(Cadn.com.vn) - Ngày 24-2, lãnh đạo và nhân dân tỉnh Phú Yên long trọng dâng hương tưởng niệm 130 năm Ngày mất danh nhân Lê Thành Phương (1887 - 2017) tại Di tích lịch sử cấp quốc gia mộ và đền thờ danh nhân Lê Thành Phương ở xã An Hiệp, H. Tuy An. Anh Lê Thành Phương sinh năm 1825 tại làng Mỹ Phú, tổng Xuân Vinh (nay là thôn Mỹ Phú, xã An Hiệp, H. Tuy An) trong một gia đình  truyền thống nho học và giàu lòng yêu nước. Năm 1885, hưởng ứng chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi, Lê Thành Phương cùng một số sĩ phu, văn thân yêu nước ở Phú Yên đứng lên tập hợp lực lượng nghĩa quân, dựng cờ khởi nghĩa chống thực dân Pháp xâm lược.

Cuộc khởi nghĩa do Lê Thành Phương tổ chức, lãnh đạo là một bộ phận quan trọng của phong trào Cần Vương toàn quốc; có vị trí tiếp nối và châm ngòi cho phong trào Cần Vương ở các tỉnh phía nam kinh thành Huế. Cuộc khởi nghĩa thể hiện rõ ý thức độc lập tự chủ và bản lĩnh quật cường, anh dũng của nhân dân Phú Yên.

Ngày11-2-1887, khi Lê Thành Phương trên đường về Tuy Hòa, Phú Yên để chuẩn bị kế hoạch tổng phản công chiếm lại đồng bằng đã sa vào tay giặc. Bị địch bắt, tra tấn, ông đã khảng khái nói câu bất hủ: “Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục” (Thà chịu chết chứ không sống nhục). Ngày20-2-1887 (tức 28 tháng Giêng năm Đinh Hợi), quân thù ra lệnh xử tử ông cùng một số nghĩa quân tại bến đò Cây Dừa thuộc xã An Dân, H. Tuy An ngày nay.

N.D