Hơn 30 cơn lốc xoáy đã được báo cáo trên khắp 6 tiểu bang ở Mỹ vào cuối tuần qua gây thiệt hại nặng nề và khoảng 100 người có thể đã thiệt mạng. Đây được đánh giá là một trong những đợt lốc xoáy kinh hoàng nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Người dân ôm nhau động viên giữa khung cảnh hoang tàn ở trung tâm thành phố Mayfield, Kentucky. Ảnh: AP

Khung cảnh hoang tàn như "ngày tận thế"

Hàng loạt trận lốc xoáy và bão lớn đã càn quét 6 bang ở miền Trung nước Mỹ, bao gồm Arkansas, Illinois, Kentucky, Missouri, Tennessee và Mississippi đêm 10-12 và sáng 11-12 (giờ địa phương).

Kentucky là tiểu bang chịu thiệt hại nặng nề nhất khi đồng thời xuất hiện 4 cơn lốc xoáy kèm một cơn bão lớn. Lốc xoáy đã phá hủy một nhà máy sản xuất nến ở trung tâm thành phố Mayfield. Khi vụ việc xảy ra, có khoảng 110 công nhân đang làm việc tại nhà máy. Các quan chức thành phố Mayfield ở bang Kentucky cho biết, các khu phố bị san phẳng, nhà cửa và công trình kiến trúc lịch sử bị phá hủy nặng nề, nhiều cây đổ sập và xe cộ bị lật khắp nơi. Steven Elder, một chủ ngân hàng và lãnh đạo cộng đồng ở thị trấn Mayfield, Kentucky, nói rằng các công trình gồm hội trường, nhà thờ, nhà hàng lịch sử và tòa thị chính "đã biến mất". Mảnh vỡ từ các tòa nhà bị phá hủy và cây cối bị gãy phủ kín mặt đất ở Mayfield, thị trấn khoảng 10.000 dân ở phía tây Kentucky. Các tấm tôn biến dạng, đường dây điện bị đổ và phương tiện giao thông nằm rải rác trên các con phố.

Thống đốc bang này, Andy Beshear cho biết đây là thảm họa chết chóc nhất vì lốc xoáy trong lịch sử tiểu bang Kentucky. "Sự tàn phá này không giống bất cứ điều gì tôi từng thấy trong đời và tôi cũng khó diễn đạt thành lời", Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear nói. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng nói rằng, "đây là một thảm kịch. Chúng tôi vẫn chưa biết bao nhiêu người đã chết, cũng như mức độ thiệt hại. Đây có thể là một trong những đợt lốc xoáy lớn nhất lịch sử của chúng ta. Tổng thống Biden nói đồng thời đã đồng ý ban bố tình trạng khẩn cấp ở bang Kentucky và cam kết chính phủ liên bang sẽ trợ giúp các địa phương khắc phục hiện tượng thời tiết cực đoan này. Tổng thống cho biết, ông đã điện đàm với Thống đốc các bang bị ảnh hưởng bởi lốc xoáy, gồm Arkansas, Illinois, Kentucky, Mossouri và Tennessee, cũng như Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell, đại diện bang Kentucky.

"Phu nhân Jill và tôi cầu nguyện cho những người thiệt mạng và xin được chia sẻ với những người có thân nhân thiệt mạng và những ai hiện vẫn chưa rõ về số phận người thân của mình. Đây là một thảm kịch... Tôi muốn nhấn mạnh rằng điều tôi đã nói với các thống đốc, đó là Chính phủ liên bang sẽ làm tất cả những gì có thể để giúp đỡ", ông chủ Nhà Trắng nói. Tổng thống Biden đồng thời cho biết sẽ đến thăm Kentucky chừng nào ông nhận thấy chuyến thăm không gây cản trở các nỗ lực cứu hộ và phục hồi. Vì theo ông, một khi tổng thống xuất hiện sẽ mang theo rất nhiều nhân sự, phương tiện và điều đó có thể vô tình trở thành yếu tố cản trở nỗ lực khắc phục hậu quả.

Các nhân viên cứu hộ khẩn cấp tìm kiếm nạn nhân và những gì còn sót lại của nhà máy sản xuất nến. Ảnh: AFP

Lo ngại số người chết tiếp tục tăng lên

Các trận lốc xoáy gây ra thiệt hại nặng nề, nhiều ngôi nhà đã bị hư hỏng và con số người thiệt mạng có thể lên tới hàng trăm. Hơn 80 người đã thiệt mạng và số người chết được cho là sẽ tăng lên, có thể hơn 100.

Phát biểu tại cuộc họp báo vào chiều 11-12 (sáng 12-12, giờ Việt Nam) Thống đốc Beshear cho biết ông tin rằng số người chết sẽ hơn 100 và có thể còn tăng lên đáng kể sau khi kiểm đếm đầy đủ.  Theo các nguồn tin, số nạn nhân trong thảm họa sẽ còn tăng khi công tác đánh giá thiệt hại dọc đường đi của lốc xoáy hoàn thành. Quãng đường này kéo dài hàng trăm ki-lô-mét, xuyên thung lũng Mississippi, từ Arkansas đến tận Kentucky.

Các trận cuồng phong, lốc xoáy hình thành ở miền trung nước Mỹ khi khối khí lạnh từ vùng cực di chuyển xuống phía nam và tương tác với khối không khí nóng ẩm ở khu vực này. Nhưng năm nay, thời điểm nó xuất hiện cũng khá bất thường. Tổng cộng có hơn 30 cơn lốc đã xuất hiện, điều hiếm thấy giữa tháng 12 cuối năm. Nhà khí tượng học Audra Bruschi, từ Dịch vụ Thời tiết quốc gia Mỹ (NWS), giải thích rằng không khí ấm và ẩm ướt bất thường đã tạo điều kiện hình thành lốc xoáy.

KHẢ ANH