Mặc dù có sự khác biệt giữa Mỹ và Châu Âu, phản ứng thống nhất của họ đối với vụ đầu độc cựu điệp viên Sergei Skripal bằng cách trục xuất hàng loạt nhà ngoại giao Nga phản ánh sự lo lắng các nước phương Tây trong bối cảnh sân khấu địa chính trị thế giới đang thay đổi sâu sắc.

Phản ứng tập thể của phương Tây xảy ra sau khi cựu điệp viên Skripal bị đầu độc ở thành phố Salisbury, miền nam nước Anh vào ngày 4-3 – một vụ đầu độc mà London và các nước đồng minh phương Tây cáo buộc do chính Nga gây ra. Những diễn biến này cho thấy, nước Anh đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra một mặt trận thống nhất của phương Tây trước Nga.

Anh là một đối tác đặc biệt của Mỹ. Vương quốc này cũng giữ vị trí tương tự với phần còn lại của Châu Âu và có thể gây ảnh hưởng đến các nước Châu Âu khác. Mặc dù Mỹ và Châu Âu không thống nhất về nhiều vấn đề, như biến đổi khí hậu, bảo vệ an ninh quốc phòng Châu Âu, các thỏa thuận tự do thương mại và cả thỏa thuận hạt nhân của Iran, vẫn có những vấn đề cho thấy sự đoàn kết của mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Có thể, các nước Châu Âu đã nhận ra tầm quan trọng của việc duy trì liên minh với Washington bất chấp những khác biệt.

Lực lượng thân Châu Âu tại Mỹ cũng ủng hộ mối thân thiết với các đồng minh Châu Âu. Chiến lược An ninh Quốc gia của Mỹ, vốn được công bố vào tháng 12-2017, cũng nhắc lại tầm quan trọng của việc duy trì liên minh Mỹ-Âu và liệt kê các mục tiêu hợp tác về chính trị, kinh tế và an ninh quân sự. Hơn nữa, Mỹ và Châu Âu đang quan tâm đến tình hình quốc tế đang thay đổi và sự suy giảm của sức mạnh phương Tây nói chung.

Tuy nhiên, nhìn về mọi phía, mặt trận thống nhất này rõ ràng là “sản phẩm” của cuộc bầu cử tổng thống gần đây ở Nga, vốn mang lại chiến thắng vang dội cho đương kim Tổng thống Vladimir Putin. Đã có những cáo buộc cho rằng, kể từ khi các nước phương Tây không được nhìn thấy các cuộc bầu cử gây chia rẽ xã hội Nga như mong đợi, họ đã quyết định “làm xấu” hình ảnh của Nga bằng cách cáo buộc Moscow đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên Skripal, cáo buộc mà Nga hoàn toàn phủ nhận.

Ngoài ra, việc Washington “hùa theo” Anh trục xuất các nhà ngoại giao Nga, một phần là do chính quyền Tổng thống Donald Trump bị áp lực ở nhà. Các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sắp đến gần khiến Washington trở nên cứng rắn với Moscow.

Nhưng rồi bất kỳ sự “ăn theo” nào mà không có mục đích rõ ràng như thế này có thể sẽ sớm nhận “quả đắng”, đó là chưa kể với sự phát triển của chủ nghĩa đa phương, sự phát triển của các mối quan hệ Mỹ-Âu sẽ đối mặt với những điều không chắc chắn.

THANH VĂN