(Cadn.com.vn) - Tổng thống đắc cử Donald Trump một lần nữa đả kích Trung Quốc, cáo buộc Bắc Kinh thao túng tiền tệ, không công bằng việc đánh thuế các sản phẩm của Mỹ và quân sự hóa biển Đông.

Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ muốn đóng một vai trò lớn hơn trong việc tuần tra ở biển Đông. Ảnh: AP

Ngày 4-12 (sáng 5-12, giờ Việt Nam), trên trang mạng xã hội Twitter, Tổng thống đắc cử Donald Trump nêu 2 câu hỏi: “Liệu Trung Quốc có hỏi chúng ta về việc họ phá giá đồng nội tệ (gây khó khăn trong việc cạnh tranh cho các Cty của chúng ta), áp thuế cao đối với các sản phẩm của Mỹ nhập khẩu vào nước này (trong khi Mỹ không đánh thuế) hoặc xây dựng khu tổ hợp quân sự lớn ở giữa biển Đông hay không?” “Tôi nghĩ là không!”, ông Trump sau đó tự trả lời.

Tuyên bố này của nhà lãnh đạo Mỹ tương lai ngay lập tức làm dậy sóng quan hệ vốn rất khó chịu giữa Washington và Bắc Kinh. Điều gây chú ý hơn nữa là những chỉ trích này của Tổng thống đắc cử Trump được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ song phương đang khá căng thẳng do cuộc điện đàm kéo dài 10 phút giữa ông Trump và nhà lãnh đạo đảo Đài Loan (thuộc Trung Quốc),  bà Thái Anh Văn. Cuộc điện đàm này trên thực tế đã phá vỡ tiền lệ tồn tại nhiều thập kỷ qua trong chính sách ngoại giao của Mỹ và làm dấy lên nghi vấn Nhà Trắng dưới thời ông Trump có chủ đích thoát khỏi lập trường “Một Trung Quốc”.

Hiện chưa rõ động cơ và nguyên nhân đằng sau động thái mới này của ông Trump trong khi giới phân tích cho rằng có nguy cơ “châm ngòi” cho sự đối đầu Mỹ-Trung. Tuy nhiên, vấn đề đang dần nguội đi khi Trung Quốc đang cho thấy một sự thận trọng trong cách phản ứng trước động thái vốn được xem là dấu hiệu cảnh báo sự thay đổi trong chính sách ngoại giao đối với Bắc Kinh dưới thời Tổng thống Trump.

Theo AP, Bộ Ngoại giao Trung Quốc không đưa ra bình luận nào ngay sau những chỉ trích trên của ông Trump. Giới quan sát cũng cho rằng, Trung Quốc sẽ không chỉ trích ngay lập tức mà sẽ xác định phản ứng của mình trong vòng vài tháng tới sau khi ông Trump chính thức đảm nhiệm chức vụ Tổng thống Mỹ. “Những bình luận của ông Trump chắc chắn sẽ khiến giới lãnh đạo Trung Quốc quan ngại. Nhưng vào thời điểm này, Bắc Kinh sẽ kiềm chế và dõi theo chặt chẽ những động thái của ông Trump”, một chuyên gia nhận định.

Bắc Kinh cũng không phản ứng theo kiểu “chụp mũ” hay “chỉ trích gay gắt” về cuộc điện đàm giữa ông Trump và bà Thái Anh Văn mà Bắc Kinh dường như muốn trao cho ông Trump cách giữ thể diện khi họ chỉ trích chính quyền đảo Đài Loan là “vô cùng thiển cận”. Tờ Global Times, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc số ra ngày 5-12 thậm chí lạc quan cho rằng, Tổng thống đắc cử  Trump có thể đang tìm kiếm một số cơ hội bằng cách gây ra sóng gió. Báo China Daily cũng cho rằng, việc ông Trump nhận cuộc gọi của bà Thái Anh Văn là do “hoàn toàn không có kinh nghiệm chính trị - ngoại giao”. Tuy nhiên, China Daily cảnh báo, bất kỳ thách thức nào hơn nữa trong mối quan hệ Mỹ-Trung sẽ gây ra phản ứng mạnh mẽ hơn.

Mỹ liên tục chỉ trích Trung Quốc phá giá đồng NDT, cho rằng, việc này tạo thuận lợi không công bằng cho các nhà xuất khẩu Trung Quốc. Washington cũng nhiều lần kêu gọi Bắc Kinh ngừng cải tạo đất xung quanh các đảo và đá ngầm ở biển Đông tranh chấp cũng như điều tàu khu trục đến tuần tra tại khu vực này. Tuy nhiên, cho đến nay Bắc Kinh phớt lờ những lời kêu gọi này và khăng khăng rằng, những nỗ lực cải tạo đất của họ chỉ dành cho mục đích dân sự.

Nhưng xem ra giờ đây, Bắc Kinh cần thay đổi. Với việc liên tục chỉ trích động thái của Trung Quốc ở biển Đông, Tổng thống đắc cử Trump đang cho thấy sẽ có những quyết định mạnh mẽ hơn trong vấn đề này khi lên nắm quyền.

Khả Anh