Khu vực Trung Đông lại một lần nữa trở thành “thùng thuốc súng” đáng sợ khi căng thẳng giữa Saudi Arabia và Iran gia tăng không ngừng.

Mặc dù sự thù địch giữa hai quốc gia này đã sôi sục trong nhiều thập kỷ qua, nhưng có nhiều yếu tố mới như đổ thêm dầu vào chảo lửa này. Trong đó phải kể đến sự nổi lên của Thái tử Mohammad bin Salman của Saudi Arabia và việc Tổng thống Donald Trump đe dọa hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân lịch sử Iran, động thái khiến mối quan hệ Washington - Tehran rơi vào bế tắc.

Thực tế, cả hai nhà lãnh đạo này đều không ưa gì Iran. Chính quyền ông Trump có chung quan điểm với Riyadh rằng, Tehran là mối đe dọa khu vực, và ủng hộ mạnh mẽ Saudi Arabia sau vụ tấn công bằng tên lửa bất thành từ các lực lượng đồng minh của Iran xuất phát lãnh thổ Yemen, vụ việc minh chứng cho khả năng tấn công vào thủ đô Riyadh.

Saudi Arabia từ lâu đã là một ông lớn ở Trung Đông. Quốc gia này có hai định danh chính trên thế giới: quốc gia xuất khẩu xăng dầu và giám sát các thánh địa Mecca và Medina với cuộc hành hương hàng năm của người Hồi giáo. Saudi Arabia đã là đồng minh vững chắc của Mỹ kể từ sau Thế chiến II. Và giờ đây, mối liên minh gia tăng này tạo ra một mối quan hệ năng động mới ở Trung Đông.

Tuy nhiên, quân đội Saudi Arabia nhỏ hơn nhiều so với quân đội Iran dù chi phí quân sự của Riyadh lớn hơn rất nhiều với Tehran. Bên cạnh đó, khả năng Iran có vũ khí hạt nhân cũng khiến Saudi Arabia lo ngại. Trong khi đó, Thái tử Mohammad bin Salman còn trẻ, đầy tham vọng và muốn tìm kiếm vai trò mới để nâng vị thế Saudi Arabia ở Trung Đông và trên thế giới. Đó là lý do khiến nhiều người lo sợ về một nguy cơ lớn cho khu vực vốn chưa bao giờ yên ắng này.

 Mỹ tất nhiên lo ngại điều này. Vì vậy, dù Tổng thống Trump ủng hộ Saudi Arabia, Mỹ dường như phát đi tín hiệu mong muốn Riyadh thực hiện một cách tiếp cận thận trọng hơn trong cuộc tranh giành quyền lực trong khu vực với Iran, đó là tăng cường lợi ích chống Iran mà không gây bất ổn khu vực.

THANH VĂN