Trong đợt mưa lũ kéo dài, khốc liệt vừa qua, Trường THPT Võ Chí Công tại xã A Xan, H. Tây Giang (tỉnh Quảng Nam) vừa đưa vào giảng dạy từ năm học 2019-2020 đã xảy ra hiện tượng sạt lở phần ta luy hướng Tây phía đằng sau trường. Để đảm bảo an toàn cho học sinh và các thầy cô giáo, tiếp tục việc dạy và học trong năm học 2020-2021, UBND H. Tây Giang đã khẩn trương cho di dời 177 em học sinh cùng các trang thiết bị về trung tâm H. Tây Giang, cách trường 40 km, Báo Công an TP Đà Nẵng đã có bài phản ánh về sự việc này. Dư luận đặt ra câu hỏi, một ngôi trường dành cho con em đồng bào dân tộc thiểu số nơi biên giới, được xây dựng với kinh phí hàng chục tỷ đồng, tại sao mới đưa vào sử dụng chưa đầy 2 năm đã không thể sử dụng được nữa, gây sự lãng phí ngân sách Nhà nước, các em học sinh không có điều kiện để học tập?...

Hiện tượng sạt lở đất đã xảy ra tại khu vực ta luy đằng sau Trường Võ Chí Công ở A Xan trong đợt mưa lũ vừa qua.

Những ngày qua, chúng tôi tiếp tục tìm hiểu sự việc này.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, Dự án công trình Trường THPT Võ Chí Công được UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt với số vốn đầu tư 24 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh, do Sở GD-ĐT làm chủ đầu tư, dự án được triển khai từ đầu năm 2017. Khi công trình đang trong giai đoạn san ủi mặt bằng, trong quá trình triển khai thi công đã phát sinh nhiều vấn đề như nguy cơ sạt lở, trượt đất ở thành taluy dương do địa chất yếu và mạch nước ngầm lớn. Ngày 7-9-2018 Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Đình Tùng có chuyến khảo sát tiến độ thi công Trường THPT Võ Chí Công, đã thống nhất chủ trương bổ sung thiết kế cho xây bờ kè để chống sạt lở.

Thực hiện tinh thần chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Đình Tùng, ngày 19-9-2018, đoàn công tác của Sở GD-ĐT Quảng Nam do ông Nguyễn Công Thành - Phó Giám đốc Sở dẫn đầu đoàn công tác cùng Bí thư Huyện ủy Bh'riu Liếc, Phó Chủ tịch UBND huyện Lê Hoàng Linh và đơn vị thiết kế (Cty CP Tư vấn đầu tư và xây dựng Quảng Nam), đơn vị thi công (Cty TNHH Xây dựng Thanh Tiến) đã tiến hành khảo sát lần cuối để triển khai các phương án chống trượt lở đất ảnh hưởng đến công trình. Ông Đinh Minh Trí- Giám đốc Cty TNHH Xây dựng Thanh Tiến cho biết, trong quá trình thi công do cấu trúc địa chất yếu, có mạch nước ngầm chạy qua nên dẫn đến nguy cơ rất lớn việc sạt lở đất từ taluy dương. Trên taluy dương đã xuất hiện vết nứt dài hơn 20m, sâu 1m, rộng khoảng 40cm. Muốn khắc phục sự cố này, bắt buộc đơn vị thi công phải múc thêm khoảng 30m đất để giật cấp và tiến hành kè bê tông, xây hệ thống thoát nước... Qua khảo sát thực tế các bên đã thảo luận và đi đến thống nhất phương án chung là triển khai xây kè bê tông và giật cấp thành taluy dương, xây dựng mương thoát nước...

Tuy nhiên, đến năm học 2019-2020, khi dự án cơ bản hoàn thành đưa thầy cô giáo và học sinh vào giảng dạy và học tập, hạng mục xây kè bê-tông và hệ thống thoát nước vẫn chưa được xây dựng. Trong mùa mưa lũ đầu năm học 2020-2021 này, đã xảy ra hiện tượng sạt lở nhẹ, tuy chưa có ảnh hưởng lớn đến công trình Trường Võ Chí Công, nhưng để đảm bảo an toàn cho thầy cô giáo và các em học sinh, UBND H. Tây Giang đã quyết định di dời toàn bộ học sinh về trường PTTH Tây Giang tại trung tâm huyện để tiếp tục việc dạy và học trong năm học này...

Ngày 17-10-2020, trao đổi với chúng tôi, ông BLing Mia- Chủ tịch UBND H. Tây Giang cho biết: Toàn bộ dự án Trường Võ Chí Công ở A Xan là do Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Nam là chủ đầu tư, cho đến khi đưa vào sử dụng, kinh phí dự án đã "đội" lên đến gần 40 tỷ đồng. Toàn bộ quá trình triển khai dự án, địa phương không nắm rõ và cũng không quản lý một vấn đề gì của dự án. Địa phương chỉ phối hợp tìm địa điểm và giải quyết công tác mặt bằng bàn giao cho Ban Quản lý dự án. 

Cho đến khi đưa vào sử dụng năm học 2019-2020, Trường Võ Chí Công tại A Xan vẫn chưa hoàn thiện các hạng mục kè bê-tông và hệ thống thoát nước.

Như trên đã nói, tại dự án này cùng phần xây dựng công trình gồm các phòng học tập, phòng làm việc, nơi nghỉ ngơi của thầy cô giáo và học sinh, qua khảo sát đánh giá đã xác định cần có thêm hạng mục xây dựng kè bê tông và hệ thống thoát nước. Đáng lẽ khi đưa vào bàn giao sử dụng, công trình phải hoàn tất 100% các hạng mục, vậy nhưng không hiểu sao cho đến thời điểm hiện nay tức là sau gần 2 năm công trình đưa vào sử dụng, hạng mục kè bê tông và hệ thống thoát nước vẫn chưa được tiến hành hoàn thiện.  Ông BLing Mia tỏ ra khá bức xúc: "Trong những ngày qua, khi ta luy đằng sau Trường Võ Chí Công xảy ra hiện trưởng xói lở, UBND huyện và địa phương đã phải triển khai di dời gấp các em học sinh và trang thiết bị. Tuy nhiên Sở GD-ĐT là đơn vị chủ đầu tư dự án này cũng không có mặt tại địa phương để kiểm tra, hay có hướng giải quyết xử lý cụ thể nào, mặc dù địa phương đã có báo cáo về tỉnh và đơn vị chủ đầu tư dự án.

Dư luận ở Tây Giang đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam cần yêu cầu Sở GD-ĐT tỉnh là đơn vị chủ đầu tư dự án Trường Võ Chí Công ở A Xan cần khẩn trương làm đúng trách nhiệm của mình, nhằm đảm bảo cho các em học sinh vùng biên giới ở Tây Giang có nơi học tập an toàn, thuận lợi, đảm bảo cho hàng chục tỷ đồng ngân sách nhà nước được đầu tư  có hiệu quả, đúng ý nghĩa, không lãng phí.

Hồng Thanh