Đối với các quốc gia trên khắp hành tinh, nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump là một trải nghiệm kỳ lạ đáng xem. Điều gì sẽ xảy ra nếu nhiệm kỳ tổng thống của ông kết thúc - hoặc nếu nó tiếp tục? Theo từng quốc gia, ngày bầu cử ở Mỹ được theo dõi, cân nhắc, đánh giá như thế nào?

Người dân Hàn Quốc theo dõi tình hình bầu cử Mỹ ở ga tàu Seoul hôm 3-11. Ảnh: AP

Bán đảo Triều Tiên

Đối với cả Triều Tiên và Hàn Quốc, số phận của các cuộc đàm phán hạt nhân là điều quan trọng hàng đầu. Với các cuộc đàm phán đang bị bế tắc, cuộc bầu cử có thể có tác động nghiêm trọng đến việc Bình Nhưỡng không ngừng theo đuổi kho vũ khí có khả năng nhắm vào các đồng minh và cả vùng lãnh thổ của Mỹ.

3 hội nghị thượng đỉnh của Tổng thống Trump với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-Un kể từ năm 2018 - mà Hàn Quốc đã giúp thiết lập - đã tạm lắng xuống căng thẳng. Nhưng các cuộc đàm phán – nhằm bàn về việc nới lỏng các biện pháp trừng phạt làm tê liệt các biện pháp giải trừ quân bị do Mỹ đứng đầu - hiện đã bị đình trệ. Nếu ông Trump tái đắc cử, một số chuyên gia cho rằng Triều Tiên sẽ cố gắng nối lại các hội nghị thượng đỉnh. Ông Biden, người mà phương tiện truyền thông nhà nước của Triều Tiên gọi với những từ ngữ rất “kinh khủng”, luôn cáo buộc ông Trump quá nhượng bộ Bình Nhưỡng. Ông cũng yêu cầu Bình Nhưỡng thể hiện thiện chí thực sự từ bỏ vũ khí hạt nhân và tên lửa. Một số nhà phân tích cho rằng, Triều Tiên có thể cố gắng gây áp lực với chính quyền ông Biden bằng cách nối lại các vụ thử đầu đạn hạt nhân và tên lửa tầm xa mà họ đã tạm dừng trong quá trình ngoại giao với ông Trump.

Trong khi đó, Hàn Quốc đã phải vật lộn để đối phó với ông Trump, người ít gắn bó với các liên minh lịch sử hơn so với những người tiền nhiệm. Tổng thống Trump đã liên tục phàn nàn về chi phí cho 28.500 lính Mỹ đóng quân ở Hàn Quốc. Thỏa thuận chia sẻ chi phí đã hết hạn vào năm 2019 và hai bên không thống nhất được phương án thay thế.

Trung Quốc

AP dẫn lời các chuyên gia cho rằng, mối quan hệ thương mại đầy sóng gió giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới kể từ khi Tổng thống Trump nhậm chức là tiền đề và trung tâm trong quan điểm của Trung Quốc về cuộc bầu cử Mỹ. Mặc dù một chiến thắng nếu dành cho ông Biden cũng không mang lại sự đảm bảo nào về một sự đảo ngược hoàn toàn trong chính sách thương mại của Mỹ với Trung Quốc, nhưng Bắc Kinh hy vọng sẽ tránh được tình trạng xấu hơn nữa và chứng kiến các cuộc đàm phán đi vào chiều sâu.

Tổng thống Trump nắm bắt những lo ngại lâu nay về gián điệp thương mại của Trung Quốc, việc buộc phải chuyển giao công nghệ và trợ cấp của nhà nước cho các Cty Trung Quốc. Ông đã nâng kéo cả hai vào một cuộc chiến thuế quan cao bắt đầu vào năm 2018 và năm ngoái đã thắt chặt kiểm soát đối với việc mua chip máy tính và các thành phần công nghệ cao khác của Trung Quốc. Điều đó có thể cản trở tham vọng của Trung Quốc trở thành nhà lãnh đạo toàn cầu về công nghệ tiên tiến. Trong khi đó, cam kết của ông Trump rằng, Trung Quốc sẽ trả tiền vì bị cáo buộc lừa dối người tiêu dùng Mỹ vẫn chưa mang lại thương mại cân bằng hơn. Xuất khẩu tháng 9 sang Mỹ đã tăng 20,5% so với 1 năm trước lên 44 tỷ USD do các nhà máy của Trung Quốc tiếp tục lắp ráp hầu hết điện thoại thông minh, máy tính cá nhân và điện tử tiêu dùng trên thế giới, cùng với phần lớn quần áo, đồ gia dụng và đồ chơi được bán ở Mỹ.

Điều đó có nghĩa là, bất chấp những gián đoạn do căng thẳng thương mại và đại dịch, Trung Quốc có khả năng đạt được các mục tiêu kinh tế của mình trong thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn muốn tìm kiếm một chính sách thương mại không gay gắt như hiện nay. “Tôi tin rằng, ông Biden sẽ làm dịu quan hệ”, Qu Zhan, một nhân viên chăm sóc sức khỏe ở Bắc Kinh, nói.

Philippines

Tổng thống tiếp theo của Mỹ có thể định hình lại mối quan hệ với chính quyền của Tổng thống Rodrigo Duterte, người dẫn đầu một đồng minh hiệp ước quan trọng của Mỹ ở Châu Á - nhưng đưa ra một tình thế khó xử.

Ông Duterte đã bị các cơ quan giám sát quốc tế chỉ trích vì cuộc đàn áp chống ma túy khét tiếng khiến hàng nghìn nghi phạm thiệt mạng. Được biết đến với những động thái mạnh mẽ của mình, nhà lãnh đạo 75 tuổi này rất nhạy cảm với những lời chỉ trích về cuộc chiến chống ma túy của ông. Không giống như người tiền nhiệm Barack Obama, Tổng thống Trump đã không công khai giương cao cờ đỏ về chiến dịch chống ma túy khét tiếng của ông Duterte. Ông Trump thắt chặt quan hệ chặt với người đồng cấp Duterte, nhà lãnh đạo đã kêu gọi người Mỹ gốc Philippines vào tháng 3 bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa, nói rằng, “bạn đang có được thỏa thuận tốt nhất với Trump”.

THANH VĂN