Sau khi thực hiện các nghi thức truyền thống, lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, cùng các đại biểu đã dâng hương tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực trong sự nghiệp đấu tranh chống giặc Pháp xâm lược, bảo vệ đất nước.

Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực còn có tên Nguyễn Văn Lịch, sinh tại làng Bình Nhựt, huyện Cửu An, phủ Tân An - nay là xã Bình Ðức, (huyện Bến Lức, tỉnh Long An), nguyên quán ở xóm Lưới, làng Vĩnh Hội, tổng Trung An, huyện Phù Cát, trấn Bình Định (nay là thôn Vĩnh Hội, xã Cát Hải, huyện Phù Cát). Ông tham gia nghĩa quân của Bình Tây đại nguyên soái Trương Ðịnh, được giao chức Quyền sung Quản binh đạo. Nghĩa quân của ông hoạt động mạnh ở vùng Tân An (tỉnh Long An) và lập nhiều chiến công, trong đó có trận đánh chìm chiếc tiểu hạm L'Espérance (tàu Hy vọng) tại vàm Nhựt Tảo (xã An Nhựt Tân, huyện Tân Trụ, tỉnh Long An) vào ngày 10-12-1862 và trận chiếm đồn Rạch Giá vào đêm 16-6-1868.

Ngày 19-9-1868, thực dân Pháp bắt được Nguyễn Trung Trực. Dụ hàng không được, chúng đưa ông ra chợ Rạch Giá xử chém vào ngày 27-10-1868 (tức ngày 12-9 năm Mậu Thìn). Trước khi bị hành quyết, Nguyễn Trung Trực đã khẳng khái nói: "Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người nước Nam đánh Tây". Ông trở thành niềm tự hào của nhân dân Nam Bộ, nhân dân Bình Định, là niềm kiêu hãnh của cả dân tộc Việt Nam, được nhân dân tôn thần và thờ cúng.

Để tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của vị anh hùng dân tộc, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc cho nhân dân, tỉnh Bình Định đã xây dựng Đền thờ Nguyễn Trung Trực tại thôn Vĩnh Hội, xã Cát Hải. Đền thờ Nguyễn Trung Trực được UBND tỉnh Bình Định xếp hạng di tích cấp tỉnh vào tháng 7-2022.

Sỹ Thắng