Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, nhiều đồng tiền ảo với tên gọi như: tiền kỹ thuật số, tiền thuật toán… xuất hiện trên mạng Internet (tạm gọi chung là tiền ảo) để phục vụ nhu cầu trao đổi, mua bán. Các loại tiền này ngày càng trở lên phổ biến, nó không chỉ phục vụ mua bán một số loại hàng hóa vô hình trên mạng Internet mà có thể mua bán, quy đổi trong cuộc sống thường ngày. Tuy nhiên ở Việt Nam, tiền ảo nói chung vẫn chưa được Nhà nước chấp nhận và chưa có quy định pháp lý cụ thể nào. Thế nhưng với sự thuận tiện, lợi ích mà các đồng tiền này mang lại nên vẫn thu hút nhiều người chơi, đầu tư.

Biểu đồ tăng đột biến của đồng Bitcoin trong năm 2017.

Tiền kỹ thuật số, tiền thuật toán… là một phát minh của thời kỳ Internet. Những loại tiền này đã được chấp nhận trong giao dịch ở một số nước hoặc một số doanh nghiệp và nó đang ngày càng trở nên phổ biến thu hút khá nhiều người chơi cũng như đầu tư. Qua giới thiệu của vài người bạn, tôi tìm gặp và trò chuyện với Phạm Xuân (trú Q. Liên Chiểu, Đà Nẵng, một nhà đầu tư Bitcoin). Sau câu chuyện làm quen, Xuân tự giới thiệu đang điều hành một phòng vé máy bay, nhưng vì trót đam mê công nghệ và thích thú với cảm giác đầu tư vào những đồng tiền trên mạng nên cũng mạnh dạn tham gia thị trường. Theo lời Xuân, trong số những đồng tiền ảo phổ biến hiện nay thì Bitcoin là một trong những đồng phổ biến và có giá trị nhất.

Bitcoin (ký hiệu BTC, XBT) là một loại tiền tệ kỹ thuật số phân cấp, được phát hành bởi Satoshi Nakamoto dưới dạng phần mềm mã nguồn mở từ năm 2009. Bitcoin có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào. Để có được đồng Bitcoin, người ta có thể dùng tiền mặt để mua (quy ra mệnh giá USD) hoặc “đào” Coin bằng cách giải mã các thuật toán và sử dụng những máy đào tiền ảo. Ngoài đồng Coin, hiện trên thị trường điện tử còn tồn tại khoảng hơn 1.000 loại tiền ảo. Tuy nhiên, chỉ một vài trong số những loại tiền kỹ thuật đó đủ phổ biến như Bitcoin hay Ethereum (có giá trị vốn hóa trên thị trường xếp thứ 2 sau đồng Bitcoin). Đồng Bitcoin hay các đồng tiền ảo khác có sự khác biệt với tiền điện tử (một dạng tiền tệ được số hóa, chuyển đổi, giao dịch trong môi trường kỹ thuật số hiện nay đã được pháp luật Việt Nam công nhận).

Về quá trình chơi Bitcoin, Xuân kể, ban đầu chỉ bán vé máy bay, vé tàu hỏa, cho thuê xe du lịch nhưng hơn 1 năm trước, thấy các bạn trẻ chơi nhiều nên bắt đầu tìm hiểu về tiền ảo, tiền kỹ thuật số và chọn một số đồng tiền để đầu tư, trong đó chủ yếu là Bitcoin. Để tham gia cuộc chơi, cuối năm 2016, Xuân dồn gần 50 triệu đồng để mua 3 Bitcoin, không ngờ trong tháng 9 vừa qua, giá Bitcoin lên đến hơn 4.500USD mỗi đồng nên nhanh chóng bán ra chốt lời, đồng thời lấy phần vốn để tiếp tục mua Bitcoin quay vòng. Để chứng minh việc mua bán Bitcoin là dễ dàng, Xuân nhanh chóng lấy điện thoại ra quẹt quẹt mấy cái, rồi đặt lệnh mua, bán các đồng Coin. Thậm chí, Xuân còn biểu diễn mua 100.000 đồng tiền card điện thoại và số tiền này nhanh chóng được nộp vào tài khoản điện thoại chỉ trong tích tắc. “Từ mức giá khoảng 13USD trong năm 2013, hiện nay giá Bitcoin đã lên khoảng 5.700USD và dân chơi tiền ảo kỳ vọng giá Bitcoin có thể lên tới 10.000USD. Vậy thử hỏi, nếu đầu tư để kiếm lợi nhuận thì đây có phải là kênh đầu tư hấp dẫn không!” - Xuân tự hào về điều mình chọn.

