Cuối năm 2018, TAND Q. Cẩm Lệ (TP Đà Nẵng) đưa vụ án dân sự "yêu cầu tiếp tục thực hiện cam kết và công nhận quyền sử dụng đất" giữa nguyên đơn là bà Huỳnh Thị Thanh Hiền (trú 52- Hoàng Diệu, Q. Hải Châu) và bị đơn là Cty CP Bệnh viện Đa khoa Hòa Xuân (BVHX) ra xét xử. Bản án đã được tuyên phần thắng thuộc về bên nguyên đơn. Không đồng tình với phán quyết của tòa, bị đơn đã kháng cáo. Trải qua 2 phiên tòa phúc thẩm nhưng đến nay vẫn chưa có hồi kết.

Theo nguyên đơn: Do mất khả năng thanh toán khoản nợ vay 45 tỷ đồng cho Ngân hàng TMCP Kiên Long- Chi nhánh Đà Nẵng (NHKLĐN), ngày 8-3-2017 BVHX rao bán 2 lô đất được Nhà nước cấp để xây dựng bệnh viện Y học dân tộc. Sau một thời gian thỏa thuận, ngày 8-3-2017 và ngày 23-3-2017, tại Chi cục Thi hành án Q. Cẩm Lệ, các bên tham gia, gồm: NHKLĐN, vợ chồng ông Nguyễn Văn Hạnh- Nguyễn Thị Kim Duyên- Đại diện BVHX và bà Hiền tiến hành làm việc liên quan đến việc thanh toán khoản nợ 45 tỷ đồng mà BVHX đang nợ. Các bên thống nhất: BVHX đồng ý chuyển nhượng cho bà Hiền quyền sử dụng đất theo quyết định số 3108, ngày 9-5-2013 của UBND TP Đà Nẵng cho phép 12.930m2 chuyển mục đích từ đất dự án xây dựng bệnh viện thành 90 lô đất ở; bà Hiền cam kết trả cho NHKLĐN số tiền 45 tỷ đồng mà BVHX đang nợ; BVHX có trách nhiệm làm thủ tục nhận hơn 18 tỷ đồng tiền đền bù do UBND TP Đà Nẵng trả cho 12.120m2 đất mặt tiền đường Phạm Hùng bị thu hồi; bà Hiền cam kết hỗ trợ 10 tỷ đồng để vợ chồng ông Hạnh hoàn trả cho các cổ đông và mua đất di dời đi nơi khác...; BVHX chịu trách nhiệm làm các thủ tục hồ sơ pháp lý để cơ quan chức năng cấp giấy CNQSDĐ cho 88 lô đất. Ngoài ra, bà Hiền có trách nhiệm thanh toán các khoản nợ, như: tiền làm đường, điện nước. Ngày 28-4-2017, bà Hiền nộp đủ 45 tỷ đồng cho NHKLĐN và lấy 2 giấy CNQSĐ do BVHX đứng tên chủ sở hữu từ NHKLĐN nộp lại cho Văn phòng Đăng ký QSDĐ TP Đà Nẵng. Thế nhưng, khi Nhà nước lập thủ tục chuyển đổi lô đất có diện tích 12.930m2 thành 88 lô đất ở, BVHX không thực hiện nghĩa vụ chuyển nhượng cho người mua. Vì thế, bà Hiền yêu cầu TAND Q. Cẩm Lệ buộc BVHX tiếp tục thực hiện nghĩa vụ đã cam kết, làm thủ tục sang tên 88 lô đất từ BVHX sang bà Hiền làm chủ sở hữu; yêu cầu tòa tuyên bà Hiền được nhận số tiền hơn 18 tỷ đồng do Nhà nước hỗ trợ từ việc thu hồi 12.120m2 của BVHX. 

Tại phiên tòa, lý giải cho việc chưa thực hiện nghĩa vụ chuyển quyền sử dụng 88 lô đất cho bà Hiền, ông Nguyễn Văn Hạnh- Đại diện BVHX, trình bày: Theo cam kết việc mua bán nợ được lập ngày 8-3-2017, ghi rõ: Ông Hạnh đồng ý bán 88 lô đất thuộc phần diện tích 12.930m2 đất cho bà Hiền. Ngược lại, bà Hiền có nghĩa vụ trả 45 tỷ đồng cho NHKLĐN mà BVHX đang nợ. Ngoài ra, bà Hiền còn hỗ trợ 10 tỷ đồng cắt lỗ, thanh toán 800 triệu đồng nợ tồn đọng, chịu mọi chi phí xây dựng, cây cối... liên quan đến lô đất. Cam kết như vậy nhưng bà Hiền chỉ thực hiện việc trả 45 tỷ đồng cho NHKLĐN, còn mọi khoản khác thì làm... lơ. Bên cạnh đó, bà Hiền còn liên kết với NHKLĐN chiếm dụng hơn 18 tỷ đồng do Nhà nước hỗ trợ cho BVHX khi thu hồi 12.120m2 đất.

Sau khi xem xét các chứng cứ và lời trình bày của các bên liên quan, hội đồng xét xử (HĐXX) đã tuyên chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Huỳnh Thị Thanh Hiền. Cụ thể, công nhận 88 lô đất trị giá hơn 107 tỷ đồng thuộc dự án BVHX thuộc quyền sử dụng của bà Hiền; bà Hiền được nhận hơn 18 tỷ đồng là số tiền UBND TP Đà Nẵng hỗ trợ cho việc thu hồi 12.120m2 đất do BVHX đứng tên chủ sở hữu và bà Hiền có nghĩa vụ thanh toán lại cho BVHX 10 tỷ đồng như đã cam kết tại văn bản được lập ngày 8-3-2017.

Theo tìm hiểu, những phán quyết trên của HĐXX ngày 13-11-2018 là chưa xem xét toàn diện các chứng cứ. Cụ thể, trong cam kết ngày 3-8-2017 được lập giữa ông Hạnh và bà Hiền không có nội dung nào cam kết số tiền hơn 18 tỷ đồng là của bà Hiền sau khi đã nộp đủ 45 tỷ đồng cho NHKLĐN. Ngoài ra, trong quá trình giao dịch ngày 19-12-2017, bà Hiền còn viết giấy cam kết và giấy thỏa thuận khác, có nội dung: "Diện tích khu đất 12.120m2 mặt tiền đường Phạm Hùng nay là Cty CP BVHX đề nghị được giữ lại để tiếp tục xây dựng bệnh viện. Bà Huỳnh Thị Thanh Hiền không liên quan, không đề nghị mua bán, không tranh chấp, không kiện tụng bất cứ điều gì liên quan đến lô đất". Ngoài ra, ngày 21-4-2014, UBND TP Đà Nẵng ban hành Quyết định số 2470 v/v thu hồi một phần diện tích của dự án BVHX. Cụ thể, thu hồi diện tích 12.120m2 đất giao cho Trung tâm khai thác quỹ đất quản lý, khai thác. Điều này cho thấy lô đất trên không còn thuộc quyền sở hữu riêng nên BVHX không có quyền sử dụng lô đất này làm đối tượng để mua bán.

Với những chứng lý nêu trên, cho thấy việc HĐXX đưa ra phán quyết chấp nhận toàn bộ yêu cầu của bà Huỳnh Thị Thanh Hiền là chưa đúng với bản chất sự việc. Do vậy, tòa án phúc thẩm cần sớm đưa vụ án ra xét xử và có đánh giá toàn diện hơn nhằm đưa ra những phán quyết đúng đắn, đảm bảo pháp luật được thực thi một cách nghiêm minh, thống nhất.

M.T