Thủ tướng Nhật đến Trân Châu Cảng
(Cadn.com.vn) - Chuyến thăm Trân Châu Cảng lần này của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe được nhấn mạnh là nhằm giúp Nhật muốn gửi thông điệp đến toàn thế giới về việc “sẽ không bao giờ lặp lại sự tàn khốc của các cuộc chiến tranh trong quá khứ”.
Nhật bất ngờ tấn công tàu chiến Mỹ ở Trân Châu Cảng vào ngày 7-12-1941. Ảnh: AP |
Ngày 26-12, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe lên đường đến Hawaii, bắt đầu chuyến thăm Mỹ. Điểm nhấn đặc biệt trong chuyến đi lần này của ông Abe là đến Trân Châu Cảng, nơi Nhật bất ngờ tấn công quân đội Mỹ, mở màn Thế chiến II ở Thái Bình Dương.
Phát biểu trước thềm chuyến đi, Thủ tướng Abe cho biết, qua chuyến thăm Trân Châu Cảng lần này, ông muốn gửi thông điệp đến toàn thế giới rằng, Nhật sẽ không bao giờ lặp lại sự tàn khốc của các cuộc chiến tranh trong quá khứ. Nhà lãnh đạo này cũng hy vọng đây sẽ là chuyến thăm lịch sử với việc các lãnh đạo Nhật-Mỹ cùng thăm Trân Châu cảng để thể hiện cho sự hòa giải.
Thủ tướng Abe và Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ cùng thăm Trân Châu Cảng vào hôm nay (27-12), đánh dấu chuyến thăm đầu tiên như thế này kể từ sau khi Nhật tấn công nơi đây khiến Washington nhảy vào Thế chiến II. Việc ông Abe bất ngờ có quyết định về chuyến thăm này được cho là hành động đáp lễ chuyến thăm hồi tháng 5 của Tổng thống Obama đến thành phố Hiroshima, thành phố của Nhật vốn hứng chịu quả bom nguyên tử của Mỹ năm 1945.
Trong nhiều thập kỷ, Nhật phải vật lộn để xét lại lịch sử chiến tranh. Và cuộc tấn công Trân Châu Cảng được Tokyo đánh giá là “phản ứng bi kịch nhưng không thể tránh khỏi” do Tokyo lúc đó hứng chịu lệnh cấm vận dầu mỏ do Mỹ đứng đầu, động thái có thể tàn phá đế quốc Nhật Bản. Vì những quan điểm đối lập ở trong nước, các nhà lãnh đạo Nhật chưa thể đến thăm Trân Châu Cảng cho đến bây giờ.
Năm 1994, Nhật hoàng Akihito nỗ lực đến thăm đài tưởng niệm Trân Châu Cảng nhưng vấp phải làn sóng phản đối mạnh mẽ từ phe dân tộc chủ nghĩa của Nhật Bản. Nhật hoàng Akihito cuối cùng phải thay đổi kế hoạch. Nhưng khi Thủ tướng Abe, chính trị gia bảo thủ có mối liên hệ chặt chẽ với các nhóm dân tộc chủ nghĩa, công bố kế hoạch thăm Trân Châu Cảng, hầu hết phản ứng lại rất tích cực.
Ngay cả tờ báo Sankei – vốn liên tục kêu gọi ông Abe đầu tiên nên xem lại việc viếng thăm đền chiến tranh Yasukuni - cũng mô tả chuyến đi của ông Abe đến Hawaii là “cơ hội để làm mới cam kết của Nhật, làm sâu sắc thêm quan hệ Mỹ-Nhật, và góp phần hòa bình cho thế giới”. Một số phương tiện truyền thông Nhật cho rằng, chuyến đi Trân Châu Cảng thậm chí có thể nâng tầm vị thế của ông Abe và giúp ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 1-2017.
Thực ra, ông Abe không phải là Thủ tướng Nhật đầu tiên đến thăm đài tưởng niệm Trân Châu Cảng (Thủ tướng Shigeru Yoshida dường như đã đến thăm đài tưởng niệm này vào năm 1951), nhưng ông sẽ là người đầu tiên tham gia một lễ tưởng niệm công cộng ở đó. Tại Trân Châu Cảng, Thủ tướng Abe sẽ đặt hoa tưởng niệm các nạn nhân trong cuộc tấn công bất ngờ của quân đội Nhật vào căn cứ hải quân của Mỹ vào ngày 7-12-1941, khiến hơn 2.400 binh sĩ Mỹ và dân thường thiệt mạng.
Nhà lãnh đạo Nhật sẽ không xin lỗi về vụ tấn công, giống như ông Obama đã không xin lỗi cho vụ tấn công bom nguyên tử ở Hiroshima. Nhưng giới phân tích cho rằng, bản thân chuyến đi của ông Abe đến Trân Châu Cảng đã cho thấy lời xin lỗi chân thành cũng như mong muốn hòa giải của Nhật.
Khả Anh