Tình cảm Anh Văn dành cho tướng Phát

Thứ ba, 17/12/2013 09:12

(Cadn.com.vn) - Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát, sinh năm 1921 tại làng Trung Sơn, xã Hòa Liên, H. Hòa Vang, TP Đà Nẵng. Ông sớm giác ngộ cách mạng và tham gia Tự vệ bí mật tại địa phương từ tháng 6-1945, tham gia khởi nghĩa giành chính quyền trong cách mạng tháng Tám 1945; sau đó ông tham gia Vệ Quốc đoàn, xung phong Nam tiến và tháng 9-1945 được cử giữ chức Đội trưởng Thủy đội Bạch Đằng tại Quy Nhơn. Sau ngày toàn quốc kháng chiến (12-1946), ông tham gia chiến đấu trên các chiến trường Liên khu 5, giữ nhiều chức vụ quan trọng trong quân đội, lập nhiều chiến công vẻ vang, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ông từng giữ nhiều chức vụ, từ Sư đoàn trưởng các Sư đoàn chủ lực, đến Cục phó Cục phòng thủ bờ biển, rồi Thiếu tướng Tư lệnh Quân chủng Hải quân kiêm Tư lệnh Quân khu Đông Bắc. Ông là một trong 7 người được Bộ Quốc phòng lựa chọn để nghiên cứu, thành lập Cục Phòng thủ bờ biển, tiền thân của Quân chủng Hải quân Việt Nam, là người có công lớn trong việc hình thành đường mòn Hồ Chí Minh trên biển Đông huyền thoại...

Tướng Nguyễn Bá Phát (đứng thứ 2 từ trái qua) cùng 3 anh em trai
đều là sĩ quan cao cấp QĐNDVN và gia đình (ảnh gia đình cung cấp).

Năm 1976, Thiếu tướng, Tư lệnh Hải quân Nguyễn Bá Phát cùng hơn 200 CBCS Hải quân được Bộ Chính trị cử tăng cường cho ngành Thủy sản; ông được Trung ương Đảng cử giữ chức Thứ trưởng Thường trực Bộ Thủy sản cho đến khi nghỉ hưu năm 1987. Ông mất tại quê nhà năm 1993.

Trong cuộc đời binh nghiệp của mình, Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát nhiều lần vinh dự được gặp Bác Hồ. Đặc biệt, sau chiến thắng đánh đuổi tàu Ma-đốc của Mỹ xâm lấn vịnh Bắc Bộ tháng 7-1964, ông được Bác Hồ khen ngợi và được tặng một chiếc đồng hồ có khắc tên Người bằng chữ Hán. Đối với Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp, Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát có rất nhiều kỷ niệm khó quên.

Theo tư liệu của Quân chủng Hải quân, ngày 24-8-1955, chỉ 3 tháng sau ngày thành lập Cục Phòng thủ Bờ biển, hai thủy đội đầu tiên của Hải quân Việt Nam đã ra đời dưới sự chỉ huy trực tiếp của Cục trưởng Nguyễn Bá Phát. Đích thân Đại tướng Võ Nguyên Giáp đến dự và duyệt đội hình thao diễn kỹ thuật. Đại tướng nhấn mạnh: “...Hai Thủy đội này là những viên gạch đầu tiên, là tiền thân của lực lượng tàu chiến đấu của Hải quân Nhân dân Việt Nam sau này”... Đối với cá nhân Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát, Đại tướng Tổng Tư lệnh luôn dành cho ông những tình cảm thân thiết. Biết Nguyễn Bá Phát thích uống rượu và nghiện thuốc lá, tuy chưa bao giờ xảy ra say xỉn nhưng Đại tướng rất quan tâm đến sức khỏe của cấp dưới. Đầu năm 1973, sau một buổi làm việc tại Hà Nội, khi kết thúc công việc, Đại tướng ân cần hỏi thăm sức khỏe Thiếu tướng Phát và khuyên ông nên ít uống rượu hoặc tốt nhất là bỏ hẳn để có lợi cho công việc và sức khỏe.

Nghe giọng nói và nhìn ánh mắt vị Tổng Tư lệnh, Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát thấy chứa ẩn một sự chăm sóc ân cần, vừa trìu mến thân thiết, vừa động viên khích lệ lại vừa nghiêm khắc. Ông coi đây là mệnh lệnh của Đại tướng Tổng Tư lệnh đối với bản thân nên nêu quyết tâm thực hiện tốt mệnh lệnh đó. Sau hai tuần vất vả chống chọi với thói quen uống rượu và hút thuốc, Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát đã thực hiện được lời hứa của mình với Đại tướng Tổng Tư lệnh. Ông bỏ hẳn rượu và thuốc lá, những cơn ho, bệnh viêm họng cũng mất dần, sức khỏe ngày một tốt hơn.

Tháng 5-1975, Đại tướng Tổng Tư lệnh đã hỏi Đại tá Nguyễn Xáng, Bí thư Tư lệnh Hải quân: “Kỳ này anh Phát có lúc nào uống rượu không?”. Khi nghe cấp dưới báo cáo Thiếu tướng Tư lệnh Hải quân đã bỏ rượu và thuốc lá hơn hai năm, Đại tướng rất vui và căn dặn Đại tá Xáng: “Đồng chí là người thân cận, thường xuyên gần gũi anh ấy, thỉnh thoảng nhắc anh ấy về việc này, khi cần đồng chí cứ nói anh Văn dặn đấy”.

Năm 2007, khi Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân xuất bản cuốn sách: “Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát, vị tướng tài trí”, đích thân Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có bài viết, khẳng định Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát là “một người con tiêu biểu của Liên khu 5, một vị tướng tài trí”. Trong bài viết của mình, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã điểm lại những cống hiến to lớn của Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát đối với quê hương Quảng Nam-Đà Nẵng, đối với Liên khu 5 và QĐNDVN, đặc biệt đối với Quân chủng Hải quân VN anh hùng với những lời đánh giá quan trọng: “Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát, nguyên Tư lệnh Hải quân là một người cộng sản trung kiên, một người con trung hiếu của Liên khu 5, một vị tướng tài trí của quân đội ta, có nhiều công lao đối với Quân chủng Hải quân Nhân dân Việt Nam. Tôi nhớ mãi đồng chí Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát, người đồng chí thân thiết mà tôi luôn tin tưởng mỗi lần trao nhiệm vụ cho đồng chí”.

Ghi nhận những đóng góp to lớn của ông, ngày 23-2-2010, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã ký Quyết định số 212/QĐ-CTN truy tặng Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Trần Xuân