Cộng đồng quốc tế gặp khó khăn nhất định trong việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho xung đột hiện nay giữa Israel và Palestine, khi chính quyền của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đặt mục tiêu triệt tiêu tiềm lực tên lửa, rocket của phong trào vũ trang Hamas.

Cột khói bốc lên sau khi tòa tháp Jala, nơi đặt văn phòng một số hãng truyền thông quốc tế, bị đổ sập do trúng không kích của Israel tại Dải Gaza, ngày 15-5.  Ảnh: AFP.

Israel tuyên bố nhổ tận gốc” Hamas

Thủ tướng Netanyahu ngày 16-5 loại trừ triển vọng theo đuổi, thực thi một lệnh ngừng bắn mới giữa Israel với Hamas. Ông khẳng định Lực lượng phòng vệ Israel đang nỗ lực tiêu diệt Hamas cũng như tiềm lực tên lửa, rocket của phong trào này. Chiến dịch quân sự sẽ chỉ dừng lại nếu như mục tiêu trên được hoàn tất. Phát biểu trên truyền hình trong bối cảnh đụng độ giữa Israel với lực lượng Hamas bước sang tuần thứ 2, Thủ tướng Netanyahu nêu rõ: “Chiến dịch của chúng ta chống lại các tổ chức khủng bố sẽ được duy trì với toàn bộ sức mạnh. Chúng ta đang và sẽ hành động chừng nào còn cần thiết nhằm khôi phục sự ổn định tới tất cả các bạn - những công dân Israel”. Ông khẳng định: “Chiến dịch sẽ tiếp tục được triển khai với sức mạnh lớn nhất. Có thể cần nhiều thời gian. Có sức ép nhưng Israel cũng có được sự ủng hộ quan trọng, nhất là từ phía Mỹ”.

Trên thực địa, không quân Israel rạng sáng 17-5 tiếp tục mở các đợt không kích dồn dập nhằm vào dải Gaza, đánh phá các mục tiêu mà quân đội Israel cho là nơi ẩn náu của các tay súng Hamas. Theo AP, nhiều tiếng nổ đã làm rung chuyển thành phố này trong suốt 10 phút. Đợt không kích này dữ dội hơn, trên phạm vi rộng hơn và kéo dài hơn đợt không kích trước đó 24 giờ khiến 42 người Palestine thiệt mạng. Đây là vụ tấn công gây thương vong lớn nhất trong loạt xung đột mới đây nhất giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas tại Gaza. Theo số liệu của Cơ quan Y tế Palestine, tính đến thời điểm này, giao tranh đã khiến 192 người Palestine tại Gaza thiệt mạng, trong đó có 58 trẻ em và 34 phụ nữ. Về phần mình, Israel công bố tiêu diệt 75 tay súng Hamas, thừa nhận 10 người Israel tử vong do đụng độ.

Trước đó, trong phiên họp trực tuyến công khai đầu tiên của Hội đồng Bảo an LHQ ngày 16-5, Ngoại trưởng Palestine Riyad al-Maliki cáo buộc Israel đã phạm “tội ác chiến tranh và chống lại loài người”. Về phần mình, Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan tuyên bố xung đột là sự “lên kế hoạch từ trước” của Hamas nhằm tăng quyền lực chính trị. Còn phát biểu tại Tel Aviv, Tổng tham mưu trưởng Các lực lượng quốc phòng Israeli Aviv Kochavi nói rằng phong trào Hồi giáo kiểm soát Dải Gaza này đã “tính toán sai về phản ứng mạnh mẽ” của Israel.

Thế giới lên án

Tuyên bố cứng rắn của Israel được đưa ra sau khi cộng đồng quốc tế lên tiếng chỉ trích xung đột, yêu cầu các bên liên quan giảm căng thẳng, tìm kiếm giải pháp hòa bình. 

