Tàu giã cào công suất lớn được thiết kế đáy cạn để dễ bề tiếp cận càn quét vùng bờ, trong khi đó những đối tượng dùng xung điện nhằm “len lỏi” vào các rạn san hô săn hải sản kiểu tận diệt. Chưa kể ngư tặc còn sử dụng thuốc nổ khiến biển “động” dù đang mùa hè yên ả. Những điều nhức nhối trên lặp đi lặp lại và tác quái vùng bờ Quảng Trị đặc biệt vào mùa cao điểm hoạt động đánh bắt vụ cá khiến bà con ngư dân bãi ngang này vô cùng bức xúc.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản (Sở NN và PTNT tỉnh Quảng Trị) cho biết hiện tượng khai thác kiểu tận diệt diễn ra nhiều nơi, đặc biệt tàu giã cào hoạt động ở vùng bờ thường vào ban đêm và mật báo cho nhau khi phát hiện có lực lượng tuần tra đã gây khó khăn cho việc phát hiện và xử lý. Ngư dân bãi ngang xã Triệu Lăng vẫn chưa thôi bức xúc nhớ lại mùa hè năm 2017 khi thuyền đánh bắt của bà con thôn 6, Triệu Lăng liên tục “chạm” tàu giã cào và bị phá hoại ngư lưới cụ. Anh Trần Anh (1983, Triệu Lăng) là một nạn nhân của đám ngư tặc này vẫn ám ảnh vì thuyền câu mực của anh có treo tín hiệu đèn nháy nhưng đôi tàu giã cào vẫn lao thẳng buộc anh phải nhảy xuống biển thoát thân, chấp nhận  chiếc thuyền cùng ngư cụ bị kéo đi, mất trắng. Cùng thời điểm trên tại Gio Hải (H.Gio Linh), ngư dân bãi ngang cũng khốn đốn vì tàu giã cào. Chỉ trong một thời gian ngắn có hơn 10 thuyền của ngư dân bị tàu giã cào kéo mất và hư hỏng, phá rách khoảng 200 tấm lưới. Với ngư dân hoạt động đánh bắt gần bờ, đó là một tài sản lớn. Nhưng do thuyền ngư dân nhỏ bé không thể truy đuổi được các “tàu ma” này nên gần như họ đều trót lọt và ngày càng tác quái, bất chấp. “Các tàu giã cào thoắt ẩn thoắt hiện, chưa kịp truy đuổi đã qua tỉnh khác. Nên truy đuổi xử lý được những kẻ khai thác bất hợp pháp chỉ còn trông đợi vào lực lượng chức năng mà thôi”, ngư dân Trần Luận (Triệu Lăng) chia sẻ. Trong năm 2017, Chi cục Thủy sản phối hợp với BĐBP, CA, Cục Kiểm ngư tuần tra hơn 31 chuyến, kiểm tra gần 800 lượt tàu thuyền, qua đó xử lý 26 vụ vi phạm.

Như hẹn lại lên, những tháng đầu năm 2018, ngư tặc tiếp tục tác quái trên vùng biển Quảng Trị. Và nhiều tàu đã bị lực lượng tuần tra phát hiện, bắt giữ. Đầu tháng 5–2018, BĐBP Quảng Trị tổ chức Biên đội tàu do Trung tá Trần Tuấn Anh,Phó Tham mưu trưởng làm Biên đội trưởng, gồm 2 tàu tổ chức tuần tra giám sát hoạt động nghề cá trong khu vực biển do BĐBP được phân công phụ trách. Khi cách bờ 6,5 hải lý, tổ tuần tra phát hiện tàu cá mang số hiệu một tỉnh nam Trung bộ do ông Võ Khanh (TP Quảng Ngãi) cùng các thành viên hoạt động kéo giã cào sai vùng khai thác. Lực lượng làm nhiệm vụ đã lập biên bản về hành vi khai thác hải sản trái phép của tàu cá này và đưa người lẫn phương tiện vi phạm bàn giao cho ĐBP Cửa Việt. Và mới nhất là vào ngày 26–5– 2018, ĐBP Cửa Việt phối hợp với các đơn vị phát hiện, xử lý 3 tàu ngoại tỉnh hoạt động giã cào trên vùng biển Triệu Phong, xử phạt mỗi tàu 24 triệu đồng.

Trung tuần tháng 4 – 2018, lực lượng thanh tra thuộc Chi cục Thủy sản quá trình tuần tra trên biển cũng liên tiếp phát hiện 1 tàu cá Quảng Bình và 1 tàu cá Quảng Ngãi khai thác tận diệt bằng giã cào và bộ xung điện, thu giữ 4 bộ “súng bắn cá”. Gần cuối tháng 3 vừa qua, BQL khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ cũng đã phối hợp với ĐBP Cồn Cỏ tổ chức tuần tra, kiểm soát và phát hiện tàu cá ngoại tỉnh do ông Bùi Văn Ngọc làm thuyền trưởng cùng 4 thuyền viên khác đang thực hiện hành vi lặn khai thác trái phép trong khu bảo tồn biển. Lực lượng chức năng đã tịch thu 4 cuộn ống hơi dài 400m, 4 cây súng bắn cá, tiến hành xử phạt 20 triệu đồng.

Chia sẻ thêm về công tác đấu tranh, ngăn chặn hoạt động khai thác bất hợp pháp trên biển, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết tiếp tục tăng cường phối hợp tuần tra, kiểm soát, giám sát ngư trường, xử lý kịp thời các vi phạm. Tuy nhiên, hiện lực lượng thanh tra Chi cục thủy sản đang thiếu, phương tiện kiểm ngư đã gần 20 năm sử dụng nên không tránh khỏi hạn chế. Đối với hoạt động sử dụng thuốc nổ, việc tiếp cận hiện trường, bắt giữ trên biển rất khó khăn. Nên công tác ngăn chặn, phát hiện như kết quả đấu tranh của CAH Vĩnh Linh về phá đường dây cung cấp thuốc nổ cho ngư dân các tỉnh phía Nam vừa qua đã thực sự khiến ngư dân cảm kích. “Ngoài xử phạt, răn đe, cần phải tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngư dân khai thác đúng tuyến, khai thác bền vững, không hủy hoại môi trường cũng là vấn đề mấu chốt để góp phần bảo vệ hệ sinh thái biển”, ông Nguyễn Hoài Nam nhấn mạnh.

Bảo Hà