Báo Công An Đà Nẵng

“Săn” tội phạm lừa đảo trên mạng

Thứ sáu, 04/09/2020 22:14

Từ đầu năm 2020 đến nay, Đội phòng ngừa, đấu tranh tội phạm sử dụng công nghệ cao và có yếu tố nước ngoài (viết tắt: Đội CNC) thuộc Phòng CSHS CA tỉnh TT-Huế liên tiếp triệt phá 2 chuyên án lừa đảo qua mạng có quy mô, tổ chức chuyên nghiệp và sự câu kết chặt chẽ giữa đối tượng trong và ngoài nước. Nhìn lại 2 chuyên án nói trên mới thấy được sự mưu trí, “phản ứng nhanh” của những người lính CNC qua những tình tiết không có trong hồ sơ vụ án...

“Siêu” công nghệ Lê Anh Tuấn (phải) cùng đồng bọn. 

Khó nhận diện tội phạm nước ngoài

Sau hơn 2 tháng triệt phá đường dây lừa đảo CNC quốc tế, bắt giữ 11 đối tượng (6 đối tượng người Nigeria và 5 đối tượng người Việt Nam) chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng của hàng ngàn bị hại từ Bắc vào Nam, đến nay Đội CNC vẫn tiếp tục nhận được đơn của bị hại ở nhiều tỉnh, thành phố gửi về, tố cáo hành vi lừa đảo của băng nhóm này.

Trở lại vụ án, vào cuối tháng 5-2020, Phòng CSHS CA TT-Huế triệt phá đường dây lừa đảo quốc tế do nhóm đối tượng có quốc tịch Nigeria câu kết với một số đối tượng Việt Nam lừa hàng trăm bị hại với số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng. Theo Thiếu tá Trần Ngọc Tuấn- Phó Đội trưởng Đội CNC, ngay sau khi xác lập Chuyên án 520M, với quyết tâm phải truy bắt bằng được các đối tượng, sau 2 tuần ròng rã bám địa bàn, triển khai nhiều biện pháp nghiệp vụ; lực lượng CSHS CA TT-Huế lần lượt bắt giữ 11 đối tượng gồm: Ugochukwu Samuel Nnaemeka (Richard, 1996); Stanley Chidiebere Umed (1991); Nnaka Chibuzor Frankline (1984); Chimezie Ebuka Samuel (1992); Chukwugekwe Godwin Ajearo (1986); Ugochukuwu Okechukwu James (1985); Ogo Emeka Donal (985); Ngô Hãi Nghi (1996); Vũ Ái Linh (1996); Đào Đăng Vũ (1987) và Phạm Ngọc Duy (1984, đều trú TP Hồ Chí Minh). Qua đấu tranh bước đầu, các đối tượng đã chiếm đoạt số tiền khoảng 120 tỷ đồng của các bị hại từ Bắc vào Nam. Để “vận hành” đường dây lừa đảo này, 6 đối tượng người Nigeria đã phối hợp với 5 đối tượng Việt Nam, lập 71 tài khoản ngân hàng giả, mua bán 53 CMND giả.

Đại tá Phạm Văn Toàn - Trưởng phòng CSHS CA tỉnh xác định, đây là một tổ chức tội phạm quốc tế lừa đảo chiếm đoạt tài sản rất quy mô, xuyên quốc gia, có tổ chức câu kết chặt chẽ với đối tượng trong và ngoài nước. Các đối tượng phân công vai trò, nhiệm vụ rồi trực tiếp sử dụng Facebook, Zalo, Whatsapp... để kết bạn với các bị hại người Việt Nam, trò chuyện, làm quen, tạo lòng tin với bị hại. Các đối tượng dùng các thủ đoạn như: giả danh quân nhân Mỹ gửi tặng quà có giá trị lớn về Việt Nam, rủ đầu tư, góp vốn kinh doanh tại nước ngoài. Các đối tượng còn hack các tài khoản facebook, liên hệ mua hàng online rồi gửi các đường link yêu cầu người bán hàng cung cấp mã OTP từ đó lấy trộm tiền trong tài khoản. Nghiêm trọng hơn, nhóm đối tượng này còn giả danh cán bộ điều tra, viện kiểm sát, tòa án... gọi điện cho nhiều nạn nhân đe dọa, uy hiếp, khống chế khiến nhiều người lo sợ phải nộp tiền vào các tài khoản ngân hàng do đối tượng cung cấp.

