Tấm áo tơi quê nhà...!

Thứ ba, 26/09/2017 10:03

Có lẽ từ lâu lắm rồi, chiếc áo tơi của chú được treo cất cẩn thận trên giàn chuồng bò, lớp mạng nhện giăng giăng chằng chịt cùng với bụi đất phủ màu thời gian. Tình cờ thấy lại chiếc áo tơi, bao ký ức tuổi ấu thơ về cái làng quê nghèo khó ngày trước lại ùa về trong nỗi nhớ miên man... Đó là những tháng ngày gần 50 năm trước, tuy còn rất nhỏ nhưng tôi hay theo mấy chị, mấy anh trong làng đi bứt lá nón. Hồi ấy, khi gà gáy canh năm mẹ lay tôi dậy, vác chiếc đòn xóc, cầm gói cơm muối mè bước ra bến sông quen thuộc bơi chiếc ghe nan về phía thượng nguồn rồi vào cánh rừng Phường Rạnh, Nông Sơn để tìm bứt lá nón. Khi mặt trời sắp khuất đỉnh núi Bàn Cờ, mọi người mới í ới gọi nhau gánh hai bó lá nón ra bến Đá xuôi về làng. Những đọt lá nón non còn e ấp chưa bung thành tán lá được mẹ trải phơi trên bãi cát bỏng rát trưa hè ven bờ sông Thu Bồn khô queo mới bó lại đem về. Các mẹ, các chị dùng gói giẻ hơ lửa than nóng để vuốt cho thẳng những chiếc lá khô cong riết mỏng manh rồi chằm những chiếc nón để bán lấy tiền mua gạo chờ ngày giáp hạt. Bao lão nông tri điền ở quê như chú tôi cũng lấy lá nón chằm những chiếc áo tơi mặc tránh mưa.

Áo tơi quê nhà luôn gắn bó, gần gũi với bà con nông dân quanh năm chân lấm, tay bùn. Tôi lại nhớ như in chiếc áo tơi cũ kỹ, ố vàng của mẹ ngày nào mà thương cho thân phận gian truân, khốn khó của mẹ. Còn nhớ, có lần mưa giăng mờ cả cánh đồng, gió xô giật từng đợt rần rật lạnh cóng, một mình mẹ khoác chiếc áo tơi cúi rạp mải miết cấy ráng cho xong sào ruộng. Bóng mẹ gầy guộc, liêu xiêu trên mặt ruộng mới bừa đục ngầu màu phù sa nhọc nhằn, lam lũ giữa cánh đồng chiều mênh mông hiu quạnh. Mẹ không có bạn cấy, không có người bên cạnh để vừa làm vừa trò chuyện cho vơi phần mệt nhọc. Mẹ chỉ có chiếc áo tơi che mưa, ủ ấm và nó như một người bạn tri kỷ, thân thương với quãng đời dằng dặc của mẹ. Tôi cũng từng khoác áo tơi vắt vẻo trên lưng trâu trong những ngày mưa dầm dề nên càng quý trọng tấm áo tơi ngày ấy.

Mấy chục năm rồi, hình ảnh chiếc áo tơi chằm bằng lá nón ở quê tôi hình như đã lùi vào dĩ vãng, bởi nay không còn thấy ai khoác chiếc áo tơi ra đồng nữa. Cả làng cũng hiếm có nhà nào còn giữ lại chiếc áo tơi cũ nát, bạc phếch màu gió sương, mưa nắng tảo tần như chú tôi. Chú cũng già rồi, song, tình yêu thương với từng thửa ruộng, mảnh vườn, bờ tre xanh xõa bóng xuống bến sông và cái làng rơm rạ ông sinh ra cho đến nay vẫn vẹn nguyên. Tôi thầm nghĩ trong suốt chặng thời gian đi qua có nhiều loại nông cụ xa xưa cũng đã trôi dần theo quá khứ thế nhưng chú chỉ giữ lại mỗi chiếc áo tơi kỷ niệm một thời. Mà cũng phải thôi, áo tơi luôn sẻ chia, đồng hành với chú như một người bạn chân chất hiền lành, cùng hứng đội những cơn mưa ào ào xối xả, cùng chú lặn lội giữa đêm hôm khuya khoắt tháo nước, be bờ, đặt lờ, giăng lưới bắt cá mỗi mùa nước dâng. Không như quê tôi, hiện nay bà con nông dân ở Hà Tĩnh, Nghệ An vẫn quàng chiếc áo tơi ra đồng trong suốt bốn mùa mưa nắng mặc dù phương tiện hiện nay không thiếu. Áo tơi vẫn sớm tối đi, về cùng với cuộc mưu sinh nhọc nhằn của bà con nơi đây.

Chiếc áo tơi xưa cũ vô tri, vô giác nhưng nó đã gói ghém biết bao khắc khoải, nỗi niềm, bao buồn vui, sướng khổ, một chiếc áo lá nón quá đỗi giản dị, phong phanh mà lại cứng cáp, mạnh mẽ phi thường trong gió mưa...

THÁI MỸ