Quỹ hỗ trợ "nợ" nông dân
Mang những đồng tiền chắt góp từ mồ hôi nước mắt, hàng chục nông dân xã Quỳnh Tân, H. Quỳnh Lưu (tỉnh Nghệ An) gửi vào Quỹ hỗ trợ nông dân xã (QHTND) để tiết kiệm. Tuy nhiên, đã mấy năm trôi qua, số tiền gửi của họ vẫn chưa thể rút hết.
Ông Hồ Ngọc Đắc lo ngại sau khi QHTND không hoạt động nữa thì tiền sẽ đi đâu? |
Gửi dễ, rút khó
Sau nhiều năm chắt bóp, năm 2016, ông Hồ Ngọc Đắc (trú xóm 1, xã Quỳnh Tân) gửi vào QHTND xã hơn 100 triệu đồng với lãi suất 0,7% (hiện hạ xuống 0,6%). Thời gian đầu, ông Đắc nhận tiền lãi bình thường và rút 50 triệu đồng để giải quyết việc gia đình. 50 triệu đồng còn lại khi gia đình ông Đắc có nhu cầu rút lại chưa thể rút được. “Tôi đã nhiều lần đi rút tiền nhưng Ban quản lý (BQL) quỹ nói chưa nhận bàn giao từ BQL cũ nên chưa thể trả được. Nghe tin quỹ này sẽ không còn được hoạt động, vậy số tiền của chúng tôi gửi vào hiện đang ở đâu?”, ông Đắc lo lắng.
Giống ông Đắc, bán gà, bán lúa, bán nhung hươu... từ năm 2010 đến đầu năm 2018, gia đình ông Hồ Sỹ Lâm (1955, trú xóm 11, xã Quỳnh Tân) gửi tổng cộng 100 triệu đồng vào QHTND xã. Sau đó, cần tiền sử dụng nên ông Lâm rút 60 triệu đồng. 40 triệu đồng còn lại tiền lãi không nhận được, tiền gốc cũng không thể rút. “Lúc gửi thủ tục cũng dễ dàng, cam kết đủ điều nhưng đến khi cần thì chúng tôi không thể rút tiền của mình. Còn 40 triệu đồng mà lần nào lên hỏi họ cũng bảo tiền trong quỹ đã hết. Nếu họ dùng tiền chúng tôi để cho vay thì phải có trách nhiệm đòi về để trả cho chúng tôi chứ?”, ông Lâm thắc mắc.
Theo thống kê, hiện có 69 hộ nông dân xã Quỳnh Tân gửi tiền vào QHTND xã với tổng số tiền khoảng 2,1 tỷ đồng. Do không thể rút được tiền, các hộ dân đã có đơn gửi các cơ quan chức năng, yêu cầu làm rõ trách nhiệm của những người liên quan.
Phát hiện nhiều sai phạm
Liên quan đến vấn đề này, theo Kết luận số 06 ngày 21-5-2018 của Hội Nông dân tỉnh Nghệ An, trách nhiệm trước tiên thuộc về ông Hồ Minh Mậu- Chủ tịch Hội Nông dân, Trưởng BQL QHTND xã giai đoạn 2008-2010 (nay là Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân) và bà Nguyễn Thị Hà- Chủ tịch Hội Nông dân xã, Trưởng BQL quỹ giai đoạn 2010-2017 cùng các thành viên trong BQL quỹ cả 2 giai đoạn.
Cụ thể, ông Mậu và BQL quỹ đã xét cho vay không đúng quy trình, trong đó có nhiều hộ vay nhiều lần và số tiền vay vượt quá mức quy định; nhiều phiếu chi không có chữ ký người nhận tiền, chữ ký người lập phiếu, chữ ký kế toán, không có chữ ký trưởng ban và nhiều phiếu người đứng tên khống. Ngoài ra, BQL quỹ còn hợp thức hóa danh sách 7 hộ vay tiền quỹ hơn 405 triệu đồng để cho 1 cá nhân vay mà không có hồ sơ vay tiền; huy động vốn trái quy định bằng hợp đồng vay 71 chỉ vàng làm thâm hụt gần 34 triệu đồng...
Quỹ còn lập hồ sơ cho vay và quản lý lỏng lẻo, thiếu trách nhiệm, vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính; huy động vốn vào quỹ bằng hình thức gửi tiền tiết kiệm là trái với quy định; thu phí đối với các hộ vay vượt quá mức quy định; trong quá trình cho vay không kiểm tra hộ vay vốn chặt chẽ dẫn đến nợ quá hạn và khó đòi hơn 782 triệu đồng.
Riêng bà Hà, mặc dù sau khi nhận bàn giao từ BQL quỹ giai đoạn 2008-2010 đã phát hiện những vi phạm, khuyết điểm trong quản lý, điều hành nhưng không báo cáo với cấp trên để chỉ đạo giải quyết và khắc phục kịp thời. Năm 2014, Ban Thường vụ Hội Nông dân H. Quỳnh Lưu có thông báo về việc ngừng hoạt động và đi đến triệt tiêu quỹ nhưng BQL quỹ không báo cáo với Đảng ủy, UBND xã mà vẫn tiếp tục duy trì và huy động, cho vay sai quy định. Bà Hà đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn khi tự lập hồ sơ cho 5 hộ vay 150 triệu đồng.
Trước những sai phạm này, Ban Thường vụ Hội Nông dân H. Quỳnh Lưu đã xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với bà Hà. Còn ông Mậu, do đã hết thời hiệu xử lý, lại không còn thuộc quản lý của Hội Nông dân huyện nên chưa có hình thức kỷ luật nào. Bản kết luận đã chỉ rõ trách nhiệm của những người liên quan nhưng sau gần 1 năm, 69 hộ dân Quỳnh Tân vẫn chưa nhận được tiền đã gửi vào quỹ.
Ông Nguyễn Hữu Viên- Chủ tịch Hội Nông dân H. Quỳnh Lưu cho biết: Mới đây, Thường trực Huyện ủy có buổi làm việc với các bên liên quan, yêu cầu tập thể, cá nhân Hội Nông dân, QHTND Quỳnh Tân giai đoạn 2008-2017 phải bàn giao hồ sơ để giải thể quỹ QHTND xã Quỳnh Tân trong vòng 1 tháng. Sau khi rà soát, cán bộ, người dân nào chây ì, không thực hiện, không trả nợ sẽ bàn giao hồ sơ cho cơ quan chức năng xem xét, giải quyết theo quy định.
DƯƠNG HÓA