Sau khi Cty N.T.Đ hết thời hạn thăm dò vàng tại bãi 38 (xã Phước Hòa, H. Phước Sơn, Quảng Nam) và rời đi, nhiều đối tượng lén lút đến đây khai thác vàng trái phép gây ô nhiễm môi trường, kéo theo các tệ nạn cờ bạc, ma túy gây mất an ninh trật tự. Mặc dù Công an huyện Phước Sơn và các ngành chức năng liên quan thường xuyên truy quét, nhưng vẫn không thể giải quyết dứt điểm vấn nạn này. Giải pháp hiệu quả để ngăn chặn hoạt động khai thác vàng trái phép tại bãi 38 lúc này là đóng cửa mỏ.

Các đối tượng dựng lán trại trong bãi 38 để làm vàng.

Tháng 8-2017 Cty N.T.Đ. được UBND tỉnh Quảng Nam cấp giấy phép thăm dò vàng tại bãi 38 với diện tích 9,2ha, đến tháng 8-2019 thì hết hạn thăm dò và đã rút khỏi địa bàn. Sau khi Cty này rời đi, chính quyền địa phương chưa tiến hành thủ tục đóng cửa các mỏ thăm dò, nhiều đối tượng tại địa phương và các tỉnh phía Bắc đến đây khai thác vàng trái phép, chủ yếu hoạt động dưới hình thức thủ công.  Tuy nhiên, những đối tượng này sử dụng nhiều hóa chất để làm vàng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Đại úy Trần Thanh Tuấn - Trưởng Công an xã Phước Hòa cho biết, các đối tượng làm vàng trái phép tại bãi 38 đều không có việc làm ổn định, đến dựng lán trại làm "tọ mọ" kiếm vàng sống qua ngày. Khi lực lượng chức năng đến truy quét thì các đối tượng bỏ trốn vào rừng. Khi đoàn công tác rút về, các đối tượng trên lại trở lại tiếp tục làm khiến công tác truy quét gặp nhiều khó khăn, không thể giải quyết dứt điểm. Hàng tháng, Công an xã Phước Hòa phối hợp với lực lượng địa phương tổ chức từ 2 đến 3 đợt truy quét nhưng vẫn chưa giải quyết triệt để hoạt động khai thác vàng trái phép tại đây. Mới đây, ngày 1-3, 10 cán bộ chiến sĩ Công an xã Phước Hòa và lực lượng dân quân địa phương đã tổ chức đoàn truy quét tại bãi vàng 38 thuộc địa phận xã Phước Hòa. Qua kiểm tra, tại khoảnh 3, tiểu khu 641, đoàn công tác đã phát hiện, tiến hành tiêu hủy 11 lán trại, 2 máy nổ, 1 máy phát điện, 1 cối xay, 200m dây ống nước, 60 lít dầu diesel và các vật dụng cá nhân của các đối tượng khai thác vàng trái phép.

Các đối tượng khoét sâu vào hầm thăm dò của Cty N.T.Đ. để lấy đất làm vàng.

Theo Công an huyện Phước Sơn, ngoài các hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, khu vực này cũng là điểm thường xuyên xảy ra những tệ nạn xã hội trên địa bàn huyện. Vào ngày 15-8-2021, Công an huyện Phước Sơn đã tiến hành bắt quả tang 10 đối tượng đang tham gia đánh bạc bằng hình thức xóc đĩa ăn tiền, tang vật thu giữ 2,8 triệu đồng. Công an huyện Phước Sơn đã ra Quyết định xử phạt hành chính với 9 đối tượng về hành vi "Đánh bạc trái phép", 1 đối tượng về hành vi "Cho vay nặng lãi" với tổng số tiền là 16,5 triệu đồng. Ngày 20-8-2021, Công an huyện Phước Sơn tiếp tục bắt quả tang 10 đối tượng đang tham gia chơi đánh bạc bằng hình thức xóc đĩa ăn tiền, tang vật thu giữ 5,2 triệu đồng. Công an huyện Phước Sơn đã tiến hành khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với những đối tượng liên quan…

Trong năm 2021, Công an huyện Phước Sơn đã tổ chức, tham gia, phối hợp cùng nhiều lực lượng có liên quan gồm: Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện, Ban quản lý rừng phòng hộ huyện, UBND xã Phước Hòa… thực hiện 12 đợt truy quét hoạt động khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực bãi vàng 38; phá hủy 28 lán trại, 33 phương tiện, máy móc (máy nổ, máy phát điện, cối xay), 1.000m ống nước, đẩy đuổi hơn 200 đối tượng khai thác khoáng sản trái phép ra khỏi khu vực khai thác. Tuy nhiên, nhiều đối tượng lợi dụng địa hình rừng núi đã bỏ trốn khi phát hiện lực lượng Công an đến kiểm tra, truy quét. Sau đi đoàn kiểm tra đi, các đối tượng lại tiếp tục mua máy móc, dụng cụ tiếp tục làm vàng khiến công tác xử lý gặp rất nhiều khó khăn.

Lực lượng chức năng đốt lán trại của các đối tượng làm vàng trái phép.

Thượng tá Nguyễn Quốc Tuấn - Trưởng Công an huyện Phước Sơn cho biết, từ năm 2019 đến nay, Công an huyện thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức truy quét, đẩy đuổi hoạt động khai thác vàng trái phép tại bãi 38, nhưng chưa thể xử lý triệt để. Các lực lượng chức năng di chuyển vào bãi 38 phải mất hơn 2 giờ, nhưng lúc đến nơi thì các đối tượng liền bỏ trốn. Các lực lượng tiến hành phá hủy máy móc, dụng cụ, lán trại của các đối tượng làm vàng trái phép. Tuy nhiên, khi lực lượng chức năng rời đi thì các đối tượng lại lén lút đưa phương tiện, máy móc tiếp tục khai thác vàng trái phép. Nơi đây không những tồn tại nạn khai thác vàng trái phép mà còn tồn tại nhiều tệ nạn khác như: mua bán trái phép chất ma túy, đánh bạc, tàng trữ, sử dụng thuốc nổ trái phép đã được Công an huyện, Công an tỉnh triệt xóa rất nhiều vụ trong thời gian qua. Trước vấn nạn này, Công an huyện Phước Sơn và các cơ quan chức năng ở huyện đã nhiều lần báo cáo, tham mưu cho các cơ quan chức năng của tỉnh đề nghị đóng cửa mỏ bãi vàng 38 nhưng chưa thực hiện được do thiếu kinh phí.

Thiết nghĩ, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cần sớm phê duyệt kinh phí đóng cửa mỏ vàng tại bãi 38, nhằm giải quyết dứt điểm vấn đề ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội do hoạt động khai thác vàng trái phép gây ra.

LÊ VƯƠNG