Chiều 4-5, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4-2019, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải lý giải việc tăng giá điện đã được đánh giá tác động. Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, Bộ Công Thương đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan trình Thủ tướng các phương án tăng giá điện. Sau khi Thủ tướng có ý kiến phê duyệt, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định tăng giá điện 8,36% từ ngày 20-3.

Ảnh minh họa

Lập 3 kiểm tra việc điều chỉnh giá điện

Trước phản ánh của báo chí về việc nhiều hộ tiêu dùng có hóa đơn tiền điện tăng đột biến sau khi tăng giá điện, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải bày tỏ “chúng tôi rất chia sẻ với những suy nghĩ, kể cả những bức xúc của người tiêu dùng khi nhận được hóa đơn tiền điện cao hơn, phải bỏ ra khoản tiền lớn hơn trong bối cảnh rất khó khăn hiện nay. Bộ Công Thương với chức năng quản lý nhà nước đã yêu cầu lãnh đạo EVN tiếp nhận, xử lý, giải đáp đầy đủ các ý kiến khiếu nại, thắc mắc của khách hàng liên quan đến hóa đơn tiền điện trong tháng 4. Trong trường hợp phát hiện sai phạm do lỗi của ngành điện, phải xin lỗi và xử lý nghiêm khắc những sai phạm”.

Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, Bộ trưởng Công Thương đã ra quyết định thành lập 3 đoàn công tác tiến hành kiểm tra việc điều chỉnh giá điện nhằm đảm bảo giá điện thực hiện theo đúng quy định. Ngày 3-5, Thủ tướng cũng đã chỉ đạo thành lập đoàn thanh tra do Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Công Thương kiểm tra việc này. “Sẽ có sớm nhất kết luận về việc tăng giá điện như thế nào, đã thực hiện đúng chưa”, ông nói.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho hay, trước khi có quyết định tăng giá điện, nhiều bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương, đã đánh giá tác động khi tăng giá điện để trình lên Chính phủ; trong đó có đánh giá cả việc tăng giá điện ảnh hưởng đến các mặt hàng khác, đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI), GDP như thế nào. Có thể khẳng định chúng ta vẫn đảm bảo được CPI của tháng 4, và sẽ đảm bảo được CPI mà Chính phủ trình lên Quốc hội là dưới 4%, thậm chí là CPI sẽ đạt từ 3,3 - 3,9% trong năm 2019.

Nói về việc đề xuất sửa biểu giá điện bậc thang, giảm bù chéo, ông Đỗ Thắng Hải cho hay, quan điểm của Bộ Công Thương là bất cứ quy định nào dù mới đưa ra nhưng thấy không hợp lý là phải kiên quyết sửa. Việc sửa phải tốt hơn trước, đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng, đảm bảo chiến lược tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng hiệu quả, phù hợp với thực tiễn đất nước.

Đề nghị làm rõ việc quản lý dòng tiền của EVN Chiều 4-5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết đã làm việc với Tập đoàn điện lực Việt Nam và cho thấy có 3 lý do sơ bộ dẫn đến chi phí giá điện tăng cao. Theo đó, lý do thứ nhất là lượng điện năng tiêu thụ tăng do nắng nóng. Lượng điện tiêu thụ cả nước tăng từ 15-17%. Lý do thứ hai là số ngày chốt công tơ điện trong tháng 4 tăng so với tháng 3 (kỳ hóa đơn tháng 4 là 31 ngày, nhiều hơn so với kỳ hóa đơn tháng 3 chỉ có 28 ngày). Lý do thứ ba là giá điện tăng. Về việc triển khai chỉ đạo của Thủ tướng yêu cầu Thanh tra Chính phủ phối hợp với các bộ, ngành kiểm tra việc mức tăng giá điện, phương pháp tính giá và việc thu tiền điện, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đề nghị triển khai ngay. Trong đó có việc kiểm tra việc thực thi quyết định về tăng giá bán lẻ điện bình quân đối với Tập đoàn điện lực Việt Nam, các công ty điện lực địa phương; kiểm tra về biểu giá điện lũy tiến trong biểu giá điện bình quân. Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đề nghị Thủ tướng giao Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp tham gia vào đoàn kiểm tra này, qua đó làm rõ việc quản lý dòng tiền của Tập đoàn điện lực cũng như tình trạng tài chính của tập đoàn. Bởi đây là những vấn đề mà dư luận rất quan tâm đối với hoạt động và quản trị doanh nghiệp của Tập đoàn điện lực Việt Nam.

Vì sao có dấu “mật” trong văn bản đề nghị tăng giá điện?

Đề cập đến dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về danh mục bí mật tài liệu nhà nước của ngành Công Thương, trong đó Bộ này đề xuất đưa 2 mặt hàng xăng dầu và điện vào danh mục này, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nêu rõ, đây không phải là mặt hàng mà là đưa ra phương án tính toán để trình các cấp có thẩm quyền trước khi công bố chính thức. Xăng dầu và điện là mặt hàng có tác động lớn đến công tác kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và ảnh hưởng đời sống người dân, doanh nghiệp, dễ tác động đến lạm phát kỳ vọng trong nhân dân. Thực tế cho thấy, lạm phát kỳ vọng trong nhân dân có ảnh hưởng không nhỏ đến việc điều hành và chỉ đạo thực hiện lạm phát của nhà nước, vì thế, Bộ có đề xuất đưa việc điều hành giá các mặt hàng này vào danh mục bí mật nhà nước của ngành Công Thương.

Làm rõ hơn, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho rằng, điều chỉnh giá điện là cần thiết, nhưng phải có căn cứ khoa học, minh bạch, đánh giá tác động đầu vào hợp lý. Văn bản ban hành ra là không mật nhưng trong quá trình soạn thảo văn bản đó thì được quản lý theo nguyên tắc mật. Thời gian qua, một số phương tiện thông tin đưa tin việc điều chỉnh mức giá bán điện và thu tiền điện gây nhiều bức xúc cho người dân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan kiểm tra việc điều chỉnh mức giá bán điện, phương pháp tính giá và việc thu tiền điện thời gian qua, làm rõ đúng, sai và báo cáo Thủ tướng trong tháng 6-2019.

Về thanh tra việc điều chỉnh giá điện, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Bùi Ngọc Lam cho biết: sau khi Thủ tướng chỉ đạo, Thanh tra Chính phủ sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài chính tiến hành thanh tra việc tăng giá điện trong tuần tới. “Về tinh thần chung, chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với 2 Bộ, tiến hành thanh tra, kết luận một cách chính xác, khách quan, làm rõ đúng sai trong các nội dung điều chỉnh giá bán điện, phương thức tính giá điện.  Sau khi có kết luận thanh tra, chúng tôi sẽ tiến hành công khai theo quy định”, Phó tổng Thanh tra khẳng định.

QUỲNH NHƯ – THANH VÂN