Mỹ đang tung ra cuộc chiến khốc liệt trên mặt trận kinh tế khi liên tiếp áp đặt các biện pháp mạnh mẽ nhằm vào Iran, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.Tuy nhiên, điều lo ngại là cuối cùng chính các đòn trừng phạt này sẽ làm suy yếu mục tiêu chính sách đối ngoại của Washington.

Trong vòng 1 tuần qua, Mỹ áp đặt lại lệnh trừng phạt chống Iran, vốn được dỡ bỏ sau thỏa thuận hạt nhân lịch sử năm 2015, cấm xuất khẩu hàng hóa và công nghệ nhạy cảm về an ninh quốc gia sang Nga và tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép và nhôm từ Thổ Nhĩ Kỳ. Vì sao Mỹ lại chọn đánh thuế mạnh vào sản phẩm thép và nhôm từ Thổ Nhĩ Kỳ? Đã có nhiều nghi ngại, biện pháp trừng phạt này liên quan đến khủng hoảng giữa hai nước về mục sư người Mỹ Andrew Brunson, đang bị Thổ Nhĩ Kỳ giam giữ. Nhưng không, nó nằm trong chiến lược trừng phạt tổng thể trong cuộc chiến tranh thương mại đang ảnh hưởng trên khắp thế giới.

Cũng đã có những lời biện hộ cho hành động này là nhằm mục đích bảo đảm an ninh quốc gia, nhưng rõ ràng, có thể thấy nó mang ý nghĩa trừng phạt hơn là bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ vì lợi ích an ninh quốc gia. Thực tế, quyết định của Tổng thống Trump làm thị trường bị bẻ cong và làm dấy lên lo ngại ông có thể tăng thuế tương tự đối với các đối tác thương mại khác. Hơn nữa, việc sử dụng đòn đánh thuế trong kịch bản ngoại giao căng thẳng là tiền lệ đáng lo ngại. Và không chỉ người Thổ Nhĩ Kỳ, người tiêu dùng Mỹ cũng sẽ phải trả giá cho các biện pháp trừng phạt của Washington chống lại Thổ Nhĩ Kỳ - đồng minh thân cận trong NATO và đối tác quan trọng trong cuộc chiến chống IS.

Không lạ gì khi chính quyền ông Trump sử dụng sức mạnh kinh tế như một vũ khí chính trị để đánh trúng các nước. Ông Trump từng không ngại tuyên bố sẽ sử dụng “nỗi đau kinh tế” do các mức thuế cao gây ra để buộc các nước khác phải nhượng bộ. Rõ ràng, các biện pháp trừng phạt đang được sử dụng thay cho các chính sách đối ngoại, thay vì phục vụ như một đòn bổ sung thứ hai.

Vấn đề đơn giản nhất với chính sách trừng phạt nặng nề của ông Trump, đó là nỗ lực này sẽ bị phí hoài. Và cần nhớ rằng, một lý do mà Mỹ có thể sử dụng hiệu quả biện pháp trừng phạt là vì quyền lực của nền kinh tế số 1 thế giới. Nhưng về lâu dài, điều đó có thể thay đổi khi các nước ngày càng vỡ mộng với bàn tay được cho là ổn định của Washington.

THANH VĂN