Tổng thống Trump đọc Thông điệp Liên bang: Đoàn kết vì “Nước Mỹ vĩ đại”

Thứ năm, 01/02/2018 09:31

Trong bản Thông điệp Liên bang đầu tiên của mình, Tổng thống Donald Trump chú trọng hoan nghênh những tăng trưởng kinh tế dưới thời của ông, trong khi kêu gọi đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ đoàn kết để hướng tới những thỏa thuận về nhập cư và cơ sở hạ tầng.

Tổng thống Trump đọc bản Thông điệp Liên bang đầu tiên
vào tối 30-1 (sáng 31-1, giờ Việt Nam). Ảnh: AFP

Đúng 21 giờ 10 ngày 30-1 (9 giờ 10 sáng 31-1, giờ Việt Nam), ông Donald Trump đã đọc bản Thông điệp Liên bang đầu tiên trên cương vị tổng thống, nêu bật những thành tựu mà chính quyền của ông đã đạt được trong năm cầm quyền đầu tiên và tầm nhìn cho 12 tháng tới nhằm “xây dựng một nước Mỹ an toàn, mạnh mẽ và kiêu hãnh”.

Sau một năm mâu thuẫn, chia rẽ và đầy những bê bối, không quá bất ngờ khi bài phát biểu lớn nhất trong năm của Tổng thống Trump tập trung kêu gọi đoàn kết toàn dân theo kiểu “một gia đình Mỹ” trong ve vãn người dân bằng những tăng trưởng kinh tế dưới thời của ông.

Ca ngợi thành tựu kinh tế

Trong bản thông điệp, ông Trump đã công bố lộ trình cải cách nhập cư và kêu gọi các nghị sĩ trong Quốc hội gạt những mâu thuẫn để hướng đến các thỏa thuận về nhập cư và cơ sở hạ tầng.

“Đêm nay, tôi kêu gọi tất cả chúng ta gạt bất đồng để tìm ra nền tảng chung và tập trung vào sự đoàn kết cần thiết để phục vụ những người đã bầu ra chúng ta”, ông Trump nói trước Quốc hội và hàng triệu người dân Mỹ. Ông tiếp tục nhấn mạnh: “Đêm nay, tôi muốn nói về tương lai chúng ta... Tất cả chúng ta, cùng nhau, như một người, một nhóm, và một gia đình Mỹ”. Ông chủ Nhà Trắng đã sử dụng bài diễn văn kéo dài 1 giờ 20 phút của mình để cố gắng vượt qua những ngờ vực về khả năng nắm quyền của chính mình tại thời điểm ông đang đấu tranh chống lại những cáo buộc trong mối quan hệ với Nga và tỷ lệ ủng hộ giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump không đề cập đến cuộc điều tra đang diễn ra về việc liệu nhóm chiến dịch tranh cử của ông có thông đồng với Nga trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 hay không. Thay vào đó, ông cố gắng làm nổi bật một nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ trong 1 năm cầm quyền. Đó là lý do khi mở màn bài phát biểu, Tổng thống Trump ca ngợi một năm cầm quyền vừa qua là “một tiến bộ đáng kinh ngạc” và “thành công ngoài sức tưởng tượng”.

Và đúng như dự đoán, nhà lãnh đạo Mỹ đề cập sức mạnh kinh tế, với việc tạo ra 2,4 triệu việc làm mới kể từ khi lên nắm quyền, trong đó riêng trong lĩnh vực sản xuất là 200.000 việc làm mới. Ngoài ra, tỷ lệ thất nghiệp chạm mốc thấp nhất trong vòng 45 năm qua. Bên cạnh đó, Tổng thống Trump còn ca ngợi thành tựu cắt giảm thuế. Ông nêu rõ: “Như tôi đã hứa với người dân Mỹ từ khán phòng này cách đây 11 tháng, chúng ta đã thực thi một chính sách cắt giảm và cải cách thuế lớn nhất trong lịch sử Mỹ”.

Các thành viên đảng Cộng hòa vỗ tay tán dương bài phát biểu của ông Trump. Ảnh: AFP

Những mối lo ngại ở trong nước...

Rõ ràng, Thông điệp Liên bang của ông Trump chủ yếu tập trung vào các mối quan tâm trong nước.

Thứ nhất là cải tổ chính sách thuế, nhấn mạnh việc cắt giảm thuế mạnh nhất trong 3 thập kỷ qua đang kích thích kinh tế Mỹ bùng nổ. Thứ hai là vấn đề cơ sở hạ tầng, trong đó ông Trump công bố kế hoạch đầu tư 1.000 tỷ USD xây dựng cơ sở hạ tầng quy mô lớn. Thứ ba là thương mại, khẳng định các hiệp định thương mại phải công bằng và có đi, có lại. Thứ 4 là vấn đề an ninh quốc gia, Tổng thống Trump sẽ tuyên bố quay trở lại chính sách hòa bình thông qua sức mạnh.

