Kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào ngày 24-2, hai bên đã tiến hành nhiều vòng đàm phán tại Belarus để tìm cách giải quyết tình hình nhưng chưa thành công.

Ngày 14-3, thành viên đoàn đàm phán của Ukraine, ông Mykhailo Podolyak cho biết vòng đàm phán thứ 4 giữa Ukraine và Nga diễn ra cùng ngày theo hình thức trực tuyến chủ yếu tập trung vào việc đạt được một lệnh ngừng bắn, rút quân và đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Trong một bài đăng kèm video trên mạng xã hội, ông Podolyak viết: vòng đàm phán thứ tư bàn về hòa bình, ngừng bắn, việc rút ngay lập tức các lực lượng và bảo đảm an ninh. Các cuộc thảo luận khó khăn. Ông cho biết lập trường của Ukraine vẫn không thay đổi là yêu cầu đạt được một lệnh ngừng bắn trước khi diễn ra các cuộc đàm phán về quan hệ tương lai giữa hai nước. Trong một phát biểu ngày 13-3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng nhấn mạnh các quan chức nước này đang đàm phán với phái đoàn Nga có nhiệm vụ đảm bảo tổ chức được các cuộc hội đàm trực tiếp giữa lãnh đạo hai nước nhằm mang đến hòa bình. Ông Zelensky thừa nhận đây là một con đường "khó khăn," nhưng "cần thiết cho hòa bình và an ninh".

Kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine vào ngày 24đ2, hai bên đã tiến hành nhiều vòng đàm phán tại Belarus để tìm cách giải quyết tình hình nhưng chưa giải quyết được vấn đề. Theo giới phân tích, chỉ có cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky mới được kỳ vọng sẽ giúp chấm dứt cuộc xung đột bùng phát suốt 3 tuần qua.

Ông Dmitry Peskov, người phát ngôn của Tổng thống Nga, hôm 11-3 đã phát biểu một cách mơ hồ rằng cuộc gặp giữa 2 nhà lãnh đạo "có thể" diễn ra sau các cuộc đàm phán của quan chức Nga và Ukraine. Trong các cuộc phỏng vấn với truyền thông được công bố tuần trước, Tổng thống Zelensky cho biết chỉ có các cuộc đàm phán trực tiếp giữa ông và Tổng thống Putin mới có thể kết thúc cuộc xung đột hiện nay. Tổng thống Zelensky cũng cho thấy tín hiệu khả quan khi tuyên bố, ông sẵn sàng đàm phán để tìm kiếm giải pháp có thể chấp nhận được liên quan đến 2 vùng ly khai tại Đông Ukraine và bán đảo Crimea.

Nga hồi tháng 2 đã công nhận độc lập của 2 vùng lãnh thổ ly khai tại Ukraine, đồng thời sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014. Đây đều là những vấn đề mấu chốt trong quan hệ giữa 2 nước láng giềng. "Thỏa hiệp có thể được đưa ra", ông Zelensky nói với báo Bild của Đức. Tuyên bố trên của nhà lãnh đạo Ukraine được đưa ra sau khi Nga phát tín hiệu cho thấy sự thay đổi về lập trường. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói rằng, Moscow không có ý định lật đổ chính phủ của Tổng thống Zelensky cũng như chiếm đóng Ukraine - sự khác biệt rõ rệt so với lập trường của Nga khi mới bắt đầu chiến dịch quân sự.

Phương Tây cho rằng chiến dịch quân sự của Tổng thống Putin đã mắc những sai lầm chiến lược và quân đội Nga đang phải đối mặt với sự kháng cự quyết liệt của lực lượng Ukraine. Điều này có thể làm tăng thêm khả năng thương lượng của Tổng thống Zelensky trên bàn đàm phán. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng viễn cảnh 2 nhà lãnh đạo sắp gặp nhau dường như là điều xa vời. "Tôi thấy rất ít khả năng ông Putin sẽ gặp ông Zelensky trong thời gian tới", cựu đại sứ Mỹ tại Ukraine Steven Pifer nói. "Điện Kremlin cho thấy họ không quan tâm nghiêm túc đến việc đàm phán, khi đưa ra các yêu cầu chỉ đơn giản để đổi lấy lệnh ngừng bắn của Nga. Có vẻ như Nga đang thực hiện một chiến dịch quân sự để kiểm soát Kiev và phần phía đông của Ukraine", ông Pifer nói.

Các ưu tiên trước mắt của Tổng thống Zelensky sẽ là duy trì hành lang nhân đạo và lệnh ngừng bắn tại các thành phố đang xảy ra giao tranh, đặc biệt là Mariupol, nơi vẫn đang bị ném bom. Ngày 12-3, Tổng thống Zelensky nói trong một cuộc họp báo ở Kiev rằng các cuộc đàm phán với Nga không thể bắt đầu cho đến khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Ông cũng đã thảo luận với Thủ tướng Israel Naftali Bennett về khả năng tổ chức cuộc đàm phán tại Jerusalem.

"Tôi không đoán được khả năng ông Vladimir Putin sẽ gặp ông Volodymyr Zelensky. Tôi không nghĩ có ai đoán được điều đó, vì ông Putin đã cho thấy sự khó đoán như thế nào trong những tháng qua", Susanne Wengle, phó giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Notre Dame, cho hay.

KHẢ ANH