(Cadn.com.vn) - Tại Hội nghị đối thoại trực tuyến giữa Chính phủ với cộng đồng doanh nghiệp (DN) sáng 29-4, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: DN chính là đội ngũ tiên phong đi đầu trong phát triển, xây dựng đất nước vì vậy không để quyền anh, quyền tôi cản trở sự phát triển của DN, mà phải tạo động lực tốt nhất để DN phát triển”. Cùng tham dự Hội nghị có các Phó Thủ tướng: Vương Đình Huệ, Trương Hòa Bình, Vũ Đức Đam, Trịnh Đình Dũng. Ngoài ra, còn có sự tham dự của lãnh đạo Bộ, ngành, địa phương: Thượng tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư thành ủy TPHCM Đinh La Thăng;… và lãnh đạo các Hiệp hội DN tại Việt Nam, hơn 300 DN tư nhân, gần 100 DN đầu tư trực tiếp nước ngoài và DN Nhà nước. Đầu cầu Đà Nẵng, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Kỳ Minh cùng đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành, Hiệp hội các DN, đại diện các DN trên địa bàn thành phố.

Thủ tướng Chính phủ phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.

DN tiên phong xây dựng đất nước

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, cách đây 41 năm, cũng vào thời điểm này đoàn quân Giải phóng đã tiến vào Dinh Độc Lập để giải phóng thống nhất đất nước. Vì vậy, việc họp tại địa điểm này thể hiện ý nghĩa lớn, ghi nhớ công lao đồng bào và chiến sĩ hy sinh, giải phóng đất nước. Dẫn lại lời Chủ tịch Hồ Chí Minh, đó là mong mỏi lớn nhất của Bác Hồ là xây dựng đất nước đàng hoàng hơn, to đẹp hơn. Do đó, Thủ tướng đặt câu hỏi: Ai sẽ xây dựng đất nước?

Thủ tướng khẳng định: "Đi đầu xây dựng đất nước là DN Việt Nam, tạo việc làm, tạo GDP. Người tiên phong đó phải được quan tâm, lắng nghe và tạo điều kiện cho phát triển đất nước. Trong quá trình phát triển đổi mới 30 năm, có nhiều mặt tiến bộ thì có đóng góp quan trọng của DN, doanh nhân Việt Nam ở mọi thành phần kinh tế". Tuy nhiên, Thủ tướng cũng nhìn nhận vẫn còn nhiều rào cản, trở lực lẽ ra sẽ được phát triển nhanh hơn, mạnh hơn. Do đó, việc tổ chức cuộc gặp mặt này để lắng nghe ý kiến, tháo gỡ khó khăn với cộng đồng DN. Thủ tướng mong muốn cuộc gặp này phải thực chất cho đất nước và DN. Cuộc gặp cần tránh bệnh thành tích chỉ là gặp gỡ hình thức, mà phải lắng nghe những vấn đề thiết thực, sau khi lắng nghe lãnh đạo các bộ ngành phải phát biểu quan điểm rõ ràng trong giải phóng sự phát triển của DN.

Thượng tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội nghị.

Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần Chính phủ sẽ thực hiện đúng hiến pháp, đổi mới sự lãnh đạo, bỏ cái cũ đi và áp dụng cái mới theo thông lệ quốc tế để phát triển. Chính phủ và các cơ quan hành pháp, chức năng sẽ bảo vệ quyền hành pháp, quyền công dân của người dân và DN. Bảo vệ và thúc đẩy phát triển DN cả trong nước, DN nước ngoài. Thủ tướng boăn khoăn: Đất nước mình có tiềm năng tại sao không phát triển lớn được? Vì vậy, phải tháo gỡ mọi rào cản, chống tham nhũng tiêu cực và tinh thần lớn nhất không hình sự hóa các quan hệ kinh tế. Đồng thời, cần phải làm rõ vấn đề văn hóa DN, kinh doanh chân chính, lợi ích cộng đồng và lợi ích DN và bảo vệ môi trường.

Với mong muốn sẽ phải tạo ra niềm tin cho DN, niềm tin cho xã hội và niềm tin với chế độ tốt đẹp để mọi người hăng hái bắt tay và phát triển kinh tế đất nước. Với sự thẳng thắn, cầu thị và chân thành sẽ là phương châm đúng với mọi cấp chính quyền và các bộ ngành để DN có điều kiện phát triển tốt nhất, Thủ tướng đề nghị các Bộ trưởng và cơ quan liên quan phát biểu theo tinh thần đổi mới, đúng Luật DN và đầu tư, cùng tháo gỡ khó khăn DN, không phải quyền anh quyền tôi, mà phải theo tinh thần giải phóng sức phát triển, việc làm cho DN.