Trong phiên họp của Hội đồng bảo an LHQ về tình hình Trung Đông ngày 16-5, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres kêu gọi cần “ngừng ngay lập tức” xung đột bạo lực giữa Israel và Palestine. Ông Guterres nhấn mạnh tình trạng bạo lực làm gần 200 người thiệt mạng trong tuần qua là “cực kỳ kinh hoàng”. Ông cảnh báo xung đột có thể đẩy khu vực vào một cuộc khủng hoảng không thể kiểm soát được: “Nó có thể mở ra một sự bất ổn an ninh không thể kiểm soát cũng như khủng hoảng nhân đạo và làm gia tăng hơn nữa chủ nghĩa cực đoan, không chỉ ở Israel, các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng mà còn với cả khu vực”. Tổng thư ký LHQ mạnh mẽ lên án tình trạng bạo lực trong ngày 16-5 làm ít nhất 40 người Palestine thiệt mạng, con số thương vong nặng nề nhất kể từ khi đụng độ giữa hai bên leo thang. Ông khẳng định: “Vòng xoáy phá hủy, khủng bố và đẫm máu vô nghĩa này phải dừng lại ngay lập tức”.

Đề xuất của các nước

Phát biểu chủ trì phiên họp trực tuyến công khai đầu tiên của Hội đồng Bảo an LHQ ngày 16-5, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cho biết xung đột căng thẳng giữa Israel và Palestine đã gây thương vong lớn, trong đó có cả phụ nữ và trẻ em. Tình hình cực kỳ nghiêm trọng và cấp thiết cần một lệnh ngừng bắn và đình chỉ bạo lực. Ông kêu gọi cộng đồng quốc tế cần phải nhanh chóng ngăn chặn tình hình xấu hơn, tránh để khu vực một lần nữa rơi vào hỗn loạn và bảo vệ mạng sống của người dân sở tại. Ngoại trưởng Vương Nghị đã đưa ra đề xuất 4 điểm liên quan đến căng thẳng leo thang hiện nay, gồm ngừng bắn và đình chỉ bạo lực là ưu tiên cao; hỗ trợ nhân đạo là yêu cầu cấp thiết; hỗ trợ quốc tế là một nghĩa vụ; và “giải pháp 2 nhà nước” là giải pháp nền tảng. Theo Ngoại trưởng Vương Nghị, Palestine luôn là cốt lõi trong vấn đề Trung Đông. Chỉ khi vấn đề Palestine được giải quyết một cách toàn diện, công bằng và dài hạn thì khu vực Trung Đông mới thực sự có thể đạt được hòa bình và an ninh kéo dài.

Cùng ngày, báo Bild and Sonntag dẫn phát biểu của Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đã đề xuất ý tưởng 3 bước nhằm hạ nhiệt cuộc xung đột có nguy cơ bùng phát diện rộng này, gồm ngừng tấn công bằng tên lửa; chấm dứt bạo lực và trở lại đàm phán về các bước cụ thể nhằm xây dựng lòng tin giữa Israel-Palestine và về giải pháp hai nhà nước.

Theo kế hoạch, vào ngày 18-5, ngoại trưởng các nước Liên minh Châu Âu (EU) sẽ họp khẩn trực tuyến bàn về tình hình hiện nay nhằm thảo luận các biện pháp EU có thể làm nhằm góp phần chấm dứt bạo lực. Trong khi đó, ứng cử viên Thủ tướng Đức của đảng Xanh Annalena Baerbock cũng kêu gọi chính phủ Đức can dự mạnh mẽ hơn vào cuộc xung đột Israel-Palestine và đưa chuyên gia hòa giải tới khu vực. Theo bà Baerbock, chính phủ Đức giờ đây phải đẩy mạnh nỗ lực ngoại giao và cử các đại diện cấp cao tới khu vực nhằm phối hợp chặt chẽ với các đồng minh để lập tức chấm dứt bạo lực giữa các bên xung đột.                                         

AN BÌNH