Tạo sức bật cho toán học Việt Nam
(Cadn.com.vn) - Ngày 20-12, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tổ chức Lễ kỷ niệm 5 năm hoạt động Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học và thành lập Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (2010-2015).
Giáo sư Ngô Bảo Châu phát biểu tại buổi lễ. |
Trong những năm qua, Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học đã xét thưởng cấp học bổng hơn 23,2 tỷ đồng cho 682 lượt sinh viên Toán và 1.139 lượt học sinh trung học phổ thông chuyên Toán. Hàng năm, nhằm khuyến khích nghiên cứu Toán, Chương trình cũng xét thưởng các công trình Toán học đã được đăng trên các tạp chí chuyên ngành. Đã có 5 kỳ xét thưởng với gần 5 tỷ đồng thưởng cho 185 công trình với 714 lượt tác giả. Chương trình cũng tổ chức tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng cho hàng ngàn học sinh, sinh viên và giáo viên trung học phổ thông chuyên Toán. Ngoài ra Chương trình còn tổ chức các cuộc hội thảo nhằm đưa ra các giải pháp và khuyến nghị nhằm củng cố và đảm bảo chất lượng đào tạo Toán, việc hỗ trợ triển khai các đề tài nghiên cứu ứng dụng Toán học vào thực tiễn kinh tế - xã hội.
Viện nghiên cứu cao cấp về Toán là môi trường học thuật và làm việc tiên tiến, được cộng đồng Toán học trong nước và quốc tế đánh giá cao. Từ ngày thành lập đến nay, Viện đã thu hút được 150 lượt các nhà toán học quốc tế đến từ 18 quốc gia, 47 lượt nhà toán học người Việt Nam ở nước ngoài tới làm việc. Các hoạt động của Viện cũng rất đa dạng, đáp ứng nhu cầu và thu hút được nhiều đối tượng, có tác động tích cực đến việc giảng dạy và nghiên cứu tại các cơ sở giáo dục đại học. Viện còn đẩy mạnh hỗ trợ hoạt động nghiên cứu giữa Toán học và các ngành khác như tài trợ cho các nhóm nghiên cứu về Ứng dụng toán học trong Công nghệ thông tin, Vật lý, Cơ học... và cả ứng dụng toán học trong các ngành kinh tế - xã hội như viễn thông, giao thông vận tải, khí tượng thủy văn, tài chính - ngân hàng...
Theo Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia (NAFOSTED), trong 3 năm qua, số lượng công trình Toán học công bố quốc tế tăng 20%/ năm, số lượng bài báo quốc tế về Toán của các nhà toán học Việt Nam ở trong nước giai đoạn 2010-2015 đã tăng gấp đôi so với giai đoạn 2005-2010. Ngày càng có nhiều ứng viên nghiên cứu trẻ tại Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán có công bố quốc tế. Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học và những hoạt động của Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán đã có đóng góp và tác động tích cực để tăng nhanh công bố quốc tế về Toán học.
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận đánh giá cao kết quả hoạt động của Viện trong 5 năm qua, khẳng định Viện đã mang đến một luồng gió mới không chỉ trong lĩnh vực toán học mà còn lan sang các lĩnh vực khác, góp phần tạo ra nền tảng ban đầu cho một phong cách nghiên cứu và làm việc mới. Các hoạt động của Viện có tác động bước đầu khá mạnh mẽ đến việc dạy, học, tình yêu với môn Toán và các môn khoa học cơ bản. GS Ngô Bảo Châu - Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán - khẳng định, đây là đơn vị hạt nhân trong Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học của Việt Nam. Viện được thiết kế theo mô hình mới, hưởng ưu đãi từ ngân sách Nhà nước. Điều đó cho thấy Chính phủ kỳ vọng lớn vào vai trò của Viện trong việc tạo ra sức bật cho Toán học Việt Nam.
Tại lễ kỷ niệm, Ban tổ chức đã gửi đến những người nghiên cứu và yêu thích Toán thông điệp: “Toán học luôn ở xung quanh ta và gần gũi với tất cả mọi người, hãy phấn đấu vì một nền Toán học Việt Nam phát triển ngang tầm các nước tiên tiến trên thế giới”. Trong chương trình, các nhà nghiên cứu hàng đầu về Toán học cũng có buổi tọa đàm về các nội dung “Chuyên Toán: Đi đâu về đâu?”, “Ích gì, Toán học?”, “Từ trường chuyên đến đỉnh cao Toán học”, “Rộng hẹp, nhỏ to vừa vặn cả”; Triển lãm Toán học giữa không trung, Khu vườn Toán học S3...
Thu Thủy