Và cuối cùng là chính sách nhập cư đang gây nhiều tranh cãi. Trong đó, ông Trump công bố các nguyên tắc về cải cách nhập cư gồm 4 trụ cột chính bao gồm an ninh biên giới, hợp pháp hóa những người nhập cư vào Mỹ khi còn nhỏ - còn gọi là thế hệ “Dreamer”, bảo vệ các gia đình hạt nhân và thay thế chương trình thị thực xổ số - vốn là chương trình cấp thẻ xanh ngẫu nhiên, không dựa trên các yếu tố về kỹ năng hay bằng cấp. Nhưng ông khiến người dân thất vọng khi không nói rõ liệu những người nhập cư thuộc thế hệ “Dreamer” có bị trục xuất hay không.

... và bên ngoài

Trở lại chính sách đối ngoại ở cuối bài phát biểu, ông Trump chỉ trích nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, cảnh báo Bình Nhưỡng đang tiến rất gần việc phát triển tên lửa có gắn đầu đạn hạt nhân tầm xa có thể đe dọa các thành phố của Mỹ.

Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh, nước này sẽ không lặp lại “sai lầm của các chính quyền tiền nhiệm đã đẩy chúng ta vào tình thế rất nguy hiểm” với Bình Nhưỡng. “Chúng ta đang mở chiến dịch gây áp lực tối đa ngăn chặn điều đó xảy ra”, ông nói. Bài phát biểu cứng rắn của Tổng thống Trump nhấn mạnh căng thẳng tiếp diễn bất chấp cuộc đối thoại gần đây giữa Triều Tiên và Hàn Quốc. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng chỉ trích Trung Quốc và Nga, cho rằng, hai nước “thách thức các lợi ích, nền kinh tế và các giá trị của chúng ta”. Đề cập đến Iran, ông Trump tuyên bố sẽ luôn sát cánh với “cuộc chiến đấu dũng cảm” của người dân Iran và khẳng định: “đang yêu cầu Quốc hội sửa chữa các thiếu sót cơ bản trong thỏa thuận hạt nhân Iran”.

Một trong những thành công chính trong chính sách đối ngoại lớn của ông Trump - chiến thắng quyết định trước nhóm khủng bố IS ở Iraq và Syria - cũng được nói đến trong bài diễn văn. “Năm ngoái, tôi cam kết sẽ hợp tác với các đồng minh tiêu diệt IS. Một năm sau, tôi tự hào báo cáo, liên minh đã đánh bại IS, giải phóng gần 100% lãnh thổ ở Iraq và Syria mà nhóm này từng nắm giữ”. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng khẳng định, vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Ông Trump cũng tuyên bố ông đã ký một sắc lệnh tiếp tục duy trì hoạt động nhà tù quân sự Mỹ tại Vịnh Guantanamo, Cuba để giam giữ các nghi phạm khủng bố nước ngoài. Sắc lệnh mới nhất của Tổng thống Trump rõ ràng đi ngược hoàn toàn với nỗ lực trong suốt 2 nhiệm kỳ của Tổng thống Obama là đóng cửa nhà tù này.

Vấn đề cũ, giọng điệu mới

Thông điệp Liên bang của ông Trump không nằm ngoài dự đoán của giới truyền thông. Nó cũng không nêu rõ những chi tiết về các đề xuất chính sách của ông Trump trong 12 tháng tới.

Nhưng giới quan sát nhận định, cách tiếp cận điềm tĩnh, thận trọng đầy bất ngờ của nhà lãnh đạo này đã được người dân hoan nghênh. Cuộc thăm dò ý kiến của CNN/SSRS ngay sau bài phát biểu cho thấy, 48% những người được khảo sát đã có phản ứng “rất tích cực” đối với Thông điệp Liên bang lần này và 22% thấy “tích cực”. Tuy nhiên, không khí tại tòa nhà Hạ viện, nơi ông Trump phát biểu, lại khác. Trong khi các nghị sĩ đảng Cộng hòa hoan nghênh và liên tục vỗ tay, các đảng viên Dân chủ chỉ ngồi im lặng; nhiều người thậm chí la ó khi Tổng thống Trump đưa ra các đề xuất nhập cư. Nhiều đề xuất của ông Trump khiến các nghị sĩ đảng Dân chủ giận dữ và làm dấy lên lo ngại sẽ khoét sâu thêm mâu thuẫn giữa hai phe tại Quốc hội.

Và theo giới quan sát, lời kêu gọi đoàn kết sẽ được thử nghiệm lần đầu tiên trong nỗ lực bảo vệ 1,8 triệu người nhập cư “Dreamer” – những người đang phải đối mặt với thời hạn chót vào ngày 5-3 với câu hỏi: liệu họ có thể bắt đầu bị trục xuất hay không?

KHẢ ANH