Trong thông điệp được đăng tải trên trang Twitter trước chuyến công du khu vực, Bộ trưởng Austin thông báo ông sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo chủ chốt và "tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với sự ổn định khu vực, cũng như thúc đẩy những lợi ích chung của các đồng minh và đối tác". Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết các cuộc thảo luận diễn ra trong khuôn khổ chuyến thăm sẽ tập trung làm rõ những mối đe dọa đối với sự ổn định khu vực, đồng thời thúc đẩy hợp tác an ninh đa phương với các hệ thống phòng thủ trên không và tên lửa tích hợp. "Ông Austin sẽ khẳng định cam kết lâu dài của Mỹ đối với Trung Đông và đảm bảo với các đối tác của Washington rằng Mỹ vẫn hỗ trợ quốc phòng cho họ", một quan chức quốc phòng cấp cao giấu tên của Mỹ cho biết. Mỹ có khoảng 30.000 quân trong khu vực và được coi là trụ cột trong việc giúp chống lại ảnh hưởng của Iran.

Tiếp người đứng đầu Lầu Năm Góc ở thủ đô Amman, Quốc vương Jordan Abdullah II nhấn mạnh sự cần thiết phải giảm leo thang căng thẳng và khôi phục hòa bình ở các vùng lãnh thổ của Palestine, cũng như chấm dứt mọi hành động đơn phương làm suy yếu sự ổn định và triển vọng hòa bình. Theo nhà lãnh đạo, cần tăng cường nỗ lực nhằm mở ra tầm nhìn chính trị, mở đường cho việc khởi động lại các cuộc đàm phán giữa Palestine và Israel, qua đó nhằm đạt được nền hòa bình công bằng và toàn diện trên cơ sở giải pháp hai nhà nước. Quốc vương Jordan nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thành lập nhà nước Palestine độc lập, có chủ quyền và khả thi theo đường biên giới năm 1967, với Đông Jerusalem là thủ đô.

Sau Jordan, ông Austin sẽ đến Israel và Ai Cập. Theo các quan chức, thông qua chuyến công du lần này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ muốn gửi thông điệp cứng rắn đến các nhà lãnh đạo của Israel và Ai Cập. Cụ thể, ông Austin dự kiến gây sức ép buộc các nhà lãnh đạo Israel phải giảm căng thẳng ở Bờ Tây, trước kỳ lễ tôn giáo của người Do Thái và Hồi giáo. "Ông Austin cũng sẽ khá thẳng thắn với các nhà lãnh đạo Israel về những lo ngại của Washington liên quan đến chu kỳ bạo lực ở Bờ Tây và tham khảo ý kiến về những bước mà các nhà lãnh đạo Israel có thể thực hiện để khôi phục sự ổn định một cách có ý nghĩa trước kỳ nghỉ lễ sắp tới", quan chức quốc phòng Mỹ trên cho biết. Trước tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo và kỳ nghỉ lễ kỷ niệm tôn giáo của người Do Thái, các nhà trung gian hòa giải nước ngoài đã tìm cách giảm bớt căng thẳng gia tăng sau khi ông Netanyahu trở lại nắm quyền ở Israel với một liên minh cánh hữu cứng rắn.

Bên cạnh đó, theo Reuters, qua chuyến đi, ông Austin cũng sẽ gửi một thông điệp rõ ràng về việc Chính phủ Ai Cập "cần tôn trọng nhân quyền", nhấn mạnh mối quan tâm của Washington về vấn đề này. Mỹ đã rút lại một phần viện trợ quân sự cho Cairo, với lý do không đáp ứng các điều kiện về nhân quyền.

Từ lâu, Mỹ đã đóng vai trò quan trọng ở Trung Đông, đã bị chi phối bởi các vấn đề quốc tế khác dưới thời chính quyền của Tổng thống Joe Biden, đặc biệt là cuộc xung đột Nga - Ukraine và lo ngại về sự trỗi dậy ngày càng tăng của Trung Quốc. Trong khi đó, tâm lý nghi ngờ đối với Mỹ ở Trung Đông đã hình thành kể từ cuộc nổi dậy "Mùa xuân Arab" năm 2011 khi các nhà cầm quyền ở Vùng Vịnh bị sốc trước cách chính quyền của Tổng thống Barack Obama bỏ rơi cố Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak sau hàng thập kỷ liên minh. Mỹ cũng đã rút những binh sĩ cuối cùng khỏi Afghanistan trong một cuộc rút quân hỗn loạn vào năm 2021, càng làm dấy lên câu hỏi về cam kết của Washington.

Tướng Thủy quân lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu Frank McKenzie, người từng đứng đầu các lực lượng Mỹ ở Trung Đông cho đến năm ngoái, cho biết khu vực này có ý nghĩa quan trọng đối với Washington một phần vì vai trò ngày càng tăng của Trung Quốc. "Tôi nghĩ chuyến đi này là một cơ hội tuyệt vời để tiếp tục khẳng định với các đồng minh và đối tác trong khu vực rằng họ vẫn quan trọng đối với chúng tôi", McKenzie, hiện đang lãnh đạo Viện An ninh Quốc gia và Toàn cầu của Đại học Nam Florida, nói. Mối quan hệ giữa Trung Quốc và các nước Trung Đông đã mở rộng với sự thúc đẩy đa dạng hóa kinh tế của khu vực, khiến Mỹ lo ngại về sự tham gia ngày càng tăng của Bắc Kinh vào cơ sở hạ tầng nhạy cảm ở Vùng Vịnh, bao gồm cả ở Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE).

AN BÌNH