Để thực hiện giải ngân đầu tư công hơn 7,9 ngàn tỷ đồng trong năm nay, Đà Nẵng đã lập kế hoạch tiến độ, yêu cầu tập trung giải tỏa đền bù đúng tiến độ 202 dự án. Theo đó, trước 30-4, Chủ tịch UBND TP Lê Trung Chinh yêu cầu phải hoàn thành giải tỏa đềm bù (GTĐB) với 6 dự án đã cam kết hoàn thành từ năm 2018 nhưng kéo dài đến nay (đều tại quận Liên Chiểu). Các dự án khác đều phải hoàn thành GTĐB trong năm 2023.

Tại Hòa Vang nơi có nhiều công trình, dự án lớn đang triển khai, tiến độ GPMB cũng gặp nhiều trở ngại. Trong số 17 dự án nhóm 1 năm 2022 tại Hòa Vang chỉ có 3 dự án hoàn thành GPMB với 619/1.439 hồ sơ. Tương tự, chỉ có 3/37 dự án nhóm II hoàn thành bàn giao mặt bằng (bàn giao 333/2.357 hồ sơ). Nhiều dự án chưa đủ hồ sơ pháp lý để triển khai GPMB như Khu TĐC Trung tâm xã Hòa Bắc, Khu biệt thự sinh thái hồ Trước Đông, Vệt 50m đường Nguyễn Tất Thành nối dài, chợ đầu mối Hòa Phước, đường nối tuyến đường vành đai phía Tây đến Nguyễn Tất Thành…

Các dự án có vốn đầu tư công lớn tại Hòa Vang nhưng chậm trễ, kéo dài do vướng mặt bằng như đường vành đai phía Tây, đường DT 601… cũng được địa phương tập trung GTĐB, gỡ vướng. Hiện nay dự án nâng cấp mở rộng đường DT 601 đã bàn giao mặt bằng 945/965 hồ sơ; đường vành đai phía Tây đã bàn giao 1.514/1.607 hồ sơ (còn 92 hồ sơ tại nút giao thông); Cụm công nghiệp Hòa Nhơn 284/296 hồ sơ.

Ghi nhận tại tuyến đường vành đai phía Tây (dài 19,3km, tổng mức đầu tư giai đoạn 1 hơn 1.134 tỷ đồng) hiện vẫn dang dở dù đã trễ tiến độ 29 tháng và được gia hạn tới 3 lần. Trên toàn tuyến, ngoài một số đoạn đã được thảm nhựa, nhiều đoạn, tuyến đi qua xã Hòa Ninh, Hòa Phú (Hòa Vang) vẫn còn ngổn ngang, có điểm chưa thi công được nền, cốt đường. Trong nhiều nguyên nhân khiến dự án chậm trễ có những vướng mắc về mặt bằng. Tương tự, dự án nâng cấp đường DT 601 dài hơn 35km, sau khi tăng vốn lên hơn 700 tỷ đồng, hiện vẫn dang dở, dù đã trễ tiến độ và được gia hạn. Đây là tuyến đường chính lên Hòa Bắc nhưng tiến độ thi công chậm trễ, kéo dài, trong đó có nguyên nhân vướng mắc về mặt bằng, đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân.

Theo ông Trần Ngạnh, Giám đốc Ban Giải phóng mặt bằng huyện Hòa Vang, năm 2023 trên địa bàn sẽ thực hiện 46 dự án với tổng số hồ sơ giải tỏa 7.798 hồ sơ, 1.877 ngôi mộ. Trong đó có 20 dự án nhóm I (hơn 3,9 ngàn hồ sơ) và 26 dự án nhóm 2 (hơn 3,8 ngàn hồ sơ). Số lượng dự án và hồ sơ giải tỏa trên địa bàn rất lớn, tuy nhiên việc GPMB lại đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Trong đó, sự chênh lệch giá đất, giá bồi thường nhà cửa, vật tư kiến trúc, giá nhân công xây dựng, vật liệu xây dựng quá xa so với đơn giá hiện tại, dẫn đến việc người dân bị giải tỏa liên tục kiến nghị.

Cũng theo ông Ngạnh, các dự án đang thực hiện tại Hòa Vang đa số là những dự án tồn đọng từ nhiều năm trước do nhiều đơn vị làm công tác GPMB, do nguồn vốn dự án không có hoặc các nguyên nhân khác. Việc dự án kéo dài nhiều năm dẫn đến chênh lệch giá bồi thường, giá nhân công xây dựng, vật liệu xây dựng so với tại thời điểm GPMB. Sự chênh lệch về chính sách và giá bồi thường giữa người được áp dụng theo thời điểm đã ban hành chính sách cũ với người đang được thực hiện chính sách mới. Giá bồi thường về tài sản theo quy định thấp hơn so với thực tế. Đó là nguyên nhân khiến người dân chậm bàn giao mặt bằng, ảnh hưởng tiến độ GTĐB.

Ngoài ra, do quy hoạch không đồng bộ nên khi phê duyệt dự án chưa có đất tái định cư dẫn đến người dân chưa bàn giao mặt bằng. Có những khu đất đã bố trí tái định cư nhưng chưa có đơn giá đất để người dân nộp tiền sử dụng đất dẫn đến người dân khiếu nại. Chưa kể, người dân có tâm lý chờ đợi đến cùng, khi chuẩn bị xử lý cưỡng chế mới chấp nhận bàn giao mặt bằng; các hộ dân chây lỳ chưa muốn bàn giao mặt bằng vì chờ Hội đồng bồi thường tiếp dân để được hỗ trợ thêm kinh phí, bố trí thêm đất tái định cư vượt khung ngoài phương án lúc đó mới bàn giao mặt bằng.

Để đẩy nhanh tiến độ các dự án, thúc giải ngân đầu tư công, Đà Nẵng yêu cầu các địa phương tập trung GTĐB, gỡ vướng về mặt bằng, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm năm 2023. Trong đó, cần trú trọng đến giải quyết kiến nghị chính đáng của người dân, gỡ vướng về đơn giá, phương án tái định cư… để người dân yên tâm giao mặt bằng.

HẢI QUỲNH