Tổ chức Hồi giáo IS đã bị đánh đuổi khỏi thành trì Raqqa ở Syria trong những ngày gần đây. Tuy nhiên, hoạt động buôn bán nô lệ của nhóm cực đoan này vẫn tiếp diễn, ngay cả khi quyền lực và ảnh hưởng của chúng đã bị suy yếu. Theo Văn phòng Trợ giúp người bị bắt cóc thuộc Chính quyền vùng Kurdistan (KRG), hơn 3.000 người - đa số là phụ nữ và trẻ em - vẫn đang bị IS giam giữ. Nhiều người trong số này bị bắt để đòi tiền chuộc.

Lazem bị IS bắt giữ khi còn là một đứa trẻ mới biết đi. Ảnh: CNN

Bắt làm nô lệ

Sau nhiều năm bị IS bắt làm nô lệ, cậu bé Lazem, 4 tuổi cuối cùng cũng được an toàn. Nhưng cậu bé không muốn nói chuyện và thậm chí cậu bé còn không biết tên của mình. Là thành viên của nhóm thiểu số tôn giáo Yazidi tại Iraq, Lazem bị bắt khỏi gia đình mình khi IS chiếm tỉnh Sinjar ở miền bắc Iraq vào tháng 8-2014, cướp bóc các thị trấn và làng mạc. Hàng ngàn người Yazidi bị giết, phụ nữ và trẻ em bị bắt và bán làm nô lệ.

Gặp lại cha mình, Qassem Abdu Ali, tại trại cộng đồng Rwanga, nơi có hàng ngàn người Yazidi chạy trốn khi IS tiến vào Sinjar, Lazem vẫn lặng lẽ. 10 ngày kể từ khi gặp lại cha, cậu bé vẫn không nói lời nào. Bị tách khỏi gia đình, Lazem lớn lên và nói tiếng Turkmen và Thổ Nhĩ Kỳ, ngôn ngữ của những kẻ bắt cóc IS, chứ không phải là tiếng Kurmanji bản xứ, ngôn ngữ chính của người Kurd. Lúc đầu, Lazem bị đưa đến sào huyệt của IS ở Tal Afar. Cậu bé được vợ của một chỉ huy IS nhận nuôi và làm người hầu. Lazem kể "chủ nhân" đầu tiên của cậu bé rất tốt, nhưng từ chối kể về người thứ hai. Khi nói chuyện, cậu bé liên tục kéo tóc che vết sẹo trên trán.

Binh sĩ trẻ em trên mặt trận

Marwan, 11 tuổi, bị IS bắt giữ tại núi Sinjar, nơi xảy ra vụ thảm sát người Yazidi lớn nhất vào tháng 8-2014, và bị chuyển từ nơi này đến nơi khác, bị mua đi và bán lại 11 lần, sau đó bị đưa đến Raqqa, thủ phủ của IS tại Syria.

Được sử dụng luân phiên như một nô lệ và một binh sĩ, Marwan được dạy tư tưởng cực đoan về Hồi giáo của IS và bị đưa đến mặt trận, nơi cậu bé bị đưa lên tuyến đầu và trung tâm trong trận chiến. "IS dạy tôi cách sử dụng khẩu Doshka, súng lục, lựu đạn", Marwan nói, khi ngồi trong chiếc xe tải chở qua biên giới từ Syria tới Kurdistan ở Iraq để đến một Trại tị nạn. Khi được hỏi, pháo, súng hạng nặng có khiến một đứa trẻ ở tuổi của Marwan gặp khó khăn không, cậu bé trả lời: "Không, tôi đã rất mạnh mẽ!".

Abdullah Shrem, điều phối viên đã giúp giải cứu Marwan, cho biết, cậu bé từng bị buộc làm người hầu trong nhiều gia đình, sau đó là một binh sĩ ở tuyến đầu. Hiện cha, anh trai của Marwan vẫn bị IS giam giữ.

Mua lại nô lệ

Chính quyền vùng Kurdistan (KRG), một cơ quan bán tự trị lãnh đạo các khu vực do người Kurd kiểm soát ở miền bắc Iraq, cho biết đang chi hàng triệu USD để đảm bảo việc thả các nô lệ người Yazidi.

Thị trường nô lệ của IS bắt đầu ở các khu chợ, nơi mà phụ nữ, trẻ em và người cao tuổi được bán để làm nô lệ - kể cả nô lệ tình dục. Ngay cả đối với những người như Marwan và Lazem, may mắn được giải cứu, con đường trở lại cuộc sống "bình thường" không hề dễ dàng. Khi cha của Lazem được KRG đưa đến Thổ Nhĩ Kỳ để gặp con trai, ông bị các nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ từ chối. "Họ không tin đó là con trai tôi. Họ nói tại sao con trai của tôi nói tiếng Thổ Nhĩ Kỳ còn tôi thì không", Abdu Ali cho biết. Các quan chức KRG nói Abdu Ali phải làm xét nghiệm quan hệ cha con để chứng minh. Hai tháng sau, khi kết quả xác nhận họ là cha và con trai, cặp đôi này mới có thể trở về Iraq.

Lazem vẫn còn nhỏ nên có thể quên đi những thử thách tồi tệ đã trải qua trong tay IS, nhưng đối với những đứa trẻ lớn hơn như Marwan, điều này có thể trở nên khó khăn. Cậu bé không thể quên được những nỗi kinh hoàng khi buộc phải chiến đấu cho nhóm khủng bố bị ám ảnh nhất thế giới.

AN BÌNH