Quyết thắng từ loạt đạn đầu
(Cadn.com.vn) - Đại tá Châu Quang Bút, hiện ở P. Hòa Cường Nam (Q. Hải Châu,Đà Nẵng), nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn Tên lửa 285, thuộc Sư đoàn Phòng không 363, Quân chủng Phòng không-Không quân, kể lại chiến công của đơn vị trong 12 ngày đêm “Chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”.
Trung đoàn 285 đang đóng quân ở Thủy Nguyên, Hải Phòng thì nhận lệnh điều một bộ phận về tăng cường cho Sư đoàn Phòng không 361, tham gia bảo vệ thủ đô Hà Nội. Tại Hải Phòng, đơn vị chúng tôi chuyên làm nhiệm vụ đánh nhiễu hải quân địch và cũng đã có đánh B52, nhưng chưa tiêu diệt được “thần tượng của không lực Hoa Kỳ”. Được tham gia bảo vệ thủ đô, ai cũng hừng hực ý chí “Quyết thắng từ loạt đạn đầu”. Hai tiểu đoàn 71 và 72 vinh dự được nhận nhiệm vụ này.
Đêm 21-12-1972, đoàn người và xe phủ kín ngụy trang, lặng lẽ di chuyển dưới trời mưa phùn và luôn phải cảnh giác bọn máy bay trinh sát của địch. Đêm thứ ba, hai tiểu đoàn đã cơ động đến nơi và bí mật triển khai đội hình tại phía đông bắc Hà Nội. Tiểu đoàn 72 chiếm lĩnh trận địa tại khu vực Đại
Đại tá Châu Quang Bút.
13 giờ 35 ngày 26-12, máy bay địch bay vào đánh phá khu vực phía bắc thủ đô và Tiểu đoàn 72 đã xuất sắc lập công. Khi một chiếc F4 nhào xuống cắt bom, kíp chiến đấu của Tiểu đoàn 72 bình tĩnh đánh trả và thao tác hết sức nhanh chóng, chuẩn xác. Chiếc F4 bị trúng đạn, phụt khói, bốc cháy và rơi xuống tại chỗ. Trận đầu thắng lợi, ai cũng phấn chấn khôn cùng và bừng bừng khí thế lập chiến công mới. Nhưng đến hôm sau thì có một khó khăn lớn đặt ra là mỗi tiểu đoàn chỉ còn hai quả tên lửa. Đơn vị chúng tôi sử dụng tên lửa SAM2 của Liên Xô chi viện, nhưng trong ngày hôm ấy đường vận chuyển bị địch đánh phá, ngăn chặn, nên đạn chưa đến được trận địa. Không còn cách nào khác, chỉ huy chúng tôi quán triệt toàn thể cán bộ, chiến sĩ nêu cao tinh thần mưu trí, dũng cảm, quyết tâm bắn rơi quân cướp trời Mỹ trong đêm 27-12 bằng 4 quả đạn còn lại.
23 giờ ngày 27-12, máy bay địch ào ạt đánh vào Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên và nhiều nơi khác. Theo lệnh chỉ huy Sư đoàn 361, Tiểu đoàn 71 đón đánh tốp B52 từ phía bắc Tam Đảo xuống; Tiểu đoàn 72 đảm nhiệm đánh tốp B52 từ hướng đông nam vào khu vực Văn Điển, Giáp Bát và đã tiếp tục lập chiến công xuất sắc. Kíp chiến đấu gồm sĩ quan điều khiển Nguyễn Văn Dựng, trắc thủ phương vị Trần Đăng Khoa, trắc thủ góc tà Lê Đông Hướng và trắc thủ cự ly Nguyễn Văn Tuyển đã bám chính xác dải nhiễu B52, đặc biệt, Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Văn Chắt đã phán đoán đúng mục tiêu và ra lệnh bắn. Nhận dạng đúng máy bay B52 trong đám nhiễu, cùng với sự hoàn hảo trong từng thao tác, kíp chiến đấu đã lập nên kỳ tích: Chỉ bằng hai quả đạn tên lửa đã bắn rơi tại chỗ một “siêu pháo đài bay” của không lực Hoa Kỳ! Chiếc B52 bốc cháy ngùn ngụt và rơi xuống Hồ Hữu Tiệp, của làng hoa Ngọc Hà, Hà Nội.
BẢNG THÀNH TÍCH CỦA CÁC ĐƠN VỊ BẮN RƠI B.52 TẠI CHỖ
+ 20h13 - 18/12 - Tiểu đoàn 59, Trung đoàn 261 - Phù Lỗ - Sóc Sơn - Hà Nội.
+ 04h39 - 19/12 - Tiểu đoàn 77, Trung đoàn 257 - Tam Hưng - Thanh Oai - Hà Tây.
+ 20h10 20/12 - Tiểu đoàn 93, Trung đoàn 261 - Yên Thường - Yên Viên - Hà Nội.
+ 20h34 - 20/12 – Tiểu đoàn 77, Trung đoàn 257 - Vạn Thắng - Ba Vì - Hà Nội.
+ 05h09 - 21/12 - Tiểu đoàn 77, Trung đoàn 257 - Thị xã Phúc Yên.
+ 05hll - 21/12 - Tiểu đoàn 57, Trung đoàn 261 - Chợ Thả - Núi Đôi
+ 05h14 - 21/12 – Tiểu đoàn 79, Trung đoàn 257 - Phả Lại.
+ 03h40 - 22/12 – Tiểu đoàn 93, Trung đoàn 261 - Quỳnh Côi - Thái Bình.
+ 03h41 - 22/12 - Tiểu đoàn 57, Trung đoàn 261 - Chợ Bến - Mỹ Đức - Hà Tây.
+ 03h42 - 22/12 - Tiểu đoàn 78, Trung đoàn 257 - Thanh Miện - Hải Dương
+ 22h29 - 26/12 - Tiểu đoàn 78, Trung đoàn 257 - Đình Công - Hà Nội.
+ 22h03 - 26/12 - Tiểu đoàn 76, Trung đoàn 257 - Tương Mai - Hà Nội.
+ 22h33 - 26/12 – Tiểu đoàn 93, Trung đoàn 261 - Đèo Khế - Thái Nguyên.
+ 22h47 - 26/12 - Tiểu đoàn 79, Trung đoàn 257 - Sơn La.
+ 23h00 - 27/12 - Tiểu đoàn 94, Trung đoàn 261 - Quế Võ - Bắc Ninh.
+ 23h00 - 27/12 - Tiểu đoàn 72, Trung đoàn 285 - Hồ Hữu Tiệp - Ngọc Hà - Hà Nội.
Ngoài 16 máy bay B.52 bị bắn rơi tại chỗ, còn 18 máy bay B.52 bị thương và rơi ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Trong những năm chiến đấu chống lại cuộc chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, nhất là trong 12 ngày đêm “Chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, bộ đội các đơn vị tên lửa, phòng không luôn kiên cường bám giữ trận địa; khi máy bay địch lao xuống cắt bom, các kíp chiến đấu vẫn bình tĩnh quan sát, theo dõi, nắm bám và chọn thời cơ tiêu diệt mục tiêu; trong trận đánh, dù có thương vong thế nào cũng không được rời bỏ trận địa!
Lê Văn Thơm
(Ghi theo lời kể của Đại tá Châu Quang Bút)