(Cadn.com.vn) - Cuộc sống có gì vướng mắc đến mức không giải quyết được vậy Hai Hướng Hóa?

- Tình cảnh sống ở quê hương, bản quán mà vẫn mang danh “ngoại quốc” của nhiều người dân ở bản A Dơi Đớ (xã A Dơi, H. Hướng Hóa, Quảng Trị) mấy mươi năm rồi đó NXD. Nay, đến thế hệ thứ 2 rồi vẫn phải sống “kẹt” y vậy.

- Vì sao lại thế?

- A Dơi Đớ là bản giáp biên, cư dân hầu hết là đồng bào dân tộc Vân Kiều- Pa Cô. Sau hoạch định biên giới năm 1978, một phần của bản thuộc về nước bạn Lào, tuy nhiên, quá trình sinh sống, nhiều hộ phía bên kia biên giới quyết định hồi hương về trên phần đất Việt nhưng thiếu giấy tờ chứng thực hộ tịch, hộ khẩu từ nước bạn Lào. Bản quán đó tưởng gần mà hóa... lạ, lấy vợ lấy chồng cùng bản nhưng lại mang yếu tố nước ngoài cũng không đăng ký kết hôn, lũ trẻ được sinh ra lắm đứa không có giấy khai sinh...

- Vậy rồi chuyện học hành của con em đồng bào, các chính sách hỗ trợ của Nhà nước với bà con sẽ ra sao?

- Dù chính quyền và ngành giáo dục địa phương đã linh hoạt, tạo điều kiện để con em đồng bào được đi học nhưng vẫn chịu nhiều thiệt thòi lắm. Học hành đến lớp 9 rồi thôi, có muốn học lên nữa cũng không được vì thiếu hộ khẩu, khai sinh... Ngoài ra, do vướng mắc trong vấn đề hộ tịch, hộ khẩu nên chế độ hỗ trợ dành cho hộ nghèo hay học sinh miền núi cũng đành... bỏ ngỏ.

- Mấy chục năm ni sao không giải quyết cho người dân hả Hai Hướng Hóa?

- Địa phương và ngành chức năng đã thấy những vướng mắc, tồn tại đó nhưng để tháo gỡ tình trạng “sống kẹt” cho người dân bản A Dơi Đớ thì không hề đơn giản. Chuyện của bản nhưng vấn đề lại vượt ngoài khả năng của địa phương, đặc biệt là hôn nhân có yếu tố nước ngoài...

- NXD nhận thấy, tình trạng “sống kẹt” của người dân bản A Dơi Đớ là một thực tế mà chính quyền tỉnh Quảng Trị và các bộ, ngành liên quan cấp T.Ư cần quan tâm xem xét, giải quyết. Có như vậy các thế hệ người Vân Kiều- Pa Cô ở xã A Dơi mới yên tâm sinh sống, sản xuất, góp phần xây dựng bản làng, giữ gìn sự ổn định, đoàn kết giữa 2 đất nước.

“Đương kim” trưởng bản A Dơi Đớ nhưng ông Hồ Văn Kỉa cũng không có hộ khẩu hay giấy tờ gì kể từ ngày hồi hương hơn 20 năm trước.

N.X.D