Máy đào Bitcoin được rao bán trên mạng.

Một giàn máy chuyên đào Bitcoin được cộng đồng mạng chia sẻ.   (Ảnh: Internet)

Không những dùng tiền thật để mua tiền ảo Bitcoin, nhiều người còn đầu tư vài ba chục triệu, thậm chí cả trăm triệu và đôi khi lên đến cả tỷ đồng để “đào” Bitcoin hoặc mua các loại máy “đào” Bitcoin. Thực chất của loại máy này là có lắp đặt từ chip đồ họa để phục vụ chính cho việc giải mã hệ thống chuỗi SHA256 (thị trường gọi đặc trưng là Bitcoin). Theo ông Hoàng Hữu Trọng, một người chơi Bitcoin có nhiều kinh nghiệm tại Đà Nẵng thì việc “đào” Bitcoin thực  chất chỉ là giải những thuật toán. Và khi giải thành công các thuật toán này thì sẽ được thưởng tiền ảo, đó là đồng Coin. Ông Trọng cũng tiết lộ, theo tính toán hiện nay, giá đào một đồng Coin khoảng 1.200USD, bao gồm tiền nhân công, tiền điện cho máy tính và các khoản chi phí khác.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, hiện nay Cty TNHH P.B Việt Nam (có văn phòng chính tại Q.2, TPHCM) là đại lý phân phối chính hãng máy ASIC lớn nhất Đông Nam Á. ASIC là dòng máy đào chuyên dụng trong lĩnh vực khai thác tiền ảo và được nhiều chuyên gia tin tưởng với tốc độ băm tối ưu và tiêu hao năng lượng hợp lý, đem lại hiệu quả hơn hẳn so với máy đào VGA đã lỗi thời. Trong khi đó, theo thông tin của trang bán hàng trên mạng “maydaotienao.vn”, thời gian qua, đơn vị này đã cung cấp đến 268 khách hàng, lắp ráp được 1.280 dàn máy đào trên khắp Việt Nam. Số khách hàng này đã sử dụng máy đào được hơn 1.300 đồng Bitcoin… “Loại máy này hiện trên thị trường có giá khoảng 60-70 triệu đồng hoặc cao hơn, chưa tính chi phí mua phần mềm, nhân công lắp đặt, tiền điện hằng tháng. Đặc biệt, tuổi thọ trung bình của hầu hết các loại máy đào Bitcoin nhập về Việt Nam (đa phần do Trung Quốc sản xuất) chỉ khoảng 2-3 tháng, sau đó phải sắm lại toàn bộ. Hiện tại muốn mua máy này thì phải nhập từ TPHCM hoặc Hà Nội về chứ tại Đà Nẵng chưa có bán” - anh T. quản lý cửa hàng máy tính trên đường Hàm Nghi chia sẻ.

Lợi nhuận đã thấy trước mắt, tuy nhiên việc đầu từ vào những lĩnh vực nhà nước chưa công nhận, chưa có chế tài pháp luật bảo vệ thì rõ ràng sẽ có nhiều rủi ro tiềm ẩn với những người chơi, nhà đầu tư.

(còn nữa)

TUẤN ANH