(Cadn.com.vn) - Hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật ở các địa phương, trường học trong thời gian qua đã minh chứng đây là sân chơi trí tuệ, bổ ích cho học sinh hiện nay. Các hội thi, cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật không chỉ khuyến khích học sinh nghiên cứu, vận dụng kiến thức đã học để có những sáng kiến, giải pháp sáng tạo, hiệu quả nhằm giải quyết các yêu cầu thực tiễn cuộc sống, mà còn góp phần thúc đẩy đổi mới hình thức và phương pháp dạy học.

Khơi nguồn đam mê, sáng tạo

Cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học năm học 2016 - 2017 của tỉnh Quảng Nam tiếp tục thể hiện sự say mê nghiên cứu khoa học của học sinh. Ở vòng chung kết, cuộc thi có đến 47 dự án tham gia xét chọn, trong đó học sinh THCS có 17 dự án, học sinh THPT có 30 dự án. Các dự án vào vòng chung kết có tính đa dạng, phong phú ở nhiều lĩnh vực như kỹ thuật cơ khí, năng lượng vật lý, khoa học động vật, khoa học thực vật, hóa học, khoa học xã hội và hành vi, kỹ thuật môi trường, robot và máy thông minh, hệ thống nhúng, phần mềm hệ thống.Trong đó, có nhiều đề tài mang nội dung giải quyết vấn đề xã hội giàu tính nhân văn.

 Thầy Trần Ngọc Sơn - Trưởng phòng GD-ĐT TP Tam Kỳ, chia sẻ: "Trực tiếp lắng nghe, theo dõi các em học sinh trình bày ý tưởng, thuyết minh làm rõ trên sản phẩm của chính mình, chúng tôi thấu hiểu được niềm đam mê sáng tạo khoa học của các em. Những dự án, đề tài của các em học sinh đều mang tính thực tiễn và nhân văn rất cao. Những vấn đề nêu ra và giải quyết trong các đề tài, dự án đều xuất phát từ thực tế cuộc sống mà các em phát hiện, nhìn nhận được". 

Theo thầy Hồ Văn Hưng - Phó Chánh văn phòng Sở GD-ĐT Quảng Nam, hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh đã có từ lâu với những cuộc thi sáng tạo kỹ thuật các cấp. Tuy nhiên, những năm học gần đây, ở Quảng Nam, phong trào học sinh tham gia nghiên cứu khoa học bắt đầu có sự lan tỏa mạnh mẽ, trong đó nhiều ý tưởng, sáng tạo có ý nghĩa thiết thực. Những sản phẩm của hoạt động nghiên cứu khoa học ấy không chỉ là việc hiện thực hóa ý tưởng của các em học sinh, mà còn thắp lên ngọn lửa đam mê khoa học, tạo nền tảng, kiến thức, kỹ năng nghiên cứu khoa học cho học sinh trong tương lai.

Các địa phương, đơn vị trường học đã hỗ trợ tích cực cho hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật trong học sinh.

Phát triển năng lực, phẩm chất học sinh

Là một trong những giáo viên giữ vai trò cốt cán, tham gia bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi tỉnh, thầy Hồ Thanh Hồng (giáo viên Trường THPT chuyên Lê Khiết, tỉnh Quảng Ngãi) còn hướng dẫn học sinh tham gia nghiên cứu, sáng tạo khoa học kỹ thuật. Những đề án, dự án nghiên cứu do thầy hướng dẫn đều đạt giải cao trong các cuộc thi sáng tạo khoa học, kỹ thuật quốc gia. Thầy Hồng cho rằng, việc đưa hoạt động nghiên cứu khoa học, công nghệ kỹ thuật vào trong học sinh không chỉ có ý nghĩa tạo sân chơi bổ ích, mà còn khơi dậy sự đam mê sáng tạo cho các em ngay từ lứa tuổi học trò. Và nếu các em học sinh được quan tâm, tạo điều kiện, động viên, khuyến khích, cùng với sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình của các thầy cô giáo thì những ý tưởng sáng tạo của các em sẽ trở thành những sản phẩm hữu ích phục vụ cuộc sống. 

Nói về hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh, thầy Hồ Thanh Hồng nhìn nhận: Khi phát động, hướng dẫn học sinh tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học, người giáo viên không chỉ là hướng dẫn học sinh học tập, nghiên cứu khoa học, mà quan trọng hơn là phải biết khơi dậy ở các em niềm đam mê với khoa học, dám mơ ước và dám thực hiện ước mơ. Người giáo viên phải luôn xác định rằng, những ý tưởng trong sáng tạo khoa học không phải là cái gì đó quá to lớn, xa xôi, mà những gì đang diễn ra xung quanh trong đời sống thường ngày. Những ý tưởng sáng tạo có ý nghĩa phục vụ đời sống và làm cho cuộc sống con người tốt hơn.

Trong thời gian qua, các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi đã thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ trường học, đội ngũ cán bộ, giáo viên, học sinh tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật. Minh chứng cho điều đó là chất lượng của các đề án, dự án nghiên cứu khoa học của học sinh không ngừng nâng cao, mang ý nghĩa thiết thực và liên tục đạt các giải cao trong các cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia ở lứa tuổi học sinh trung học. Theo ông Nguyễn Trà - Chánh văn phòng Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ngãi, ngành Giáo dục tỉnh luôn xác định việc đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật trong học sinh nhằm góp phần thúc đẩy đổi mới hình thức và phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá kết quả học tập và phát triển năng lực của học sinh theo tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Khải Minh