Phó Chủ UBND TP Hồ Kỳ Minh chủ trì tại đầu cầu Đà Nẵng.

“Chính phủ và DN là một bản nhạc giao hưởng bất hủ”

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI  bày tỏ mong muốn Thủ tướng và các thành viên Chính phủ mới sẽ xây dựng một Chính phủ hành động vì dân, vì DN. Theo Chủ tịch VCCI, trong khoảng thời gian 15 năm trở lại đây, kể từ ngày có Luật DN, ở nước ta đã có 941 ngàn DN được đăng ký thành lập. Tuy vậy, tính đến cuối năm 2015, cả nước có 513 ngàn DN còn hoạt động (chiếm 54,5%), 428 ngàn DN (chiếm 45,5%) ngừng hoạt động hoặc giải thể vì nhiều lý do khác nhau. Điều đáng nói là khoảng một nửa số DN ngừng hoạt động hoặc giải thể diễn ra chỉ 3 năm gần đây và vẫn đang có xu hướng gia tăng. Trong năm 2015 là 80 ngàn DN, quý I-2016 tiếp tục có gần 23.000 DN ngừng hoạt động và giải thể, tăng gần 14% so với cùng kỳ năm trước. Trong số các DN đang hoạt động ở thời điểm cuối năm 2015, chỉ có 42% DN hoạt động có lãi, còn lại là thua lỗ hoặc hòa vốn. Qua đó, chứng tỏ bức tranh hiệu quả hoạt động của DN cũng không mấy lạc quan, ông Vũ Tiến Lộc nhìn nhận. Do đó, ông Lộc kiến nghị Chính phủ và các Bộ ngành, địa phương phải quyết liệt để giảm mạnh chi phí không chính thức để bảo đảm an toàn và “khoan sức” được cho DN; xây dựng phong trào quốc gia khởi nghiệp; xóa bỏ chế độ chủ quản của các bộ, ngành và chính quyền địa phương với DN; hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường với những đổi mới, động lực mới, vừa tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy phát triển DN…

Phát biểu nhận được nhiều tán thưởng tại Hội nghị, ông Trần Bắc Hà, Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV kiến nghị sớm hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách thuận lợi cho DN; đề xuất chính sách phát triển DN và nền kinh tế; cần phải tuân thủ tinh thần Hiến pháp; đẩy mạnh áp dụng các thông lệ quốc tế; dưới Luật chỉ nên có 1 Nghị định, không nên có Thông tư vì chính nó đẻ ra giấy phép con với (hơn 6000 giấy phép con như hiện nay); giám sát chặt chẽ các cơ quan công quyền của Nhà nước, có chế tài xử lý mạnh mẽ cán bộ nhũng nhiễu, vô cảm, thiếu trách nhiệm, hạch sách với DN, với người dân; thúc đẩy Luật phá sản DN để minh bạch hoạt động kinh doanh; sớm xây dựng các tập đoàn kinh tế Nhà nước, kinh tế tư nhân vì đây chính là động lực dẫn giắt nền kinh tế phát triển. “Làm sao để nền kinh tế đất nước sẽ như một bản nhạc giao hưởng, trong đó Thủ tướng là nhạc trưởng, các Phó Thủ tướng, các bộ ngành, cơ quan Nhà nước là nhạc công và DN là ca sĩ để cùng tạo lập một bản nhạc bất hủ về kinh tế đất nước”, ông Trần Bắc Hà mong muốn.

Chính phủ và các Bộ, ngành, địa phương quyết tâm tạo động lực mới cho DN phát triển. Xưởng Veston Hòa Thọ.

Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Ô tô Trường Hải kiến nghị Chính phủ cần có chính sách chặt chẽ, biện pháp xử lý nặng và nghiêm minh để hạn chế tối đa các hành vi trốn thuế, gian lận thương mại, hàng lậu, hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng để bảo vệ ngay các DN làm ăn chân chính; Nhà nước thực hiện tốt vai trò kiến tạo, người tiêu dùng phát huy vai trò giám sát,... để thúc đẩy kinh tế phát triển. Trong bối cảnh hội nhập, ông Dương kêu gọi cộng đồng DN phải đề cao đạo đức kinh doanh, mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, chủ động hội nhập.

