Trong khi Nhà Trắng đe dọa tấn công quân sự Syria liên quan đến cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học (VKHH), Nga cảnh báo về "hậu quả thảm khốc" nếu Mỹ thực hiện động thái này. Lo ngại tăng lên khi một số nguồn tin khẳng định, tàu khu trục USS Donald Cook đã nhận lệnh của Hải quân Mỹ thẳng tiến đến vùng biển Syria.

Syria trước nguy cơ rơi vào vòng xoáy bạo lực mới. Ảnh: AFP

Một nguồn thạo tin ngày 10-4 cho biết, các lực lượng của chính quyền Syria đang cảnh giác cao độ trước những lo ngại về nguy cơ sắp xảy ra một cuộc tấn công của Mỹ, theo đó triển khai ngay lập tức hệ thống phòng không hiện đại xung quanh thủ đô Damascus và gần Phủ Tổng thống của. Hầu hết các hệ thống phòng không đã được triển khai tại sân bay quân sự Mezzeh, phía tây Damascus. Nguồn tin trên cho biết, 6 hệ thống phòng thủ đã được bố trí, trong đó có hệ thống phòng không Pantsir-S2 của Nga gồm tên lửa đất đối không tầm trung và pháo phòng không.

Tổng thống Trump trước đó đã tuyên bố sẽ quyết định đáp trả Syria trong vòng 24-48 giờ tới. Phát biểu trong cuộc họp nội các, khi được hỏi về các phương án quân sự mà Mỹ có thể dùng để đáp trả, Tổng thống Trump nói: "Không gì là không thể. Nếu đó là Nga, Syria hay Iran, chúng ta sẽ tính toán, chúng ta sẽ sớm biết câu trả lời thôi. Chúng ta đều đang rất nóng lòng chờ xem. Chúng ta sẽ đưa ra quyết định quan trọng trong vòng 24-48 giờ tới". Cố vấn an ninh quốc gia mới của Tổng thống Trump, ông John Bolton cũng khẳng định: "Chúng tôi sẽ đưa ra quyết định rất nhanh chóng, có thể là ngay cuối ngày hôm nay". Trong khi đó, phát biểu trước cuộc gặp Quốc vương Qatar hôm 9-4, khi được hỏi liệu Mỹ có không kích vào các cơ sở VKHH của chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad hay không, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cho biết, ông không loại trừ "bất kỳ khả năng nào".

Mỹ đưa tàu chiến đến Syria…

CNN ngày 10-4 cho biết: Tàu khu trục USS Donald Cook của Hải quân Mỹ mang theo khoảng 60 tên lửa hành trình Tomahawk đang di chuyển chỉ cách cảng Tartus của Syria khoảng 100km và cách Tripoli của Lybia gần 90km.

Trong khi đó, tờ Wall Street Journal (WSJ) cũng cho biết, ít nhất một tàu khu trục của Mỹ đã bắt đầu lên đường đến bờ biển Syria sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố khả năng Mỹ phản ứng quân sự sau vụ tấn công nghi sử dụng VKHH tại thị trấn Douma, Đông Ghouta của Syria hôm 7-4. Theo WSJ, Mỹ hiện có một tàu khu trục dẫn đường là USS Donald Cook ở phía đông Địa Trung Hải, nơi nó có thể tấn công Syria bất cứ lúc nào. Tàu khu trục thứ hai là USS Porter có thể sẽ tới đây trong vòng vài ngày tới. Washington hiện chưa bình luận về những thông tin liên quan đến USS Donald Cook.

Thông tin về sự hiện diện của USS Donald Cook đưa ra giữa lúc Syria căng thẳng do những tranh cãi về cuộc tấn công bằng VKHH ở Douma khiến ít nhất 70 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương. Mỹ cáo buộc quân đội Syria đứng sau vụ tấn công.

…dọa "hành động không cần thông qua LHQ"

Phát biểu tại cuộc họp khẩn của HĐBA LHQ, Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley hối thúc HĐBA hành động trước những thông tin xảy ra vụ tấn công bằng VKHH tại Syria, đồng thời cảnh báo Washington sẽ "phản ứng" dù cơ quan quyền lực nhất LHQ có hành động hay không. "Chúng ta không thể chỉ dừng lại ở những bức ảnh về những đứa trẻ đã chết. Chúng ta không thể chỉ dừng lại ở những lời kêu gọi lương tâm. Giờ đã đến lúc thế giới phải thấy công lý được thực thi", Đại sứ Mỹ nói.

Tại phiên họp, Đại sứ Haley cáo buộc Nga hậu thuẫn cho Tổng thống Assad khi gây ra cái chết của nhiều trẻ em bằng VKHH. Bà Haley thậm chí cho rằng, "Nga không còn cảm thấy xấu hổ về hình ảnh của các nạn nhân" thiệt mạng trong vụ tấn công. "Không chính phủ văn minh nào lại có liên quan tới chính quyền Assad", bà Haley nói. Bà Haley cảnh báo, nếu LHQ  từ chối để Mỹ dẫn đầu những nỗ lực nhằm can thiệp vào vấn đề tại Syria, Washington sẽ tự hành động một mình. "Lịch sử sẽ ghi nhận thời khắc HĐBA từ bỏ trách nhiệm hoặc cho thấy sự thất bại hoàn toàn của tổ chức này trong việc bảo vệ người dân Syria. Dù thế nào đi nữa, Mỹ cũng sẽ đáp trả", bà Haley cho biết.

Đại sứ  Haley muốn HĐBA bỏ phiếu dự thảo nghị quyết của Mỹ, theo đó thiết lập một cuộc điều tra mới đối với những đối tượng bị cáo buộc sử dụng VKHH tại Syria. 

Nga, Trung phản đối hành động quân sự ở Syria

Ngay lập tức, Nga đặt nghi vấn về những thông tin về vụ tấn công VKHH ở Douma. Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia cho rằng, các nhà lãnh đạo Mỹ, Anh và Pháp đang cầm đầu một chiến dịch đe dọa nước Nga bằng những cáo buộc về sử dụng VKHH tại Syria, và sự đối đầu vượt quá mức có thể chấp nhận được ngay cả trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Đại sứ Nga gọi đây là thông tin bịa đặt, đồng thời khẳng định không có bất kỳ dấu vết nào cho thấy từng xảy ra một vụ tấn công VKHH tại Douma. Ông kêu gọi các nhà điều tra Tổ chức cấm VKHH (OPCW) đến Syria để xác định vụ việc. Tại phiên họp, Đại sứ Nebenzia cảnh báo Mỹ và các đồng minh sẽ phải gánh chịu "hậu quả khủng khiếp" nếu có các hành động quân sự chưa được cho phép nhằm chống lại Syria. Ông Nebenzia cũng phản đối đề xuất mới mà Mỹ đưa ra tại LHQ việc thiết lập một cuộc điều tra mới để xác định thủ phạm gây ra các vụ tấn công VKHH tại Syria hôm 7-4. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 10-4 cũng tuyên bố Moscow ủng hộ một cuộc điều tra công bằng về các vụ tấn công VKHH bị cáo buộc tại Syria và phản đối  mạnh mẽ việc đổ lỗi cho ai đó mà không tìm được bất kỳ bằng chứng nào.

Trung Quốc cũng tuyên bố phản đối hành động quân sự tại Syria. Tại một cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho rằng, trước khi diễn ra "một cuộc điều tra toàn diện, công bằng và khách quan" về vụ tấn công, không bên nào nên "vội vã xét đoán kết quả và tùy tiện đưa ra kết luận. Các biện pháp quân sự không đưa chúng ta tới đâu".

AN BÌNH