Đây là lần thứ hai các điều tra viên Hàn Quốc cố gắng bắt giữ ông. Lần đầu tiên diễn ra ngày 3-1 đã thất bại sau nhiều giờ đối đầu căng thẳng với các thành viên của Cơ quan An ninh Bảo vệ Tổng thống (PSS) của ông Yoon. Với diễn biến này, ông Yoon Suk Yeol đã trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên trong lịch sử Hàn Quốc bị bắt giữ sau nhiều tuần đối đầu với cảnh sát và cũng đang trong quá trình bị điều tra với các cáo buộc nổi loạn.

Vụ bắt giữ đầy kịch tính

Ngay lúc trước bình minh, hơn 3.000 cảnh sát và điều tra viên đã phong tỏa dinh thự nằm trên sườn đồi của ông Yoon. Họ phải chen lấn qua đám đông những người ủng hộ cùng các thành viên thuộc đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền của ông. Hàng trăm người ủng hộ ông Yoon hô vang khẩu hiệu một cách quyết liệt, tay cầm gậy phát sáng màu đỏ và cờ Mỹ.

Phía sau nhiều hàng rào cảnh sát, để đảm bảo an ninh, một nhóm nhỏ người biểu tình chống ông Yoon đã chiếm vị trí gần nhất với cổng chính. "Ngăn chặn gian lận" là các biểu ngữ bằng tiếng Anh và tiếng Hàn của phe ủng hộ ông Yoon, ám chỉ các cáo buộc vô căn cứ về can thiệp bầu cử nhằm giải thích cho quyết định ban hành thiết quân luật, trong khi phía bên kia vang lên khẩu hiệu "Bắt giữ ngay!".

Nhóm điều tra viên không vũ trang gồm hàng trăm người từ Văn phòng Điều tra Tham nhũng đối với quan chức cấp cao (CIO) và các cảnh sát đã cố gắng tiến vào khu nhà ở của ông Yoon nhưng bị những nhân viên không rõ danh tính chặn lại ở cổng vào. Khác với lần bắt giữ thất bại hồi đầu tháng, các điều tra viên lần này đã chuẩn bị kỹ lưỡng. Các hình ảnh trên truyền hình cho thấy điều tra viên và cảnh sát trèo lên tường khu dinh thự bằng thang. Một số khác tiếp cận từ các lối mòn trên núi phía sau nơi ở của ông Yoon. Bên trong, các vụ đụng độ đã nổ ra với nhân viên an ninh, ít nhất một người bị thương và được đưa đi cấp cứu. Tuy vậy, nghị sĩ đối lập Han Chang-min có mặt tại hiện trường cho biết: "Nhân viên an ninh không phản ứng quyết liệt như lo ngại. Cảnh sát tiến hành công việc nhưng vẫn tìm cách hợp tác tối đa".

Vào khoảng 10 giờ 30 phút sáng, cảnh sát bất ngờ xếp hàng trên đường. Một đoàn xe xuất hiện và rời đi. Chưa đầy một phút sau, các hàng rào cảnh sát đột ngột biến mất khi cổng chính khu dinh thự mở toang. Hàng trăm điều tra viên và cảnh sát đổ ra như một dòng sông. Trong khi người phản đối ông Yoon vui mừng vì ông đã bị bắt giữ, thì phía bên kia, những người ủng hộ ông Yoon đứng trong im lặng. Một số ngã quỵ trong nước mắt.

Vài phút trước khi bị bắt, ông Yoon đã phát đi một thông điệp: "Là tổng thống, người phải bảo vệ Hiến pháp và hệ thống pháp luật của Đại Hàn Dân Quốc, tôi tuân thủ các quy trình bất hợp pháp và vô hiệu này không có nghĩa là tôi chấp nhận. Điều này chỉ để ngăn chặn đổ máu không đáng có". Luật sư của ông Yoon lập luận rằng những nỗ lực giam giữ ông là "bất hợp pháp" và được thiết kế "để làm nhục ông trước công chúng".

Khi đoàn xe chở ông Yoon đến văn phòng CIO ở Gwacheon, phía Nam Seoul, các điều tra viên đã chuẩn bị thẩm vấn ông về các cáo buộc nổi loạn, tội danh có thể dẫn đến án tử hình. Ông Yoon được nhìn thấy bước ra khỏi xe và tiến vào văn phòng để tham gia thẩm vấn. Do lệnh tạm giữ chỉ có hiệu lực trong 48 giờ nên cơ quan điều tra dự kiến sẽ thẩm vấn liên tục với bảng câu hỏi lên tới 200 trang. Sau đó các điều tra viên phải quyết định có yêu cầu lệnh tạm giam ông trong tối đa 20 ngày hay thả tự do. Theo Đạo luật Tố tụng hình sự, cơ quan điều tra sẽ phải trả tự do cho nghi phạm hoặc xin lệnh bắt giữ chính thức trong vòng 48 giờ kể từ thời điểm bắt giữ.

Quan điểm trái ngược

Các đảng phái chính trị lớn ở Hàn Quốc đã bày tỏ quan điểm trái ngược liên quan đến sự kiện bắt giữ ông Yoon sáng 15-1. Ông Kwon Young Se, Chủ tịch Ủy ban khẩn cấp đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền cáo buộc việc CIO bắt giữ Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol là bất hợp pháp và tuyên bố sẽ buộc các quan chức lãnh đạo CIO chịu trách nhiệm trước pháp luật. Lãnh đạo PPP cho rằng vụ bắt giữ ông Yoon Suk Yeol khiến uy tín quốc gia của Hàn Quốc rớt xuống mức thấp nhất và là một bi kịch của trong lịch sử Hiến pháp Hàn Quốc.

Người phát ngôn của đảng PPP Shin Dong Wook cũng cho rằng lệnh bắt do tòa án quận Tây Seoul ban hành cũng không đúng thẩm quyền. PPP cáo buộc việc bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol không phải với mục đích điều tra mà là phục vụ chiến lược chính trị; đồng thời tuyên bố sẽ buộc bên công tố phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Trong khi đó, ông Park Chan Đae, lãnh đạo của đảng Dân chủ đối lập chính cho rằng việc bắt giữ là bước đầu tiên hướng tới khôi phục trật tự Hiến pháp, pháp luật và nền dân chủ của Hàn Quốc.

Trong phát biểu đầu tiên liên quan đến việc bắt giữ ông Yoon Suk Yeol, Thủ tướng Han Duck Soo cho rằng: "Tất cả công dân phải tuân theo Hiến pháp và pháp luật".

AN BÌNH