Kể lại hành trình triệt phá chuyên án lừa đảo quốc tế nói trên, Đại úy Lưu Thanh Tùng - Đội trưởng Đội CNC trực tiếp truy bắt “bật mí”, thời gian đầu theo dõi, bám theo các đối tượng nước ngoài này, các trinh sát rất khó phân biệt giữa đối tượng này với đối tượng kia, bởi các đối tượng đều có màu da đen, có ngoại hình na ná nhau... Và cái khó nữa là khi đã bắt được đối tượng, quá trình lấy lời khai dù các đối tượng hiểu được ngôn ngữ nhưng vẫn giả vờ như không biết khiến cho cán bộ điều tra và phiên dịch không ít lần “rối” theo đối tượng...

Cán bộ Đội CNC Phòng CSHS TT-Huế lấy lời khai đối tượng lừa đảo người Nigeria.

“Thót” tim vì đối tượng quá “siêu” công nghệ

Khi Chuyên án 520M vẫn chưa khép lại thì lực lượng CSHS CA TT-Huế lại tiếp tục nhận được nhiều đơn thư “kêu cứu” của những người bán hàng qua mạng. Bước đầu cơ quan CA thống kê có hơn 500 người bán hàng online của nhiều tỉnh, thành phố như: Ninh Thuận, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh, Gia Lai, Nghệ An, TTHuế... bị lừa gần 120 tỷ đồng. Ngay lập tức, Chuyên án 620M được xác lập và các trinh sát Đội CNC bắt đầu hành trình “săn” tội phạm trên mạng.

Đại úy Lưu Thanh Tùng cho biết, từ những thông tin ban đầu mà các nạn nhân cung cấp, chúng tôi xác định, các dấu vết mà chúng để lại rất mờ nhạt do facebook sử dụng mua hàng là facebook ảo, việc liên lạc đều tiến hành qua tin nhắn facebook, không để lại bất kỳ thông tin liên lạc nào. Ngay sau khi đánh cắp tiền trót lọt, chúng đã nhanh chóng chặn facebook, xóa dấu vết để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng...

Bằng các biện pháp nghiệp vụ sắc bén, Phòng CSHS CA TT-Huế đã phối hợp Cục An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC- Bộ CA lần ra kẻ cầm đầu đường dây này là Lê Anh Tuấn (1989, trú Quảng Trị). Từng tốt nghiệp Đại học CNTT tại Đà Nẵng, với những kiến thức bài bản đã học được, Tuấn lập ra đường dây lừa đảo qua mạng Internet ngoài sự tưởng tượng của cán bộ CA. Để thực hiện ý định phạm tội của mình, Tuấn câu kết với Nguyễn Tuấn Dũng (1994, trú H.Đức Thọ, Hà Tĩnh) và Nguyễn Ngọc Thành (1989, trú Quảng Trị) để hoạt động phạm tội.

Trực tiếp phá Chuyên án 620M, Đại úy Lưu Thanh Tùng kể, từ quá trình xác minh cho đến khi truy bắt “siêu” công nghệ Lê Anh Tuấn; các chiến sĩ không ít lần “thót” tim bởi đối tượng chủ mưu rất “siêu” công nghệ, đào tạo quá bài bản về CNTT. Bởi, chỉ cần một cú click chuột; mọi thông tin, dữ liệu bị xóa sạch nên lực lượng cảnh sát CNC đòi hỏi phải “phản ứng nhanh” với những tình huống không có trong hồ sơ vụ án...

Ngay sau khi Chuyên án 620M được triệt phá, cuối tháng 6-2020, Thượng tướng Lê Quý Vương- Thứ trưởng Thường trực Bộ CA gửi thư khen CA TT-Huế. Trong thư, Thượng tướng viết: “Kết quả này thể hiện tinh thần khắc phục khó khăn, kiên quyết đấu tranh trấn áp tội phạm, sự nhạy bén, phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của đơn vị nghiệp vụ thuộc cơ quan Bộ với CA địa phương trong triển khai các chỉ đạo của Đảng ủy CAT.Ư, lãnh đạo Bộ CA về đẩy mạnh đấu tranh với hoạt động sử dụng công nghệ cao, mạng Internet để thực hiện hành vi phạm tội; góp phần răn đe, phòng ngừa tội phạm, ổn định an ninh trật tự; tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực trong xã hội về những chiến công và những cống hiến của lực lượng CAND trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân”.

HẢI LAN