Trưng cầu dân ý Thổ Nhĩ Kỳ: Giá đắt cho chiến thắng
(Cadn.com.vn) - Cuộc trưng cầu dân ý, dù đã mang về chiến thắng lịch sử cho Tổng thống Recep Erdogan theo đúng mục đích của nó, nhưng lại càng đẩy quốc gia Châu Âu này vào con đường chia rẽ gay gắt.
Ngày 17-4, những người ủng hộ Tổng thống Recep Erdogan đã xuống đường ăn mừng chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý lịch sử hôm 16-4, theo đó từng bước mở đường cho nhà lãnh đạo này củng cố quyền lực. Tuy nhiên, chính nó lại phơi bày những góc khuất chia rẽ cay đắng ở Thổ Nhĩ Kỳ trong bối cảnh nước này đang đối mặt với những thách thức an ninh nghiêm trọng.
Những người ủng hộ Tổng thống Erdogan xuống đường mừng chiến thắng. Ảnh: Reuters |
CHIẾN THẮNG CHẬT VẬT
Trong lời phát biểu trước những người ủng hộ, Tổng thống Erdogan tuyên bố chiến thắng và được “trao quyền xem xét lại chính sách nắm quyền hiện nay của Thổ Nhĩ Kỳ”.
Theo Reuters, Tổng thống Erdogan cho biết, 25 triệu cử tri đã ủng hộ cải cách hiến pháp, thay thế hệ thống nghị viện của Thổ Nhĩ Kỳ bằng hệ thống tổng thống đầy quyền lực và bãi bỏ văn phòng thủ tướng, với tỷ lệ 51,5%. Trong khi đó, AFP dẫn báo cáo kết quả của Cơ quan bầu cử nước này cho thấy, số cử tri nói “có” chiếm 51,41% trong khi 48,59 nói “không”. Trong đó, tại 3 thành phố lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ - Istanbul, Ankara và Izmir - tất cả đều bầu chọn là “không”.
Con số này rõ ràng cho thấy, chiến thắng của Tổng thống Erdogan quá “chật hẹp”. Vì vậy, trong khi phe Tổng thống Erdogan đang chúc tụng chiến thắng, phe đảng Nhân dân Cộng hòa (CHP) đối lập chính tuyên bố sẽ yêu cầu kiểm lại số phiếu. Đáp lại, Tổng thống Erdogan kêu gọi phe đối lập và các cường quốc tôn trọng kết quả cuộc trưng cầu dân ý. Ông Erdogan và những người ủng hộ khẳng định, những thay đổi như thế này là cần thiết để làm mới lại hiến pháp hiện hành, vốn ra đời sau cuộc đảo chính quân sự năm 1980, để tránh phải đối mặt và vấp ngã theo mô hình các chính phủ liên minh mong manh trong quá khứ.
LÀM SAO ĐỂ HÀN GẮN?
Cuộc trưng cầu dân ý lịch sử của Thổ Nhĩ Kỳ, dù đã mang về chiến thắng lịch sử cho Tổng thống Recep Erdogan theo đúng mục đích của nó, nhưng lại càng đẩy đất nước vào con đường chia rẽ gay gắt.
Trong nỗ lực đoàn kết người dân sau chiến dịch tranh cử đầy cay đắng, Tổng thống Erdogan hôm 17-4 chủ trì cuộc họp nội các tại dinh tổng thống. Tại cuộc họp, ông Erdogan nhấn mạnh, cử tri Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa ra một quyết định “lịch sử”. Theo ông, người dân đã trao quyền để chính phủ có thêm sức mạnh đối mặt với những bài toán an ninh khó khăn như xung đột ở các nước sát biên giới gồm Syria và Iraq, và mối đe dọa khủng khiếp từ nhóm cực đoan IS cũng như các chiến binh PKK.
Tuy nhiên, sự chia rẽ vẫn hiện rõ trên các đường phố ở Thổ Nhĩ Kỳ, động thái đặt ra những thách thức to lớn với “siêu Tổng thống” Erdogan. Trong khi những người ủng hộ Tổng thống Erdogan vẫy cờ mừng chiến thắng, nhiều người đổ ra đường đập phá đồ đạc như một hình thức phản đối kết quả này. Theo giới truyền thông, người dân ở ít nhất 4 quận thuộc Istanbul đã phản đối kết quả sau kiểm phiếu. Các đoạn băng và hình ảnh đăng trên các phương tiện truyền thông xã hội cho thấy, một số người biểu tình đi xuống đường phố ở một số khu vực.
Tình hình căng thẳng này khiến Liên minh Châu Âu (EU) lo ngại. Ủy ban Châu Âu (EC) cho rằng, kết quả sít sao của cuộc trưng cầu dân ý đồng nghĩa với việc Thổ Nhĩ Kỳ cần tìm kiếm sự đồng thuận quốc gia lớn nhất có thể trong những biện pháp sửa đổi hiến pháp.
Khả Anh