(Cadn.com.vn) - “Đi qua nhiều nơi công cộng, đặc biệt là các công viên, bờ hồ, hai bên bờ sông..., chúng em cảm thấy buồn vì nhiều người không bỏ rác vào thùng, thậm chí bỏ ngay bên cạnh thùng rác tạo thành một bãi rác tự phát khiến mùi hôi bốc lên. Điều này không chỉ gây mất mỹ quan nơi công cộng, mà về sau nó còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, ô nhiễm môi trường nước ở sông, hồ, ô nhiễm môi trường sống của nhiều loại sinh vật tự nhiên, ảnh hưởng đến hiện tượng biến đổi khí hậu toàn cầu. Bởi vậy, chúng em có ý tưởng sáng chế ra một chiếc thùng rác có khả năng giao tiếp với con người để vận động, nhắc nhở họ bỏ rác vào thùng"-Lê Đình Duy (học sinh lớp 11 Trường THPT Phan Châu Trinh, Đà Nẵng), Trưởng nhóm chế tạo thùng rác thông minh kể về ý tưởng của cả nhóm.  Lên ý tưởng trong 1 tháng và 3 tháng còn lại để thực hiện, nhóm bạn phải đi tìm những vật liệu phù hợp và có giá thành rẻ ngoài chợ trời và ở một số xưởng cơ khí. Ngày đi học, đêm đến Duy cùng Nguyễn Việt Hoàng, Dương Thành Trung và Huỳnh Khôi Nguyên lại cặm cụi mày mò làm. Có lần cả nhóm toát mồ hôi mà sản phẩm vẫn chưa đạt yêu cầu. Có lúc mỗi người một ý, chẳng ai chịu ai rồi giận nhau mất mấy ngày. "Khó khăn lớn nhất với chúng em là phần lập trình, bởi các thành viên đều học chuyên về vật lý, cơ học. Vì thế phải học hỏi thêm các anh chị đi trước, học trên internet để có thể hoàn thành sản phẩm theo đúng ý tưởng"-Nguyễn Việt Hoàng, thành viên trong nhóm chia sẻ.

Từ gần 1 triệu đồng hỗ trợ của Liên Hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP Đà Nẵng, nhóm của Lê Đình Duy đã chế tạo ra thùng rác "biết nói". Trước tiên, thùng rác phải "nhìn cũng được", trông sạch sẽ, xinh xắn để bắt mắt người sử dụng. Thùng rác có thể nhận biết và chủ động "giao tiếp" với con người nhờ thông qua hệ thống cảm biến siêu âm. Khi có người đi ngang qua (khoảng cách 1,5-2 m), thùng rác sẽ phát ra âm thanh: "Hãy giữ gìn vệ sinh vì một môi trường xanh - sạch - đẹp". Mỗi lúc có người đến bỏ rác (khoảng cách 20 cm) nắp thùng sẽ tự mở và phát âm thanh hướng dẫn bỏ rác đúng cách "màu xanh là rác hữu cơ, màu đỏ là rác vô cơ, hãy bỏ đúng theo hướng dẫn các bạn nhé". Sau khi rác đã được bỏ vào, thùng sẽ "nói": "cảm ơn bạn". Còn nếu có người đến mà không cho rác vào, thùng sẽ "nhắc nhở": "Cho tôi xin rác". Lê Đình Duy cho biết, thùng rác thông minh được thiết kế hiện đại, sử dụng nguồn năng lượng nhỏ, phù hợp lắp đặt ở những điểm đông người và ít bị ảnh hưởng bởi sự biến đổi của thời tiết. Với chi phí thấp, chỉ dưới 500.000 đồng và nguồn nguyên liệu sẵn có trong nước, không đòi hỏi công nghệ chế tạo đặc biệt, thùng rác thông minh có thể triển khai sản xuất hàng loạt để cung cấp ra thị trường. "Thùng rác thông minh còn giúp giải quyết phần nào gánh nặng về vấn đề phân loại rác đầu nguồn. Nó không chỉ giảm được chi phí xử lý mà còn giúp tái sử dụng lại một cách thuận tiện, nhanh chóng đối với loại rác thải có thể tái chế - nguồn tài nguyên giàu tiềm năng hiện nay. Điều này thực sự có ý nghĩa trong tình hình rác thải sinh hoạt ngày một gia tăng chóng mặt cùng với sự gia tăng dân số như hiện nay" - Duy khẳng định.

Vừa qua, thùng rác thông minh của nhóm Duy đã giành giải thưởng cao, tiêu biểu như giải Nhất cuộc thi Robonic, giải Nhì cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh phổ thông toàn TP Đà Nẵng năm 2015, và giải Khuyến khích cuộc thi Sáng tạo trẻ toàn quốc Vifotec 2015. Duy mong muốn, được sự hỗ trợ, tạo điều kiện của các cấp, ngành để có thể đưa sản phẩm vào sản xuất, đưa đến những nơi xa xôi cho bà con sử dụng. Theo Duy, thùng rác thông minh không chỉ là sản phẩm gần gũi, thân thiện với môi trường mà còn là một phương tiện truyền thông giúp tuyên truyền, kêu gọi người dân, đặc biệt là các em nhỏ có ý thức bảo vệ môi trường nói chung, và biết giữ gìn vệ sinh nơi công cộng nói riêng.

Thùng rác thông minh của nhóm học sinh Trường THPT Phan Châu Trinh biết "cảm ơn" khi nhận rác.

Mộc Miên