Trung - Mỹ lình xình vì Đài Loan
(Cadn.com.vn) - Cuộc gặp gỡ giữa nhà lãnh đạo Đài Loan (thuộc Trung Quốc) Thái Anh Văn và các quan chức Mỹ khi bà có chặng dừng chân quá cảnh tại Mỹ tiếp tục phủ bóng đen lên mối quan hệ vốn nhiều sóng gió giữa Washington và Bắc Kinh.
 |
|
Nhà lãnh đạo Đài Loan, bà Thái Anh Văn trong chặng dừng chân quá cảnh ở Houston, Mỹ |
Trung Quốc ngày 9-1 ra tuyên bố phản đối việc nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn gặp gỡ giới chức Mỹ khi bà quá cảnh tại lãnh thổ nước này trên đường đến các nước Trung Mỹ.
Tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng tái khẳng định, phản đối mạnh mẽ bất kỳ mối tiếp xúc nào giữa nhà lãnh đạo Đài Loan với “bất kỳ ai từ chính phủ Mỹ”. Theo phía Bắc Kinh, những mối tiếp xúc như vậy gây xáo trộn và hủy hoại quan hệ Mỹ-Trung.
Theo Reuters, tuyên bố trên được đưa ra sau khi nhà lãnh đạo Đài Loan gặp gỡ Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz và Thống đốc bang Texas Greg Abbott khi bà quá cảnh 1 ngày ở thành phố Houston, thuộc bang Texas. Theo các nguồn tin, bà Thái Anh Văn và ông Cruz thảo luận về việc bán vũ khí, trao đổi ngoại giao và các mối quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Đài Loan.
Bà Thái Anh Văn đã có chặng dừng chân quá cảnh gây tranh cãi ở Houston nhân chuyến thăm Trung Mỹ. Trong bài phát biểu trước hàng trăm ngàn người dân Đài Loan ở Mỹ, bà Thái Anh Văn nói rằng, Mỹ luôn giữ một “vị trí đặc biệt trong trái tim của người dân Đài Loan”. Trên đường về, bà sẽ tiếp tục quá cảnh tại San Francisco vào ngày 13-1.
Trung Quốc đã yêu cầu Mỹ không cho phép bà Thái nhập cảnh để quá cảnh hoặc có cuộc gặp gỡ chính thức với nhà lãnh đạo Đài Loan. Bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh, Thượng nghị sĩ Cruz nhấn mạnh, quyết định gặp bà Thái Anh Văn là “quyền của phía Mỹ”. “Trung Quốc cần phải hiểu rằng, ở Mỹ, chúng tôi có quyền đưa ra quyết định về việc có gặp khách của mình hay không”.
Đáp lại, phát ngôn viên Lục Khảng của Trung Quốc kêu gọi “các quan chức Mỹ có liên quan” cần xử lý các vấn đề Đài Loan thích hợp để tránh làm tổn hại quan hệ song phương. Giới báo chí Trung Quốc cũng vào cuộc trong vụ lình xình này, trong đó, lên tiếng cảnh báo ông Trump về chính sách “Một Trung Quốc”. Tờ Global Times của Trung Quốc cảnh báo Tổng thống đắc cử Mỹ rằng, Bắc Kinh sẽ trả đũa nếu ông này từ bỏ chính sách “Một Trung Quốc”.
“Tuân thủ nguyên tắc (Một Trung Quốc) không phải là đề nghị thất thường của Trung Quốc đối với các tổng thống Mỹ mà là nghĩa vụ của các tổng thống Mỹ nhằm duy trì các quan hệ Trung - Mỹ và tôn trọng trật tự hiện nay ở Châu Á-Thái Bình Dương”, báo Global Times viết đồng thời nhấn mạnh: “Nếu ông Trump từ bỏ chính sách “Một Trung Quốc” sau khi lên nắm quyền, nhân dân Trung Quốc sẽ yêu cầu chính phủ trả đũa. Không có chỗ cho sự thương lượng”.
Đài Loan là vấn đề nhạy cảm trong mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ. Hồi tháng 12-2016, Tổng thống đắc cử Mỹ gây ra làn sóng phản đối dữ dội từ Bắc Kinh khi nhận cuộc điện thoại chúc mừng của bà Thái Anh Văn, phá vỡ chính sách ngoại giao của Washington trong nhiều thập kỷ. Ông Trump còn gây sóng gió khi bày tỏ hoài nghi về cam kết của Washington đối với chính sách “Một Trung Quốc, trong đó Đài Loan là một phần của Trung Quốc.
Khả Anh