báo cáo về sự việc. Theo đó, tính đến tháng 10-2016, tại hai KDC này có 24 trường hợp mắc bệnh ung thư, trong đó ung thư vòm họng 6 trường hợp, ung thư phổi 5 trường hợp, ung thư gan 5 trường hợp, dạ dày 4 trường hợp, còn lại là ung thư vú, ung thư máu, đến nay 21 người đã chết.

Sau khi khảo sát, UBND quận có công văn 1239 ngày 21-10-2016 gửi Sở Y tế đề nghị khảo sát tại khu vực có nhiều người mắc bệnh ung thư. Ngày 28-10-2016, Sở Y tế  có công văn 3087 đề nghị Bệnh viện Ung bướu nghiên cứu, đề xuất kế hoạch tổ chức điều tra về tình hình người dân mắc ung thư tại KDC Trung Bình A và Trung Bình B, báo cáo Sở Y tế trước ngày 5-11-2016. Trong thời gian chờ thông báo từ Sở Y tế, đầu tháng 12-2017, UBND Q. Thanh Khê tiếp tục tổ chức đoàn khảo sát tại khu vực này và phát hiện thêm 7 trường hợp ung thư mới, trong đó có 3 người ung thư vú, 1 bàng quang, 1 lưỡi, 1 thận và 1 trung thất. Như vậy, tại 2 khu vực này, qua khảo sát 2 năm có 31 người mắc ung thư, nay chỉ 10 người còn sống. Trước phản ánh của cử tri và qua kiểm tra thực tế, ngày 4-12-2017, UBND Q. Thanh Khê tiếp tục có công văn số 1703 gửi Sở Y tế đề nghị các đơn vị liên quan điều tra, khảo sát để tìm nguyên nhân ung thư và đưa ra các giải pháp xử lý, nghiên cứu. Để trả lời ý kiến của cử tri trước kỳ họp lần thứ 5, HĐND quận khóa X, nhiệm kỳ 2016-2021, UBND Q. Thanh Khê cho biết sẽ kiến nghị UBND thành phố chỉ đạo Sở Y tế tiến hành các nội dung trên!.

Sau khi nhận được kiến nghị của UBND Q. Thanh Khê, ngày 29-1-2018, UBND TP Đà Nẵng có công văn 666 "giao Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương, đơn vị liên quan kiểm tra thực tế và tập trung xử lý kiến nghị của cử tri tại khu vực Trung Bình A và Trung Bình B, P. Thạc Gián, Q. Thanh Khê gần đây xuất hiện nhiều trường hợp bệnh ung thư, nhân dân đã kiến nghị nhiều lần nhưng chưa thấy kiểm tra, khảo sát của cơ quan chức năng" (trích nội dung công văn).

Nhận được chỉ đạo của UBND TP Đà Nẵng, ngày 26-2-2018, Sở Y tế có công văn 343 gửi UBND TP "về việc giải quyết kiến nghị của cử tri". Theo đó cho biết, Sở Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Ung bướu kết hợp với Trung tâm Y tế Q. Thanh Khê, UBND P. Thạc Gián tiến hành đánh giá ban đầu về tình hình ung thư tại hai KDC này. "Dựa trên cơ sở số liệu lưu trữ về tình hình mắc ung thư tại địa phương, Sở Y tế nhận thấy: độ tuổi trung bình mắc ung thư của KDC Trung Bình A và Trung Bình B tương tự độ tuổi thường mắc ung thư theo như các báo cáo trên thế giới và tại Việt Nam; Số lượng mắc ung thư của người dân tại khu vực này tương tự với các báo cáo khác với nhiều loại ung thư được phát hiện, không tập trung đặc biệt vào loại ung thư nào. Các loại ung thư có số lượng người mắc cao hơn một số loại còn lại (ung thư phổi, ung thư vú, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư vòm họng) cũng là những loại ung thư thường gặp của Việt Nam" - công văn 343 nêu rõ. Và để "trả lời" chỉ đạo của UBND TP, Sở Y tế "tiếp tục" kiến nghị: "Để có cơ sở so sánh, đánh giá tình hình mắc bệnh ung thư tại KDC Trung Bình A và Trung Bình B với tình hình mắc ung thư tại TP Đà Nẵng, trên toàn quốc và trên toàn thế giới, trong thời gian tới, Sở Y tế đề xuất được tiếp tục tiến hành điều tra cụ thể về tình hình mắc bệnh ung thư tại khu vực này"...

Và trả lời của Sở Y tế gửi UBND thành phố ngày 26-2-2018 "đề xuất được tiếp tục điều tra cụ thể về tình hình mắc bệnh ung thư tại khu vực này". Tuy nhiên, theo Sở Y tế, đến nay vẫn chưa nhận được ý kiến chỉ đạo của UBND thành phố?!

Ngày 16-8 vừa qua, được sự giới thiệu của Giám đốc Sở Y tế, chúng tôi có buổi làm việc với ông Nguyễn Minh Sơn, Trưởng phòng Nghiệp vụ y (Sở Y tế thành phố). Mặc dù đã trao đổi trước (qua điện thoại -P.V) những nội dung cần trao đổi, nhưng khi làm việc với P.V, vị bác sĩ này lại cố tình dẫn dắt câu chuyện qua những nội dung khác. Đến khi chúng tôi đề cập về tình trạng bệnh ung thư đang hoành hành tại KDC Trung Bình A và Trung Bình B, ông Sơn cho rằng:  "Bây giờ người ta hay kêu ca rên rỉ thôi, còn thực chất ra thì gần như tôi thấy các phản ánh trước đây các làng ung thư, chẳng hạn 12 làng ung thư được nêu ở các báo chí thì cả 12 cái số liệu gần như là không có gì khác biệt so với các cơ sở khác. Mà các ông phải biết là mỗi lần chỉ cần một phản ánh vớ vẩn ấy thôi là tổ chức nghiên cứu đấy, là tốn kém biết bao nhiêu tiền. Thực tế mỗi lần làm các nghiên cứu, đánh giá, muốn đánh giá là phải tổ chức các nghiên cứu xã hội học, rồi các nghiên cứu tương đối phải bài bản, cũng không dễ để có các kết luận đâu. Đây là hình thức rất tốn kém cho xã hội". Rồi ông Sơn lại lái câu chuyện sang hướng khác...Khi chúng tôi đề nghị ông trở lại câu chuyện ở KDC Trung Bình A và Trung Bình B thì vị bác sĩ này bất ngờ đứng dậy và nói "các ông không thích nghe thì thôi" rồi bỏ đi ra ngoài... 

Người dân, cử tri hai KDC Trung Bình A và Trung Bình B và chính quyền P. Thạc Gián đang vô cùng lo lắng, hoang mang vì nỗi ám ảnh căn bệnh ung thư không rõ nguyên nhân. Họ rất nóng lòng chờ câu trả lời thỏa đáng từ các ngành chức năng liên quan, với sự vào cuộc rốt ráo, chỉ đạo quyết liệt hơn từ chính quyền thành phố.

Doãn Hùng