(Cadn.com.vn) - Sau thành công trong việc triển khai thực hiện khai báo thủ tục biên phòng qua thư điện tử tại 7 đơn vị Biên phòng cửa khẩu cảng biển quốc tế, ngày 26-6-2014, Bộ Tư lệnh BĐBP Việt Nam đã ký thỏa thuận hợp tác với Tổng cục 502, Bộ An ninh Lào về triển khai thực hiện mô hình kiểm tra "Một cửa, một lần dừng" tại cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (tỉnh Quảng Trị, Việt Nam) - Đen-sa-vẳn (Sa-vẳn-na-khệt, Lào). Để giúp bạn đọc hiểu thêm về mô hình này, phóng viên (P.V) có cuộc phỏng vấn Thiếu tướng Lê Thanh Tùng, Cục trưởng Cục Cửa khẩu BĐBP.

Thiếu tướng Lê Thanh Tùng

P.V: Thưa Thiếu tướng, mô hình "Một cửa, một lần dừng" được ra đời dựa vào căn cứ pháp lý nào?

Thiếu tướng Lê Thanh Tùng: Mô hình này ra đời căn cứ vào Hiệp định Tiểu vùng Mê Kông mở rộng (Hiệp định GMS) giữa Chính phủ các nước Campuchia, Trung Quốc, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam về tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa và người qua lại biên giới. Nó cũng dựa trên những nội dung thỏa thuận trong biên bản ghi nhớ tại Hội nghị giữa hai nước Việt Nam và Lào được tổ chức vào ngày 15-2, tại TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị về việc thúc đẩy triển khai mô hình kiểm tra "Một cửa, một lần dừng" tại cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo- Đen-sa-vẳn.

P.V: Xin Thiếu tướng cho biết những nội dung chính của mô hình "Một cửa, một lần dừng"?

Thiếu tướng Lê Thanh Tùng: Theo thỏa thuận, nhân viên kiểm soát cửa khẩu của hai nước Việt - Lào phối hợp cùng lúc theo khả năng có thể được để hỗ trợ lẫn nhau thực hiện công vụ của mình. Cơ quan chức trách có thẩm quyền quốc gia của hai nước liền kề sẽ tiến hành kiểm tra chung và đồng thời. Những nơi điều kiện mặt bằng không cho phép lắp đặt các trạm kiểm tra biên giới liền kề, áp lưng nhau thì nhân viên kiểm tra của một bên ký kết được phép thực hiện nhiệm vụ của mình trên lãnh thổ của bên ký kết kia.

Các thủ tục kiểm tra, kiểm soát người (hộ chiếu, thị thực, giấy phép lái xe, ngoại tệ, hải quan, y tế, phòng dịch), xe vận tải (đăng ký xe, giấy chứng nhận đăng kiểm, giấy chứng nhận bảo hiểm) và hàng hóa (hải quan, chất lượng, kiểm dịch động thực vật, thú y) sẽ do các cơ quan chức trách có thẩm quyền của các bên ký kết (chẳng hạn như các cơ quan Biên phòng, Hải quan, Nông nghiệp, Y tế) tiến hành kiểm tra chung và đồng thời.

Hai bên cũng thống nhất nguyên tắc: Người, phương tiện khi xuất cảnh, nhập cảnh tại cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo - Đen-sa-vẳn phải tuân theo các thủ tục kiểm tra, kiểm soát, giám sát của BĐBP Việt Nam và lực lượng quản lý xuất nhập cảnh Lào cùng phối hợp thực hiện đồng thời hoặc gần như đồng thời tại "Điểm kiểm tra chung" đặt trên lãnh thổ bên nhập chứ không phải làm thủ tục xuất cảnh, nhập cảnh ở bên xuất.

Hai bên cũng thống nhất cho phép cán bộ, nhân viên kiểm soát xuất cảnh, nhập cảnh của Đồn BPCK quốc tế Lao Bảo (Việt Nam) và Đồn Công an cửa khẩu quốc tế Đen-sa-vẳn (Lào) hàng ngày được xuất cảnh, nhập cảnh qua cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo-Đen-sa-vẳn và tạm trú trong ngày tại "Điểm kiểm tra chung" của mỗi bên; trường hợp tạm trú qua đêm phải thông báo danh sách những người tạm trú và phải được sự đồng ý của phía bên kia.

Hai bên còn thỏa thuận cho phép cán bộ, nhân viên kiểm soát xuất cảnh, nhập cảnh của Đồn BPCK quốc tế Lao Bảo (Việt Nam) và Đồn Công an cửa khẩu quốc tế Đen-sa-vẳn (Lào) được mang theo vũ khí, công cụ hỗ trợ theo quy định và các trang thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ, tài liệu, lương thực, thực phẩm, thuốc y tế, đồ dùng sinh hoạt cá nhân sang lãnh thổ của mỗi bên để đảm bảo phục vụ cho nhiệm vụ quản lý, kiểm tra, kiểm soát, giám sát tại "Điểm kiểm tra chung" trên lãnh thổ bên kia. Cán bộ, nhân viên kiểm soát xuất cảnh, nhập cảnh bên xuất chỉ được phép hoạt động trong phạm vi "Điểm kiểm tra chung" của bên nhập. Trong thời gian làm việc, tạm trú tại "Điểm kiểm tra chung" trên lãnh thổ của mỗi bên; cán bộ, nhân viên của bên xuất phải tuân thủ luật pháp của bên nhập và ngược lại…

Thời gian làm việc của cán bộ, nhân viên kiểm soát xuất nhập cảnh của hai bên kéo dài cùng với thời gian đóng, mở cửa khẩu (từ 7  - 22 giờ hàng ngày, kể cả ngày lễ và ngày nghỉ cuối tuần) nhằm tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa và hành khách dọc tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây.

Cán bộ Đồn BPCK quốc tế Lao Bảo phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện qua lại cửa khẩu Lao Bảo.

P.V: Cách thức xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong thực hiện mô hình "Một cửa, một lần dừng" được quy định như thế nào, thưa Thiếu tướng?

Thiếu tướng Lê Thanh Tùng: Trong quá trình kiểm tra, kiểm soát, giám sát nếu phát hiện hành vi vi phạm pháp luật của bên xuất thì người, phương tiện vận tải và tang vật vi phạm sẽ buộc quay trở lại bên xuất để xử lý vi phạm theo luật pháp của bên xuất. Đối với trường hợp vi phạm bên xuất, biên bản phải thể hiện rõ hành vi vi phạm bị buộc quay trở lại bên xuất để xử lý. Chủ phương tiện vận tải sử dụng biên bản này làm căn cứ đưa trở lại bên xuất… Trường hợp vi phạm pháp luật của cả hai bên thì sẽ xử lý theo nguyên tắc "một hành vi vi phạm chỉ bị xử lý một lần và ưu tiên áp dụng luật pháp nước nhập"…

Cán bộ, nhân viên kiểm soát xuất cảnh, nhập cảnh hai bên có quyền áp dụng các biện pháp tạm giữ người, tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm; khám người, khám phương tiện vận tải, đồ vật; khám nơi cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm và giải quyết tang vật, phương tiện vi phạm theo quy định pháp luật của nước mình với nguyên tắc pháp luật bên nhập được ưu tiên áp dụng trước. Trường hợp tang vật phương tiện vi phạm bị lực lượng kiểm soát bên nhập tạm giữ nhưng không tịch thu thì sẽ bàn giao cho bên xuất xử lý…

P.V: Xin cảm ơn Thiếu tướng!

Hoàng Anh (Thực hiện)