Mặc dù đã có những phản ứng y tế tốt nhất đối với dịch Ebola ở Congo, nhưng virus vẫn lan rộng ở nước này. Vì sao như vậy? Đó là vì sợ hãi, tin đồn sai lệch và bạo lực.

Thế giới chưa bao giờ phải đối mặt với một thách thức tinh thần như thế này. Mặc dù cả thế giới đã dốc sức để ngăn chặn virus dịch Ebola bùng phát ở Congo, bao gồm cả việc sử dụng một loại vaccine mới, dịch này vẫn trở nên tồi tệ hơn. Kể từ tháng 10-2018, khi dịch bệnh bắt đầu, hơn 1.000 người đã chết. Và tỷ lệ tử vong cao hơn so với lần bùng phát dịch trước đó. Trong tháng qua, virus này lây lan nhanh hơn và xa hơn ở các tỉnh phía đông bắc của quốc gia lớn thứ hai Châu Phi này. Nếu tất cả những điều đó nghe có vẻ đáng sợ và gây lo ngại về một dịch bệnh rộng hơn, ắt hẳn có thể hiểu tại sao các quan chức đã xác định một lý do chính cho hệ quả này: đó chính là nỗi sợ hãi.

Khi các đội phản ứng nỗ lực làm việc để ngăn chặn dịch bùng phát, các nhóm vũ trang và chính trị gia địa phương xóa tan nỗi sợ hãi của người dân và bác bỏ những tin đồn sai lệch. Nhưng điều này đã dẫn đến hơn 100 vụ tấn công bạo lực nhằm vào nhân viên y tế. Sau mỗi cuộc tấn công, các quan chức lưu ý, dịch bệnh lại bùng phát. Vậy ra, bi kịch ở đây là rõ ràng thế giới các phương tiện kỹ thuật để ngăn chặn Ebola, nhưng cho đến khi tất cả các bên dừng các cuộc tấn công để đáp trả, sẽ rất khó để chấm dứt ổ dịch này.

Trong nghiên cứu về cuộc khủng hoảng Congo được công bố vào tháng 3, các học giả phát hiện, rất ít người tìm đến các cơ sở chăm sóc y tế vì sợ căn bệnh này gia tăng. Sự sợ hãi đã đi trước một bước so với sự thật. Nó cũng đã khiến mọi người từ bỏ bất kỳ mối quan tâm nào dành cho người khác. Một số chuyên gia toàn cầu đã kêu gọi Liên minh Châu Âu (EU) điều một tiểu đoàn an ninh đến khu vực này. Thực tế, Tổng thống Barack Obama từng điều 3.000 lính Mỹ đến Liberia trong đợt dịch Ebola 2013-2016 ở Tây Phi. Tuy nhiên, quân sự hóa khu vực bị Ebola tấn công bằng lực lượng nước ngoài có thể không phải là giải pháp tốt.

Và điều quan trọng nhất hiện nay ở Congo là khôi phục niềm tin để dập tắt nỗi sợ hãi. Điều cần thiết ngay lập tức là một lệnh ngừng bắn trong khu vực. Chỉ bằng cách nới lỏng sự kìm kẹp của nỗi sợ hãi, Congo mới có thể chinh phục sự kìm kẹp của Ebola.

THANH VĂN