Trong tâm thức của mỗi người dân Việt, Tết Nguyên Đán là Tết đoàn viên, còn với người dân vùng nông thôn Hòa Vang (TP Đà Nẵng), việc viếng nghĩa trang liệt sĩ (NTLS) trong thời gian này đã trở thành nét đẹp tâm linh của bao người. Không khí những ngày cuối cùng năm cũ thường làm sống dậy những yêu thương, gắn kết mọi người lại với nhau cũng như kết nối giữa quá khứ với hiện tại, giữa cái thực và cái hư vô trong một không gian vô cùng sâu lắng. Giữa chốn linh thiêng, hương thơm và sắc hoa hòa quyện trong không gian huyền ảo, ai ai cũng cảm thấy ấm lòng.

Phụ nữ xã Hòa Nhơn (H. Hòa Vang) tích cực vệ sinh, lau chùi các mộ phần liệt sĩ.

Được biết, trải qua các giai đoạn chiến tranh, Hòa Vang là địa bàn bị bom đạn kẻ thù đánh phá ác liệt, là chiến trường chính của các đơn vị bộ đội chủ lực và lực lượng vũ trang, du kích địa phương. Hiện nay, 11/11 xã trên địa bàn huyện đều có NTLS với 5.081 phần mộ, trong đó 2.302 mộ có đầy đủ thông tin, 389 mộ có một phần thông tin, 1.605 mộ chưa xác định thông tin, 785 mộ vong (mộ không có hài cốt). Cho nên, ngoài lễ giỗ chung các liệt sĩ được xã hội hóa vào dịp kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27-7), thì hằng năm còn có một lễ cúng khác cũng thắm đượm nghĩa tri ân được chính quyền các địa phương duy trì đều đặn vào những ngày cận Tết cổ truyền.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Hòa Phong Nguyễn Thanh Quảng, trước khi diễn ra lễ cúng tại NTLS cuối năm, gần 1.000 phần mộ nơi đây đều được lau chùi sạch sẽ, sơn kẻ lại các biển tên, thay lư hương bát nước, bình hoa tươm tất. Tất cả mọi việc đều được làm với cái tâm của mình, coi mất mát đau thương của gia đình, thân nhân liệt sĩ như chính người thân của mình.

Tập quán người dân nông thôn vào ngày lễ Tết là người sống phải đi tảo mộ người thân nhưng các liệt sĩ nằm lại nơi đây có nhiều người quê tận Hà Giang, Bắc Ninh, Thanh Hóa… xa xôi đã đi theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, của miền Nam ruột thịt công tác, chiến đấu và nằm lại nơi đây. Nhiều anh, không kịp để lại cái tên, năm sinh và quê quán của mình. Vì vây, cái tâm của người dân không chỉ dừng lại ở việc tham gia lễ cúng tất niên mà đến tận đêm cuối cùng của năm cũ, khi hàng ngàn gia đình đang sum vầy trong thời khắc hân hoan đón chào năm mới, thì không ít người lại lặng lẽ đến khu vực tượng đài trung tâm NTLS xã dâng hương, dâng hoa bày tỏ tấm lòng thành.

Các hội đoàn thể Hòa Phong (H. Hòa Vang) tôn tạo cảnh quan môi trường NTLS xã.

Còn với anh Lê Đức Tuấn (quê Bồ Bản, xã Hòa Phong) có cha hy sinh khi anh chưa đầy 1 tuổi. Tuổi thơ của anh là quãng đời khốn khó, sống với người thân nhưng lại thiếu thốn trăm bề. Tuy cuộc sống hiện nay chưa dư dả gì nhưng anh vẫn cố tích cóp một khoản tiền để góp phần cùng chính quyền làm đẹp thêm cảnh quan NTLS địa phương và các xã Hòa Nhơn, Hòa Khương, Hòa Phú. Anh Tuấn tâm sự: “Tôi đã cố gắng để giữ sự bình thản mỗi lần đến trước phần mộ cha và các đồng đội, thế mà nào có được. Nước mắt cứ trào ra, những cây nhang trên tay cứ run lên bần bật. Tôi nghĩ rằng, biết bao con người thường ngày vốn bận rộn với cuộc sống mưu sinh nhưng đến những ngày này vẫn dành riêng cho mình một khoảng lặng trước các hương hồn liệt sĩ, đặt lên từng nấm mồ liệt sĩ những cành hoa tươi thắm, thắp một nén nhang tưởng nhớ công ơn, cảm nhận sâu sắc những gì mà thế hệ hôm nay có được là từ những hy sinh xương máu của cha ông đi trước”…

Có thể thấy, Tết Nguyên đán Nhâm Dần đang cận kề. Dù ngoài kia nhịp sống đang tất bật, hối hả nhưng giữa chốn linh thiêng này thời gian như ngưng đọng. Sắc màu của cuộc sống cũng có thể vì thế mà thêm phần tươi mới, lung linh bởi hạnh phúc đôi khi đến từ những điều vô cùng dung dị, giản đơn. Trên những con đường rợp bóng cờ hoa tấp nập dòng người và phương tiện đi lại sắm sửa đón Tết, thì trong các NTLS khói hương vẫn nghi ngút, sừng sững dòng chữ tạc vào nền trời xanh thẳm: Tổ quốc ghi công!

VY HẬU