Cũng đề cập đến vấn đề này, bà Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Cty CP Sữa Vinamilk bày tỏ, cộng đồng DN mong muốn Chính phủ hãy coi DN là đối tượng phục vụ chứ không phải đối tượng quản lý. Theo  bà Liên Chính phủ sớm quy định cụ thể về Luật DN, cải cách hành chính, rà soát giảm thiểu giấy phép con, các quy định cấp phép phải rõ ràng, nâng cao tính liên thông giữa các bộ ngành trong cấp phép đầu tư, rà soát lại thủ tục Hải quan để các cơ quan có các cơ quan liên kết chặt chẽ khi xử lý hồ sơ của DN, các cơ chế chính sách đã được DN thực hiện ổn định thì không nên thay đổi, gây khó khăn, tăng chi phí cho DN…

Đại diện Hiệp hội Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, UE cũng đề nghị Việt Nam thành lập Ủy ban Cải cách thể chế do Thủ tướng đứng đầu; đẩy mạnh cải thiện các quy định, giải quyết các vướng mắc của DN; điều chỉnh một số quy định liên quan đến pháp luật về đầu tư, thời gian làm thêm giờ, quy định về nhập khẩu máy móc thiết bị đã qua sử dụng, quy định về thông quan, cấp giấy chứng nhận đầu tư cho phù hợp với thông lệ quốc tế; tập trung phát triển nguồn nhân lực CNTT, phần mềm; sử dụng có hiệu quả nguồn năng lượng, nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí cho DN,…

Cam kết "phục vụ" DN

Ngay tại Hội nghị,  trước sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, các Phó Thủ tướng Chính phủ và Bí thư Thành ủy TPHCM, các Bộ, ngành, cộng đồng DN, Chủ tịch UBND TP Hà Nội, UBND TP Hồ Chí Minh và Chủ tịch VCCI ký cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho DN sản xuất, kinh doanh, cải thiện môi trường đầu tư với những chỉ tiêu mang tính định lượng. Cụ thể, Hà Nội cam kết đi đầu trong xây dựng chính quyền điện tử; 100% hồ sơ đăng ký DN qua mạng sẽ được giải quyết trong vòng 2 ngày (giảm 1 ngày so với quy định); duy trì tỉ lệ DN kê khai thuế điện tử 95%, nộp thuế điện tử là 90%; cắt giảm 30% thời gian giải quyết thủ tục hành chính về đầu tư so với quy định; giảm 20% thủ tục hành chính trong lĩnh vực giải phóng mặt bằng, thu hồi đất. Trong khi đó, TP Hồ Chí Minh cũng cam kết tích cực xây dựng chính quyền điện tử; phấn đấu 98% DN kê khai thuế điện tử, nộp thuế điện tử là 90%; về thủ tục hải quan phấn đấu giảm 50% so với quy định; thủ tục đăng ký DN, đăng ký đầu tư giảm 30%;...

Tại Hội nghị, lãnh đạo các Bộ, ngành Kế hoạch & Đầu tư, Tài chính, Công thương, Bộ Xây dựng, Bộ KH & CN, NHNN,… cũng cam kết sẽ sẽ tập trung tháo gỡ những khó khăn vướng mắc nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi nhất cho DN; tạo sân chơi bình đẳng giữa các DN, bảo đảm DN mọi thành phần kinh tế cạnh tranh bình đẳng; xử lý các kiến nghị, giải quyết các khó khăn của DN trong quá trình sản xuất, kinh doanh, trong quá trình thực thi pháp luật của đội ngũ công chức, như tình trạng nhũng nhiễu do chính bộ máy hoặc do công chức gây ra.

Nhấn mạnh vai trò của ngành Công an đối với sự phát triển DN, Thượng tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an sắp tới Bộ Công an sẽ chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương góp phần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho DN; tham mưu với Chính phủ bổ sung sửa đổi quy định pháp luật theo hướng tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước đồng thời tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh; sớm sửa điều kiện về an ninh trật tự đối với một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện, quy định cụ thể hơn về điều kiện, thời điểm thẩm định, hình thức nộp hồ sơ; tiếp tục cải cách hành chính trong quản lý nhà nước về an ninh trật tự; bảo đảm an ninh kinh tế, đẩy mạnh cung cấp thông tin cho DN khi lựa chọn đối tác đầu tư; đấu tranh có hiệu quả với tội phạm kinh tế nhất là đối tượng buôn lậu, trốn thuế, gian lận thương mại, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho DN; đấu tranh tội phạm hình sự gây mất an toàn kinh doanh. Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định không có khái niệm và chủ trương hình sự hóa các quan hệ kinh tế. Tuy nhiên, xử lý nghiêm minh tội phạm lừa đảo, vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đặc biệt xử lý nghiêm những cán bộ chiến sỹ lợi dụng chức vụ của mình để hành sách DN, người dân.

