Nhiều khu vực ruộng vườn của người dân ở xã Phong Xuân (H. Phong Điền, TT-Huế) ngày càng xuất hiện nhiều hố sụt lún sâu hoắm khiến người dân hoang mang. Nhiều héc-ta ruộng cũng đành bỏ hoang nhiều năm qua.

Hố sụt xuất hiện tại nhà bà Vinh và được gia đình rào chắn tạm vào chiều 3-6.

Liên tiếp xuất hiện nhiều hố sụt lún

Ông Trần Văn Toàn- Phó Chủ tịch UBND xã Phong Xuân cho biết, trong vài ngày trở lại đây, địa phương ghi nhận trên khu vực ruộng của người dân trên địa bàn gần khu vực có mỏ đá vôi của Cty Cổ phần xi-măng Đồng Lâm (Cty Đồng Lâm) đã xuất hiện thêm 3 hố sụt lún mới khiến cho mọi người lo lắng. Tại khu ruộng của gia đình ông Thái Văn Kia ở thôn Xuân Điền Lộc (xã Phong Xuân) nằm cách mỏ khai thác đá vôi của Cty Đồng Lâm chừng 300m, xuất hiện 1 hố sụt lún sát chân ruộng sâu khoảng 1m, rộng gần 2m. "Khoảng cách đây 10 ngày, sau khi làm đất chuẩn bị xuống giống vụ hè thu thì bất ngờ ở sát bờ chân ruộng một khoảnh đất sụp xuống, tạo thành một hố sâu", ông Kia cho hay. Cũng theo ông Kia, hố sụt lún sâu này vẫn còn tồn tại và nước trong ruộng lúa đều tập trung chảy về khu vực này khiến việc giữ nước cho khoảnh ruộng còn lại rất khó khăn.

Vườn nhà bà Nguyễn Thị Vinh ở thôn Xuân Lộc cũng vừa xuất hiện 1 hố sụt lún. Hố này rộng hơn 1m2, sâu khoảng 0,2m. Hố sụt này vẫn chưa sâu nhưng quá trình sụt lún vẫn có dấu hiệu tiếp diễn. Để đề phòng nguy hiểm, gia đình bà Vinh phải dùng chiếc lồng sắt chăn gà chắn lại.

Tình trạng đất bị sụt lún tạo thành hố sâu hoắm tại xã Phong Xuân cũng vừa xuất hiện ở vườn 2 hộ gia đình khác là bà Trần Thị Hằng và ông Lê Văn Tám. Không những vườn bị sụt lún, một số nhà dân còn xuất hiện tình trạng nứt tường không rõ nguyên nhân. Bà Hằng cho biết: "Khi tui đang làm đất trong vườn thì nghe một tiếng động lớn ở góc vườn. Khi cả nhà chạy đến thì thấy một hố sâu khoảng 1m, đường kính miệng khá rộng. Gia đình đã báo lên UBND xã và đã cử người về kiểm tra, dùng đất lấp hố lại. Căn nhà tôi cũng xuất hiện tình trạng nứt tường không biết nguyên nhân từ đâu", bà Hằng lo lắng.

Được biết, các hộ sụt lún đều xảy ra tại khu vực ruộng thuộc cánh đồng Mỏm Lang, là nơi canh tác lúa với diện tích lớn nhất của xã Phong Xuân. Theo nhiều người dân, từ năm 2014, khi mỏ đá vôi của Cty Đồng Lâm được cấp phép khai thác, bỗng nhiên các khoảnh ruộng của nông dân trong xã thường xuất hiện những hố sụt lún sâu hoắm(?). Từ đó đến nay, nhiều hố sụt lún đã được phía Cty Đồng Lâm và UBND xã Phong Xuân lấp lại nhằm đảm bảo an toàn cho người dân.

Bao giờ mới được ổn định?

Thống kê của UBND xã Phong Xuân cho thấy, hiện trên địa bàn xã có hơn 25ha ruộng, đất hoa màu của người dân ở các thôn nằm trong khu vực xảy ra sụt lún, gần khu vực mỏ đá vôi của Cty Đồng Lâm. Trước thực trạng này, nhiều hộ dân lo sợ sản xuất không đảm bảo nên khoảng 3,3ha ruộng nhiều năm nay phải bỏ hoang, không canh tác. "Trong 3,3ha thì có 1ha đã được Cty Đồng Lâm hỗ trợ cho người dân theo năng suất bình quân hàng năm và người dân đã nhận tiền. Số diện tích còn lại được hỗ trợ chuyển đổi cây trồng nhưng người dân thấy không an toàn nên đành tiếp tục bỏ hoang", ông Trần Văn Toàn thông tin. Theo ông Toàn, đối với số diện tích bị ảnh hưởng còn lại, chủ trương của H. Phong Điền, trong năm 2019 hỗ trợ 1 triệu đồng/sào nếu chuyển sang sản xuất hoa màu; còn đối với diện tích trồng lúa thì hỗ trợ tiền công lấy nước.

Theo lãnh đạo UBND H. Phong Điền, mới đây, báo cáo của Cty Đồng Lâm gửi đến huyện cho biết, về tình trạng sụt lún tại khu vực mỏ đá vôi xuất hiện từ tháng 8-2014. Chỉ trong vòng 1 năm có đến 35 hố; mỗi hố có đường kính miệng từ 2-8,4m; chiều sâu đến mặt đá từ 3,5-5m. Các hố sụt lún xuất hiện dọc theo đứt gãy Đông- Tây, trải dài trên diện rộng khoảng 400m, hố xa nhất cách mỏ 850m. Nguyên nhân, theo Cty Đồng Lâm, khu vực giữa đê bao số 1 của mỏ khai thác có các đới đất đá dập vỡ, các khe nứt, hang cac-tơ chạy kéo dài từ phía trong mỏ ra ngoài đồng ruộng. Trong khi đó mỏ đá vôi khai thác âm, chiều cao đáy thấp hơn mặt bằng đồng ruộng khoảng 25-30m. Vì vậy đã gây nên tình trạng nước ngoài ruộng ngấm chảy qua khe nứt, mang theo bùn đất vào bên trong mỏ, lâu dần tạo thành các hố sụt lún lớn.

Trước thực trạng trên, UBND H. Phong Điền đã yêu cầu Cty Đồng Lâm thuê nhà thầu thực hiện thi công bốc xúc, nạo vét đất tại hố sụt lún để tìm miệng lỗ hố sụt và xây dựng, ban hành phương án xử lý hố sụt lún. Ngoài ra, Cty còn đầu tư xây dựng tuyến đường vận chuyển mới, xây dựng đê chắn, tạo hồ cân bằng áp lực nước để ngăn nước ngoài đồng chảy vào mỏ. Ông Trịnh Đức Hùng- Chủ tịch UBND H. Phong Điền cho biết, trong năm 2019, có ghi nhận thêm các hố sụt lún, ảnh hưởng đến mồ mả của người dân. Vừa qua, Cty Đồng Lâm đã phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất H. Phong Điền và chính quyền địa phương hỗ trợ kinh phí hơn 97 triệu đồng để di dời các ngôi mộ ở khu vực này.

Tình trạng sụt lún trên ruộng đã kéo dài 5 năm nay và những ngày qua, vẫn tiếp tục bị sụt lún khiến những người nông dân ở xã Phong Xuân ngày càng hoang mang, lo lắng. Nông dân ở đây rất mong muốn chính quyền và ngành chức năng cần có giải pháp lâu dài để giúp người dân sớm được ổn định cuộc sống và đảm bảo trong việc sản xuất.

HẢI LAN