Tổng thống Mỹ Donald Trump đã “đổ thêm dầu” vào “chảo lửa” Hội nghị thượng đỉnh G20 lần này khi liên tục đả kích các nước đối đầu và cả những đồng minh về thuế thương mại và chính sách đối ngoại.

Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích các đồng minh truyền thống trước thềm Hội nghị G20. Ảnh: AFP

Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang leo thang dường như sẽ thống trị hội nghị thượng đỉnh 2 ngày (bắt đầu từ ngày 28-6) của các nhà lãnh đạo nhóm G20 tại thành phố Osaka, Nhật Bản. Nhưng các nhà lãnh đạo G20 cũng không thể làm ngơ trước những tranh cãi quanh các vấn đề khí hậu và một loạt các điểm nóng từ Triều Tiên đến Iran.

Căng thẳng trước thềm G20

Hội nghị thượng đỉnh G20 lần này được dự đoán là sẽ hứng chịu đầy “bão tố”. Trên chiếc Air Force One đến Nhật Bản, Tổng thống Trump đã “đổ thêm dầu” vào “chảo lửa” này khi bất ngờ chỉ trích các đồng minh như Ấn Độ, Nhật Bản và Đức, tạo không khí cho sự kiện có thể là một hội nghị căng thẳng giữa các nhà lãnh đạo thế giới.

Ông Trump nói “không thể chấp nhận được” việc đồng minh Ấn Độ áp thuế cao hàng hóa Mỹ. “Ấn Độ, trong nhiều năm đưa mức thuế rất cao chống lại Mỹ, và mới đây đã tăng thêm. Điều này là không thể chấp nhận được”, ông Trump viết trên Twitter. Thậm chí, ngay trước cuộc gặp với Thủ tướng Shinzo Abe của nước chủ nhà G20, ông Trump không ngần ngại tiếp tục chỉ trích liên minh Nhật-Mỹ, nhân tố cốt yếu trong các chính sách an ninh của Tokyo. Hiện Tokyo và Washington đang tham gia vào các cuộc đàm phán thương mại khó khăn trong bối cảnh chính quyền Trump tìm cách giảm thâm hụt thương mại của Mỹ. “Chúng ta sẽ bảo vệ họ và chiến đấu bằng cả mạng sống và tài chính của mình. Nhưng nếu chúng ta bị tấn công, Nhật Bản lại không phải giúp đỡ chúng ta. Họ có thể sẽ ngồi chứng kiến cuộc tấn công đó trên tivi Sony”, ông Trump nhấn mạnh.

Tổng thống Mỹ trước đó cũng đã nhắm vào Trung Quốc, nói rằng, Bắc Kinh muốn thực hiện một thỏa thuận vì nền kinh tế số hai thế giới đang “đi xuống”.  Tuy nhiên, theo các nguồn tin, trước thềm G20, Mỹ-Trung nhất trí tạm thời “đình chiến”. 

Cuộc gặp Tập - Trump có thể đổ bể?

Theo giới phân tích, việc “đình chiến” này là nhằm mở đường thành công cho cuộc gặp thượng đỉnh đã được lên kế hoạch giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình trong bối cảnh nhiều người lo ngại, cuộc gặp này có thể bị đổ bể bất cứ lúc nào.

Các chuyên gia nhận định, với tính cách khó đoán định, không loại trừ khả năng Tổng thống Trump sẽ bỏ về giữa chừng trước mặt ông Tập Cận Bình. Trong khi đó, chuyên gia Cơ quan nghiên cứu chiến lược Evercore ISI của Mỹ, Donald Straszheim dự báo, cuộc gặp Tập-Trump bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 sắp tới có 3 kết quả có thể xảy ra. Một là Mỹ đồng ý tạm hoãn vô thời hạn việc đánh thuế cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Hai là Mỹ tạm hoãn đánh thuế cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trong một thời gian nhất định. Ba là trong tuyên bố sau cuộc gặp, Mỹ không đề cập đến việc tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, kết quả thứ 3 là nguy hiểm nhất, bởi vì như vậy đồng nghĩa với việc Washington sẽ nhanh chóng thực hiện biện pháp đánh thuế cao (mức 25%) đối với tổng giá trị 325 tỷ USD hàng hóa còn lại nhập khẩu từ Bắc Kinh. Nếu kết quả này xảy ra, chiến tranh thương mại Trung-Mỹ tiếp tục leo thang sẽ là điều không thể tránh khỏi.

KHẢ ANH