Một số ý kiến của các Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trương Hòa Bình, Vũ Đức Đam cũng nói rõ, trong thời gian tới từ Chính phủ xuống các Bộ, ngành, địa phương cam kết đồng hành vào cuộc làm chọn từng điểm cụ thể và làm đến cùng và quy trách nhiệm để làm sao để nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam và môi trường kinh doanh của Việt Nam. Đồng thời, DN cũng phải đồng hành bằng những kiến nghị những giải pháp liên quan đến hoạt động của mình đến Chính phủ

Với tinh thần quyết tâm hỗ trợ tạo mọi điều kiện cho DN phát triển, mặc dù chương trình Hội nghị chỉ gói gọn trong một buổi nhưng muốn lắng nghe ý kiến của DN, những cam kết của Bộ ngành mãi đến gần 13h cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc mới phát biểu kết luận Hội nghị. Thủ tướng nhấn mạnh: Xã hội Việt Nam đã có truyền thống tôn vinh DN, tôn trọng doanh nhân, mà  nhà bác học Lê Quý Đôn đã tổng kết trước đây. Đặc biệt, ngay sau khi giành được độc lập Bác Hồ cũng đã ưu tiên gặp doanh nhân. Trong lúc khó khăn nhất, doanh nhân sẵn sàng bỏ ra hàng ngàn lượng vàng để cứu đói, diệt giặc dốt, kháng Pháp, cứu nước. Tinh thần doanh nhân là lúc khó khăn doanh nhân có mặt để xây dựng đất nước. Vì đó, xác đi DN, doanh nhân là động lực phát triển đất nước, Đảng, Nhà nước đã tập trung làm thể chế, chính sách, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh, nhìn chung là tốt, tạo điều kiện hơn trước rất nhiều, với nhiều quy định tiến bộ để phục vụ DN phát triển.

Thủ tướng nhìn nhận các điểm tồn tại như: việc ban hành các luật và văn bản hướng dẫn còn chậm để DN phải chờ đợi; có những trường hợp văn bản hướng dẫn không rõ ràng, tính tương thích không cao hoặc còn cảm tính, thiếu định lượng dẫn đến có nhiều cách hiểu khác nhau về một vấn đề; chưa có cơ chế hiệu quả khuyến khích DN đột phá, thông qua áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, tạo ra sản phẩm có thương hiệu lớn; hiệu quả kinh doanh của DN còn thấp, khả năng kết nối của DN Việt Nam còn hạn chế; tình trạng phí chồng phí, thanh tra, kiểm tra chồng chéo, tình trạng một số cán bộ, đảng viên tiêu cực, gây phiền hà làm mất nhiều thời gian, tiền bạc của DN; thực tế triển khai các cải cách chưa đạt như mục tiêu đề ra...

Về giải pháp của Chính phủ trong thời gian tới, Thủ tướng khẳng định Chính phủ chỉ kiến tạo, Chính phủ làm thể chế nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng, đảm bảo quyền kinh doanh của DN theo quy định của pháp luật. DN được hoạt động kinh doanh tất cả các loại hình, lĩnh vực mà pháp luật không cấm.

Tất cả các DN không phân biệt quy mô, loại hình (ngoại trừ một số DN an ninh, quốc phòng), thành phần kinh tế bình đẳng trong tiếp cận các nguồn lực như vốn, tài nguyên, đất đai, thị trường và cơ hội kinh doanh. Chính phủ bảo đảm sự ổn định lâu dài của chính sách, để DN yên tâm bỏ vốn đầu tư…Thủ tướng cũng đề nghị cộng động DN năng động, sáng tạo yêu nước đáp ứng được xây dựng và phát triển Tổ quốc, chủ động hội nhập sắp tới rất quan trọng đối với các DN Việt Nam nếu không chúng ta sẽ thua ngay trên sân nhà.

“Việc ký cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho DN tại Hội nghị hôm nay là ký mẫu giữa Hà Nội, TPHCM và VCCI, trên tinh thần đó, tôi  yêu cầu tất cả các địa phương trong cả nước đều phải cam kết như là Hà Nội và TPHCM đã làm. Đây là những nội dung thiết thực và Chính phủ sẽ thường xuyên kiểm tra”, Thủ tướng cương quyết.

XUÂN ĐƯƠNG