Sống trong bầu "tử khí"

(Cadn.com.vn) - Hàng trăm hộ dân ở xóm Bình Thành và Đồng Chùa (xã Nghĩa Bình, H. Nghĩa Đàn, Nghệ An) đã đồng gửi đơn đến các cơ quan chức năng kêu cứu về việc họ phải "sống chung" với tình trạng ô nhiễm môi trường do hoạt động của Nhà máy chế biến mủ cao su (NMCBMCS- thuộc Cty TNHH MTV 1/5 Nghệ An) hàng chục năm nay. Lần theo đơn thư, P.V Báo Công an TP Đà Nẵng có mặt tại xóm Bình Thành (nơi NMCBMCS đóng chân) để tìm hiểu về tình trạng ô nhiễm môi trường theo phản ánh của người dân nơi đây. Quả thực, khi có mặt tại xóm Bình Thành, một mùi hôi nồng nặc do mủ cao su để lâu ngày bị lên men xộc lên mũi rất khó chịu.

Anh Nguyễn Văn Nam (trú xóm Bình Thành) bức xúc nói: "Nhà máy nằm giữa khu dân cư nên mùi hôi thối mỗi khi bốc ra là người dân chúng tôi "hưởng" hết. Nhất là mùa cao su năm nay, khi nhà máy tổ chức thu mua mủ cao su tận Thanh Hóa, do quãng đường vận chuyển xa nên mủ cao su bị thối, về đến địa phương là bốc mùi rất khó chịu. Vì thế ô nhiễm mấy tháng nay vô cùng trầm trọng, ban đêm hôi thối đến ngạt thở, không thể ngủ được".

Không chỉ có mùi hôi thối "đặc trưng" quyện trong không khí, anh Nam còn dẫn chúng tôi đi xem các mương nước thải của NMCBMCS để chứng minh. Qua quan sát, nguồn nước thải ra đây chưa được qua xử lý, mà được xả trực tiếp ra khe nằm giữa hai xóm Bình Thành và Đồng Chùa. "Tình trạng ô nhiễm môi trường như thế này xuất hiện đã hàng chục năm nay, mặc dù chúng tôi đã rất nhiều lần có đơn kiến nghị lên tỉnh,  huyện và Ban Giám đốc NMCBMCS. Sau mỗi lần như thế cũng có đoàn về kiểm tra, khảo sát, nhưng rồi đâu lại vào đấy"- ông Hòa cho biết.

Được biết, NMCBMCS được xây dựng và đưa vào sử dụng từ những năm 1970, công nghệ, dây chuyền đã cũ, lạc hậu và xuống cấp trầm trọng; hơn nữa nhà máy không có hệ thống xử lý nước thải nên xả trực tiếp ra khe suối khiến không chỉ môi trường không khí bị ô nhiễm mà nguồn nước ở đây cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Ở xóm Đồng Chùa cũng vậy, ông Vi Văn Hiếu dẫn chúng tôi ra mương nước đen ngòm, sủi bọt trắng, nói: "Mương nước đen ngòm bốc mùi hôi thối này chảy từ nhà máy ra đấy. Người dân chúng tôi phản ánh, kiến nghị lên nhà máy, lên chính quyền đã nhiều năm nay nhưng mọi thứ không có gì biến chuyển cả". Được biết, lượng nước thải của nhà máy được xả vào một hồ lớn, sau đó cho chảy ra một con mương chạy qua đường liên xóm, qua vườn nhà người dân rồi xả thẳng ra khe Bình Thành. Tại khu vực nước thải đổ ra khe, mùi hôi thôi bốc lên nồng nặc bao trùm cả các hộ dân ở xóm Đồng Chùa khiến cho người dân nơi đây vô cùng bức xúc.

Nhà máy chế biến cao su gây ô nhiễm môi trường.

Chưa có kinh phí di chuyển nhà máy

Làm việc với P.V, ông Lê Đức An- Trưởng Phòng TN&MT H. Nghĩa Đàn cho biết, việc nhà máy ô nhiễm là có thật. Năm nào người dân và chính quyền địa phương cũng đều kiến nghị lên Công ty cũng như UBND tỉnh để di dời, nhưng chưa thực hiện được. "Thú thực là do nhà máy công nghệ lạc hậu rồi, lại gần khu dân cư quá nên ô nhiễm là không thể tránh khỏi. Từ nhiều năm nay, năm nào kiểm tra nhà máy xong chúng tôi cũng có kiến nghị là phải di dời nhà máy vì gây ô nhiễm môi trường. Thế nhưng đến nay vẫn đang trong lộ trình thực hiện"- ông An nói.

Qua trao đổi với ông Phan Tuấn Cường- Giám đốc Cty TNHH MTV 1/5 Nghệ An, ông Cường thừa nhận: "Ô nhiễm môi trường tại 2 xóm Bình Thành và Đồng Chùa là có thật. Người dân cũng đã phản ánh với chúng tôi hàng chục năm nay rồi, nhưng để khắc phục rất khó. Để giải quyết được vấn đề ô nhiễm trên chỉ còn cách là di chuyển nhà máy sang địa điểm khác ra xa khu dân cư. Tuy nhiên, kinh phí để di chuyển nhà máy cũng phải mất khoảng từ 4 đến 5 tỷ đồng, nên hết sức khó khăn".

Được biết, trước những lời kêu cứu của người dân địa phương, năm 2009, Ban Giám đốc Cty TNHH MTV 1/5 Nghệ An đã có tờ trình UBND tỉnh Nghệ An xin ý kiến để di chuyển nhà máy, nhưng do khó khăn về tài chính nên cho đến nay vẫn chưa thể thực hiện việc di dời được. Cũng theo ông Cường, "UBND tỉnh vừa có quyết định cho di chuyển nhà máy đến địa điểm mới để giải quyết bất cập về ô nhiễm cho người dân Đồng Chùa và Bình Thành. Hiện, chúng tôi đang chờ việc phê duyệt vốn ngân sách nữa là có thể bắt tay vào tiến hành các thủ tục cần thiết để di dời nhà máy. Tôi cam đoan là đến mùa cao su sang năm, nhà máy không còn ở đây để gây ô nhiễm cho người dân nữa".

Trước những vấn đề bất cập về tình trạng ô nhiễm môi trường của NMCBMCS gây ra cho người dân xã Nghĩa Bình trong nhiều năm qua, đề nghị Cty TNHH MTV 1/5 Nghệ An và UBND tỉnh Nghệ An cần nhanh chóng tiến hành di dời nhà máy ra khỏi khu dân cư, giải quyết dứt điểm những bức xúc, cũng như giải quyết những nguyện vọng của người dân 2 xóm Bình Thành và Đồng Chùa, để họ ổn định lại cuộc sống.

Bài, ảnh: X.S